Apple và iOS: Chuyện cổ tích không hồi kết

Kể từ ngày 9/1 năm 2007 khi CEO của Apple lúc đó – Steve Jobs giới thiệu chiếc iPhone đầu tiên với thế giới, cho đến nay thì lần lượt các phiên bản mới của iPhone, iPad và iPod Touch ra mắt hằng năm, đã tạo nên một “định nghĩa” mới cho các thiết bị di động. Song song với điều này, iOS cũng nhanh chóng trở thành một nền tảng hệ điều hành di động phổ biến nhất thế giới. Apple đã tạo ra một nền tảng nhiều tính năng nhất và được hỗ trợ tốt nhất so với các nền tảng di động khác.

iOS 1: iPhone đầu tiên ra mắt


Khi bắt đầu trình làng vào năm 2007, thật khó để hình dung ra thời điểm lúc đó, iOS non trẻ phải đứng sau các tên tuổi lớn như Windows Mobile, Palm OS, Symbian và BlackBerry. Chiếc iPhone đầu tiên không hỗ trợ 3G, không chạy đa nhiệm và thậm chí còn không cho phép ứng dụng của bên thứ 3 (3rd party apps) chạy trên nó. Ứng dụng thì nghèo nàn, còn tính năng thì vô cùng tệ. Người dùng không thể copy hay paste đoạn tin text, không gửi file đính kèm được vào email, không MMS, và thậm chí không cho tùy biến màn hình chủ Home Screen. Tuy nhiên, thay vì cạnh tranh trên cấu hình phần cứng, Apple đã tập trung vào phát triển những điểm cốt lõi.


Trước khi iOS ra đời, hầu hết các smartphone thời đó hầu như chưa có màn hình cảm ứng, hoặc dùng cảm ứng điện trở với bút stylus. iPhone ra mắt đã cho thấy cuộc cách mạng trong thiết bị di động khi dùng màn hình cảm ứng điện dung. Người dùng được tiếp cận với một smartphone có khả năng tương tác mạnh, các thao tác trên iPhone thật tiện lợi và nhanh chóng mặc dù chỉ có duy nhất một nút Home vật lý. iOS 1.0 cũng giới thiệu một mô hình điện toán mới, và nó đã phá vỡ đi quy luật truyền thống trên các smartphone là giấu đi các tập tin hệ thống (filesystem) mà không cho người dùng truy cập vào.


iOS 2: Các ứng dụng

Phiên bản iOS 2.0 ra đời đã đánh dấu cột mốc mới khi chợ ứng dụng App Store được Apple giới thiệu vào tháng 6/2008. Các ứng dụng của bên thứ 3 bây giờ đã cho phép chạy được trên thiết bị di động iOS nhưng theo cách hoàn toàn khác. Người dùng có thể truy cập vào App Store thông qua iTunes để chọn lựa và tải về cài đặt ứng dụng mình thích. iOS 2.0 cũng hỗ trợ Microsoft Exchange cho khả năng push email, lịch biểu (calendar) và danh bạ (contacts)…


iOS 3: Các tính năng


iOS 3.0 ra mắt cùng với iPhone 3GS vào tháng 6/2009, và cũng giống như từ iPhone 3G lên iPhone 3GS, nó cũng không có nhiều điểm khác biệt. Apple chỉ tập trung bổ sung những tính năng còn thiếu sót trong iOS cũ để tạo nên iOS 3.0. Với iOS 3.0, Apple đã giới thiệu một phương pháp mới trong lựa chọn đoạn text khi thao tác trên màn hình cảm ứng – một điểm vượt trội của bút cảm ứng stylus so với các ngón tay khi chạm vào màn hình. Sự kết hợp của Apple khi sử dụng một kính lúp văn bản và thanh trượt lựa chọn đã cho thấy rất trực quan và cùng với nhiều tính năng tiện ích, iOS 3.0 đã trở thành điểm nhấn về tính năng so với các iOS thế hệ trước.


Phiên bản cập nhật iOS 3.2 gắn liền với sự kiện chiếc iPad đầu tiên xuất hiện. Với iPad, Apple không chỉ “thổi bung” ứng dụng của iPhone lên iPad một cách đơn thuần (nguyên văn: Apple didn't just "blow up" the iPhone UI), mà còn phải thiết kế lại hoàn toàn giao diện trên màn hình cỡ lớn và độ phân giải cao như iPad.

iOS 4: Chế độ đa nhiệm (Multitasking)

Được Apple giới thiệu vào tháng 6/2010, iOS 4 chỉ tập trung vào một tính năng chính: làm sao để các thiết bị di động iOS chạy được nhiều ứng dụng (đa nhiệm). Thực ra, chế độ đa nhiệm trên iOS 4 chỉ cho phép 1 ứng dụng chạy “thực sự”, còn lại các ứng dụng khác chạy dưới chế độ nền (background) một cách tối giản nhất.


iOS 4 đi song hành vùng với iPhone 4 cung cấp tính năng gọi điện FaceTime rất tiện ích khi sử dụng camera trước của iPhone. Ngoài ra, iPhone 4 cũng được Apple trang bị cho màn hình Retina phân giải cao, cùng chip xử lý Apple A4 mạnh mẽ.

iOS 5: Siri và nhiều hơn thế


Lại giống như iOS 3.0 với iPhone 3GS, iOS 5.0 cũng gắn liền với chữ cái “S” khi nó ra mắt cùng iPhone 4S. Và ở phiên bản iOS này, Apple cũng chỉ tập trung tích hợp thêm các tính năng mới cho iPhone 4S. Có thể liệt kê ra đây những tính năng mới nổi bật trên iOS 5.0: Siri (Trợ lý ngôn ngữ tương tác bằng giọng nói), Notification Center (Trung tâm hiển thị các thông báo), iMessage (nhắn tin giữa các thiết bị di động iOS) và iCloud (điện toán đám mây).


iOS 6: Tạm biệt, Google Maps


iOS 6 được ra mắt tại Hội nghị thường niên các nhà phát triển của Apple – WWDC 2012 (Worldwide Developers Conference) diễn ra vào ngày 11/6 năm 2012. Phiên bản iOS mới này tập trung vào một ứng dụng rất quan trọng trên tất cả các nền tảng di động: bản đồ (Map). Từ lâu, Google Maps đã thống trị trên lĩnh vực tìm kiếm di động, và chỉ cho đến iOS 6, ứng dụng bản đồ trên thiết bị di động iOS mới thực sự vượt qua. Ngoài ra, các tiện ích khác cũng được nâng cấp như Siri, Notification Center, iCloud và thêm một số tính năng như tích hợp Facebook, chia sẻ Photo Stream, giải pháp thanh toán di động Passbook…


iOS 7: Xin chào, Jony Ive


Phiên bản mới nhất của iOS vừa được ra mắt cùng với iPhone 5S và iPhone 5C. Theo kế hoạch, iOS 7 được phát hành vào ngày 18/9. Giao diện iOS 7 được nhà thiết kế mới Jony Ive thay đổi mang tính cách mạng khi chuyển sang giao diện phẳng. Các biểu tượng được thiết kế mới hoàn toàn, hiệu năng hệ thống tăng lên đáng kể, và cùng với nhiều tính năng mới, iOS 7 sẽ tạo nên một cột mốc ấn tượng trong câu chuyện lịch sử này.

iOS thế hệ kế tiếp sẽ có gì ?

Kể từ khi ra đời, iOS đã trải qua 6 năm và Apple đã cho thế giới thấy được câu trả lời “Liệu smartphone có thay thế được máy tính ?”. Tuy các tính năng trên các thiết bị di động của Apple có thể đi sau các đối thủ, nhưng Apple đã cho thấy các giải pháp mà mình cung cấp là phù hợp với tiêu chuẩn cao do Apple tự định ra, và nó luôn là bước phát triển kế tiếp trong tương lai. Nền tảng hệ điều hành di động đang hình thành thế “chân vạc” gồm iOS, Android và Windows Phone, nhưng nhiều phân tích và dự đoán cho thấy, hai đối thủ Microsoft và Google khó mà có cơ hội “vượt mặt” được Apple trong nhiều năm tới.