Ibrahimovic và Cavani: Ai là ông chủ? Ai là người phục vụ?

Mùa trước, khi PSG vô địch Ligue 1 lần đầu tiên kể từ năm 1994, ai cũng thừa nhận rằng công đầu thuộc về “tân binh” Zlatan Ibrahimovic. Anh là “Cầu thủ xuất sắc nhất giải”  và là cầu thủ đầu tiên trong 23 năm đạt đến cột mốc ghi 30 bàn ở Ligue 1. Mùa này, PSG tiếp tục cách làm cũ: mua thêm một tiền đạo thượng hạng Edinson Cavani. Vấn đề đặt ra: làm sao để sức ghi bàn của Ibrahimovic và Cavani được cộng hưởng ở PSG mùa này?

KHÓ MỘT RỪNG CHỨA HAI HỔ
Không cần nhắc lại khả năng săn bàn tuyệt vời của Ibra và Cavani, vì các số liệu thống kê đã nói lên tất cả. Chỉ xin nhắc thêm một điều: Ligue 1 và Serie A đều là những giải đấu rất khó ghi bàn. Tỷ lệ ghi bàn luôn thấp hơn hẳn so với Premiership, La Liga và Bundesliga.

Nói vậy để thấy rõ hơn giá trị của Ibrahimovic và Cavani. Nhưng trong bóng đá, giá trị của một ngôi sao thường chỉ được phát huy rực rỡ khi ngôi sao ấy được vùng vẫy trong môi trường thích hợp. Ở đây, người viết muốn bàn về lối chơi của Cavani, Ibrahimovic, và các đội bóng họ từng liên quan.

Tại PSG mùa trước, HLV Carlo Ancelotti xuất phát với sơ đồ chiến thuật 4-2-2-2 ở 18 vòng trong 38 vòng đấu, và đấy hẳn nhiên là sơ đồ ưng ý của ông. Bây giờ, PSG do Laurent Blanc huấn luyện. Đội bóng gần đây nhất mà Blanc dẫn dắt là ĐTQG Pháp.

Tại Les Bleus, ông gần như chỉ xếp quân theo sơ đồ 4-2-3-1. Rõ ràng, khác biệt lớn nhất giữa 2 sơ đồ vừa nêu là cách sử dụng tiền đạo, và đấy chính là vấn đề của Ibrahimovic cũng như Cavani trước mùa bóng này.

Còn ở Napoli, Cavani thường chơi cặp với Goran Pandev trên hàng tiền đạo. Họ thành công không kém gì cặp Ibra - Lavezzi của PSG. Tuy nhiên, như đã nêu trên, HLV Blanc không quen sử dụng cặp tiền đạo. Mặt khác, chỉ có thời gian mới trả lời được, rằng Ibra - Cavani có thể là một “bộ đôi hoàn hảo” trên hàng công hay không?

Khác biệt rõ ràng: Lavezzi và Pandev đều sẵn sàng đóng vai trò chim mồi. Họ chạy chỗ, gây áp lực, chiếm lĩnh khoảng trống, lôi kéo hậu vệ, nói chung là làm đủ cách để tạo thuận lợi cho việc ghi bàn của Ibra và Cavani. Giả sử HLV Blanc dùng cặp tiền đạo Ibra - Cavani, thì ai sẽ phục vụ ai?

HỢP LÝ MÀ KHÓ KHẢ THI
Phân tích chuyên môn thuần túy thì, tuy chơi tiền đạo và ghi bàn hàng loạt, Ibra còn xuất sắc trong lĩnh vực chuyền bóng, nhất là những đường chuyền kiến tạo. Cần lưu ý, Ibra chính là cầu thủ có số đường chuyền thành bàn cao nhất ở PSG trong mùa vừa qua. Thành tích góp 8 đường chuyền thành bàn của Ibra đáng lẽ còn phải cao hơn nếu 19 lần kiến tạo cơ hội một cách rõ rệt của anh được đồng đội tận dụng thật tốt.

Đến đây, xuất hiện khác biệt đáng kể: Cavani không thật xuất sắc trong vai trò kiến tạo (cũng có thể, anh kiến tạo không nhiều). Ngược lại, anh chính là mẫu tiền đạo mà PSG cần có để khai thác số cơ hội do Ibrahimovic tạo ra.

Ở Serie A 2012/13, không có chân sút nào ghi bàn từ những cơ hội rõ rệt nhiều như Cavani (21 bàn). Khắp châu Âu, anh chỉ xếp dưới 3 chân sút khác trong khía cạnh này (Messi của Barca với 27 bàn, Falcao của Atletico - 25 bàn, và Negredo của Sevilla -  22).

Nếu Ibra lùi sâu và kiến tạo cơ hội ghi bàn cho Cavani thì đấy là một giải pháp chiến thuật tuyệt vời, ít nhất là trên lý thuyết. Khi ấy, vấn đề còn lại chỉ là: Ibra có sẵn sàng cho việc hoán chuyển này hay không. Giải pháp ấy có thể dẫn đến lập luận cho rằng HLV Blanc xây dựng lối chơi quanh Cavani chứ không phải Ibra!

CƠN ĐAU ĐẦU CỦA BLANC
Thực tế cho thấy, Ibra không mấy thành công tại Barca, và đấy chính là trường hợp thất bại vì không gặp môi trường thuận lợi (làm gì có chuyện Barca xây dựng lối chơi quanh Ibra). Mở rộng vấn đề, nếu phải đi tìm nhược điểm nơi một Ibra đang ngày càng thành công, thì nhược điểm ấy có lẽ là: anh không quen chơi trong một đội bóng mà mình không phải là nhân vật trung tâm của cả hàng công.

Ở ĐT Thụy Điển, Ibra chính là ngôi sao duy nhất, và tất nhiên lối chơi toàn đội phải hướng đến chỗ phục vụ anh. Ngược lại, khả năng diễn vai phụ chính là ưu điểm của Cavani trong ĐT Uruguay. Do đã có các “cây đa, cây đề” Diego Forlan và Luis Suarez, HLV Oscar Tabarez phải hoán chuyển vị trí của Cavani một cách linh hoạt. Anh luôn vui vẻ chấp nhận các vai trò khác nhau, trước khi thành công ở cánh phải trong một hàng công có 3 tiền đạo đẳng cấp.

Một mặt, tính đồng đội của Cavani rất cao, thể hiện qua việc anh sẵn sàng đảm đương bất cứ vai trò gì. Mặt khác, Cavani cũng giỏi trong việc tham gia phòng ngự. Các đặc điểm này dẫn tới kết luận: sẽ thuận lợi hơn nếu HLV Blanc hoán chuyển vị trí cũng như vai trò của Cavani, để Ibra đá tiền đạo cắm (nghĩa là tìm một lối chơi xoay quanh ông chủ Ibra).

Nhưng điều này lại mâu thuẫn với vấn đề chuyên môn: để Cavani đá tiền đạo cắm và Ibrahimovic kiến tạo cơ hội thì hợp lý hơn (vì Ibra chuyền bóng hay trong khi Cavani tận dụng cơ hội tốt).

HLV Blanc có thể sử dụng một hàng công 3 người, hoán chuyển linh hoạt từ sơ đồ 4-2-3-1, để tận dụng cả Ibra lẫn Cavani (trong trường hợp này, Lavezzi sẽ là tiền đạo thứ 3). Nhưng khi ấy, nhân sự của hàng tiền vệ lại giảm và khu vực giữa sân không được đảm bảo an toàn. Làm sao thì làm, dứt khoát không thể để 1 trong 2 ngôi sao Ibrahimovic, Cavani (khi anh đủ thể lực ra sân từ tuần tới) ngồi ghế dự bị. Bài toán của Blanc phức tạp chứ chẳng chơi!

Súng hai nòng số dzách
Nhìn lại mùa bóng 2012/13, chỉ có 20 trong tổng số 98 đội bóng ở 5 giải VĐQG hàng đầu châu Âu ghi được nhiều hơn tổng số bàn thắng của Cavani và Ibra (59 bàn). Cavani có 29 bàn tại Serie A, Ibra có 30 bàn tại Ligue 1. Khắp châu Âu, chỉ có 2 cầu thủ ghi bàn nhiều hơn họ trong mùa vừa qua: Messi (46 bàn tại La Liga) và Ronaldo (34 bàn tại La Liga). Song khắp châu Âu hiện không có CLB sở hữu một cặp cầu thủ có sức ghi bàn tốt như cặp Ibra - Cavani. 

Những cột mốc lịch sử
Trong 35 năm nay, không cầu thủ Ligue 1 ghi bàn nhiều hơn số bàn (30) của Ibra trong mùa qua. Tính từ sau Serie A 1958/59, chỉ có 1 cầu thủ có số bàn thắng/mùa nhiều thành tích của Cavani (29) mùa trước. Đó là Luca Toni, với 31 bàn cho Fiorentina ở mùa 2005/06. 

Sau thời gian nghỉ phép tại Confeds Cup 2013, đến ngày 31/7 vừa qua, Cavani cùng với 2 tân binh khác của PSG là Marquinhos và Lucas Digne mới bắt đầu tham gia tập luyện. Tuy nhiên, Cavani đã không thể tham dự trận tranh Siêu Cúp Pháp với Bordeaux do PSG đã không kịp thực hiện chế độ tiêm chủng theo yêu cầu của LĐBĐ Pháp cho anh và hậu vệ Marquinhos.

Như vậy, Cavani sẽ chỉ có thể thi đấu cho PSG ở Ligue 1. Điều này sẽ ảnh hưởng lớntới  Cavani bởi anh sẽ mất khá nhiều thời gian để hòa nhập và thích nghi với môi trường Ligue 1. Và HLV Blanc cũng chưa thể kiểm chứng sự kết hợp siêu khủng Ibrahimovic – Cavani để có thể đưa ra phương án tối ưu.