“Head coach” hay “manager”?
Không cần giới thiệu hay liệt kê thành tích để thấy rằng Alex Ferguson là HLV thành công nhất, nổi tiếng nhất, vĩ đại nhất Premier League. Vậy, đây là chi tiết tiêu biểu để người ta hiểu rõ chức danh “manager” của Ngài Alex vĩ đại. Có lần, Ferguson cho M.U nghỉ tập vì... không có trợ lý. Tin hay không tùy bạn, nhưng một cựu cầu thủ M.U từng tiết lộ sự ngờ vực của mình: Ferguson hình như không biết phải tổ chức một buổi tập như thế nào!
Ông không cần biết. Khi đã có trong tay những trợ lý tầm cỡ là Steve McClaren, Walter Smith hay Carlos Queiroz thì Ferguson phải huấn luyện làm chi nữa! Dĩ nhiên, chẳng ai cấm Ferguson nếu ông muốn điều hành sân tập. Nhưng Ferguson còn bao nhiêu việc quan trọng khác cần làm: theo dõi các đội trẻ, chuyển nhượng cầu thủ, hoạch định chiến lược. Ferguson toàn quyền quyết định mức lương cầu thủ, thậm chí còn quy định Wayne Rooney phải ở trong khoảng cách tối đa bao nhiêu so với sân tập, để dễ bề cai quản.
Một thời, gần như mọi HLV trưởng trong làng bóng Anh đều là như vậy. Họ chịu trách nhiệm “tất tần tật”, và chức danh của họ là “manager” - như một trưởng đoàn bóng đá, hoặc nhà quản lý đội bóng. Bên ngoài nước Anh, HLV trưởng thường chỉ làm công việc huấn luyện thuần túy. Đấy là “head coach”.
Mùa này, HLV Unai Emery lần đầu dẫn dắt Arsenal, và ông là “head coach” chứ không phải “manager”. Maurizio Sarri đến Chelsea thay chỗ Antonio Conte, và đấy cũng là “head coach”. Như vậy, hai trong số các đội mạnh nhất Premier League đang dùng “head coach”, và đấy không phải là những trường hợp hiếm hoi. Vấn đề ở đây không chỉ là việc xác định chức danh thuần túy, theo hợp đồng. Giới thạo tin cho biết: kể cả khi là “manager” trên danh nghĩa, không ít nhà cầm quân ở Premier League hiện chỉ chuyên tâm huấn luyện. Như một trào lưu, cả chức danh lẫn vai trò “nhà quản lý” theo truyền thống đang dần nhường chỗ cho chức danh và vai trò HLV ở Premier League.
Tất nhiên, không có gì là tuyệt đối. Mauricio Pochettino từng là “manager” thành công ở Southampton. Ông được rước sang Tottenham, giữ cương vị... “head coach”. Tiếp tục thành công, Pochettino gia hạn hợp đồng và lại trở thành “manager”. Ông nói: “Chúng tôi thống nhất rằng chức danh manager là tốt hơn, cho cả tôi lẫn đội bóng. Tất nhiên, chức danh khác nhau thì công việc và trách nhiệm cũng khác nhau”.
Vì sao phải thay đổi?
Có một thực tế đáng buồn cho Arsenal trong 2 mùa bóng cuối cùng của HLV Arsene Wenger. Dù muốn, họ cũng không thể sa thải HLV lỗi thời này. Hơn hai thập kỷ dẫn dắt Arsenal trong vai trò “manager”, nếu Wenger ra đi thì có nghĩa là cả một hệ thống chiến lược ra đi, chứ đâu phải là sự ra đi đơn thuần của một HLV trưởng. Trên thực tế, Arsenal cũng đã chuẩn bị cho thời kỳ hậu Wenger bằng việc tuyển mộ một giám đốc kỹ thuật. Wenger hờn dỗi trên mặt báo: “Giám đốc kỹ thuật là gì? Tôi không hiểu, không có khái niệm ấy”.
Hơn chục năm trước, giới nghiên cứu thống kê rằng độ ổn định bình quân của chiếc ghế HLV trưởng trong làng bóng Anh là 4 năm. Gần đây, lại có nghiên cứu cho thấy số liệu bình quân bây giờ chỉ còn là 13 tháng. Đâu phải liệt kê hàng loạt HLV phải chia tay đội bóng chỉ trong vòng 1 năm sau khi vô địch Premier League! Đây có lẽ là nguyên nhân quan trọng nhất tạo ra trào lưu “chỉ là head coach” trong làng bóng Anh. Dĩ nhiên, thay HLV - cụ thể là mẫu HLV chỉ phụ trách lĩnh vực chuyên môn thuần túy - khi nào cũng đơn giản hơn là thay mẫu HLV phụ trách toàn bộ các vấn đề chiến lược, bóng đá, kinh doanh, đào tạo.
Trên nguyên tắc, một HLV trưởng chỉ phải tập trung vào lĩnh vực bóng đá thuần túy, sẽ có những chỗ thuận lợi. Ông ta không phải chịu nhiều áp lực, có thời gian nghiền ngẫm các vấn đề chiến thuật... Nhưng ngược lại, HLV ấy sẽ không được thoải mái quy tụ lực lượng ưng ý, càng khó áp dụng triết lý bóng đá của mình. Vậy nên, nhìn chung thì chức danh “manager” vẫn thuận lợi hơn, nhất là khi họ vẫn đang phải cạnh tranh với nhau trong môi trường bóng đá Anh.
Ngặt nỗi, bóng đá Anh lại chính là nền bóng đá có tính... kinh doanh cao nhất thế giới. Mà đã đặt nặng vấn đề kinh doanh, cứ phải để các giám đốc làm việc. Nghĩa là quyền lực trên thực tế của các “manager” đang bị cắt dần.
CON SỐ 6 Unai Emery (Arsenal), Maurizio Sarri (Chelsea), Slavisa Jokanovic (Fulham), David Wagner (Huddersfield), Javi Garcia (Watford) và Nuno Espirito Santo (Wolves) là 6 nhà cầm quân có chức danh chính thức là “head coach” ở Premier League mùa này. Các HLV ở 14 CLB còn lại đều có chức danh chính thức là “manager”. “Tôi chỉ là head coach” Một trong những câu nói quen thuộc nhất của Antonio Conte trước và trong mùa bóng vừa qua tại Chelsea: “Tôi chỉ là head coach (HLV)”. Ban đầu, Conte tỏ ra bực bội khi kế hoạch tuyển mộ cầu thủ của ông thường không được các giám đốc Chelsea phê chuẩn. Riết rồi Conte tỏ ra... buông bỏ, dùng câu nói ngắn gọn ấy như một lời giải thích bất cứ khi nào có người hỏi ông về vấn đề lực lượng và những kết quả không như mong muốn trên sân. |
.jpg)
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn