Độ 5 năm trước, phong cách chơi bóng của Real Madrid và Barcelona có thể ví như lửa và nước. Real gai góc, ưu tiên sự an toàn và những đợt lên bóng nhanh như điện xẹt. Barca mềm mại, chú trọng khâu kiểm soát và những màn phối hợp uyển chuyển. Nhưng từ lúc Ernesto Valverde và Zinedine Zidane xuất hiện, xu hướng chiến thuật và phong cách của hai đội đang tiến gần nhau hơn.
Cụ thể, cả hai đều hướng đến một sơ đồ cân bằng, vừa đảm bảo được sự an toàn ở khâu phòng ngự vừa tạo ra nhiều cơ hội ăn bàn. Real chú trọng thêm vào khâu kiểm soát bóng còn Barca đặt nặng thêm yếu tố an toàn. Điều thú vị, sự chuyển đổi chiến thuật của cả hai đội đều đến từ tổn thất nhân lực ở vị trí tiền đạo cánh. Phía Real là Bale. Phía Barca là Dembele. Thế nên cả hai đội cùng chuyển sang sơ đồ 4-4-2.
Mùa hè vừa qua, Valverde đến Nou Camp với trọng trách hồi sinh DNA tiqui-taca, điều đã phai nhạt dưới thời người tiền nhiệm Luis Enrique và sự vượt trội của tam tấu MSN. Tuy nhiên, sự ra đi bất ngờ của Neymar và việc phương án thay thế Dembele dính chấn thương dài hạng đã buộc vị chiến lược gia này phải xoay sang phương án khác. Đơn giản, khi hàng công không còn hùng hậu thì bắt buộc phải chú trọng hơn ở khâu phòng ngự.
Đó là chuyển sang sơ đồ 4-4-2. Tất nhiên, 4-4-2 của Barca không phải là sơ đồ bịt kín không gian như Atletico Madrid của Diego Simeone hay sơ đồ chạy và sút truyền thống của người Anh. 4-4-2 của Valverde bản chất là 4-3-3 bất đối xứng. Khi thì Messi được bố trí lùi sâu hơn ở trung tuyến để tham gia điều phối và phát triển bóng, khi thì siêu sao người Argentina được đẩy cao và bó hẳn vào trung lộ trở thành hộ công sau lưng Suarez.
Sự ra đi của Neymar là bắt nguồn cho việc chuyển đổi sơ đồ của Valverde
Biến chuyển đến từ chuyến hành quân đến Wanda Metropolitano của Atletico. Lúc đó, Valverde không đủ tự tin để đưa Deulofeu, Alcacer hoặc Aleix Vidal vào sân đá chính để sát cánh cùng Suarez và Messi. Vì vậy, ông tăng cường thêm một tiền vệ bên hành lang cánh phải là Andre Gomes. Sơ đồ này phát huy được khả năng kiểm soát bóng và gia cố sự chắc chắn cho hàng thủ, thế nên tiếp tục được sử dụng khi Barca đụng độ Juventus, Valencia hay Bilbao.
Trong các trận đấu đã qua, rất nhiều cầu thủ đã được Valverde sử dụng để tăng cường cho hàng tiền vệ 4 người, từ Paulinho, Andre Gomes, Sergi Roberto cho đến Denis Suarez. Cũng nhờ việc Barca chơi với 4 tiền vệ, Jordi Alba được tự do hơn trong nhiệm vụ hỗ trợ tấn công. Và hậu vệ cánh trái này bùng nổ như thế nào thì miễn cần bàn thêm. Và đến hiện tại, bộ khung 4 tiền vệ của Barca đã được định hình, bao gồm: Busquets, Rakitic, Paulinho và Iniesta.
Zidane cũng thường xuyên sử dụng sơ đồ 4-4-2 tương tự Valverde. Nguyên nhân là Bale dính chấn thương và Isco thể hiện phong độ hết sức bùng nổ. Tất nhiên, để có đất diễn cho Isco, Zizou bố trí một hàng tiền vệ hình kim cương. Chính sơ đồ này đã giúp Real giành được 2 trong số 3 danh hiệu Champions League gần nhất.
Isco là đỉnh kim cương trong sơ đồ tiền vệ 4 người của Zidane
Sự hiện diện của Isco đã tạo tiền đề cho tuyến giữa đội bóng Hoàng gia trình diễn một thứ bóng đá huyền ảo, đồng thời mở ra nhiều khoảng không hơn cho hai hậu vệ biên xuất sắc là Marcelo và Carvajal xuyên phá. Ngoài ra, sơ đồ này cũng phù hợp với thể trạng hiện tại của siêu sao Cristiano Ronaldo, người đã bước sang tuổi 32 và không còn đủ nhanh nhẹn dẻo dai để bám biên như đôi ba năm trước.
Mùa này, ở các trận cầu đinh với Dortmund, Tottenham, Manchester United hay Atletico, Zidane đều sử dụng sở đồ 4-4-2 để đối chọi. Bộ khung của Real cũng được định hình rõ ràng với Casemiro đá thấp nhất, Toni Kroos và Luka Modric chơi lệch sang hai bên và đảm trách nhiệm vụ điều phối trong khi Isco là đỉnh hình kim cương, giữ vai trò tạo đột biến.
Với hai sơ đồ chiến thuật này, Zidane và Valverde đều gặt hái được những thành công nhất định. Và tại trận Siêu kinh điển trước mắt, khả năng hai nhà cầm quân này tiếp tục sử dụng 4-4-2 để sống mái với nhau là cực cao. Barca sẽ cân bằng hơn giữa công và thủ. Real sẽ kiểm soát bóng tốt hơn. Rất đáng để chờ đợi.
| Zidane vs Valverde: Cuộc thư hùng của 4-4-2 |
|---|
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn