ĐT Anh: Duy trì 3-5-2 & gạt sang bên Sterling?

Kỳ vọng về một tuyển Anh không ngôi sao có thể thi đấu tốt ở World Cup 2018 đã thành hiện thực, chí ít là cho đến lúc này. Ở chiến thắng trước Tunisia, Tam sư cho thấy một bộ mặt vô cùng tích cực ở khâu tấn công cũng như triển khai bóng.

Nhưng điều ngạc nhiên nhất lại xuất hiện ở hàng thủ 3 người. Trước những đội bóng chơi đổ bê tông như Tunisia, Anh thường xuyên gặp khó ở các giải đấu lớn trước đây. Nhưng lần này, mọi chuyện khác rất nhiều nhờ vào Harry Maguire và Kyle Walker.

Hệ thống 3-5-2 thiên về áp đặt thế trận khi trải rộng đội hình khắp phần sân đối phương. Khi mà 2 cầu thủ chạy cánh bám sát biên, bộ 3 trung vệ phía sau cũng phải tiến lên để giữ khoảng cách hợp lý.

Maguire làm quá tốt công việc của mình khi tự tin cầm bóng, vượt qua từ 1 tới 2 cầu thủ đối phương bằng sự bất ngờ trước khi chuyền cho đồng đội. Nhưng không chỉ dừng lại ở những đường chuyền tròn vai, Maguire còn làm được hơn thế.

Một tình huống điển hình trong hiệp 2 khi Maguire có 2 lựa chọn dễ dàng trước mặt là Raheem Sterling và Jesse Lingard. Tuy nhiên, trung vệ của Leicester lại chọn Harry Kane ở tít phía sau trước khi tung ra một đường xẻ chính xác. Nếu Kane chăm chút hơn vào cú chọc khe cho Sterling, Anh sẽ có thêm một cơ hội rõ ràng.

Cựu danh thủ Frank Lampard chia sẻ sau trận đấu: "Cần có ai đó mở ra cánh cửa để vượt phòng tuyến đối phương. Maguire đã mở cánh cửa đầu, cho phép đồng đội mở tiếp những cánh phía sau".

Tương tự Maguire, một trung vệ khác là Walker cũng thích nghi rất nhanh với vị trí khá khác biệt so với lúc thi đấu cho Man City. Dù không còn là một hậu vệ phải nhưng việc bó vào trung tâm rồi tung ra những đường chọc khe ra cánh đã trở thành một thói quen của Walker khi được trui rèn dưới thời Pep Guardiola.

Walker thì vẫn như vậy, rất tự tin vào khả năng cầm bóng và phát động của mình nên việc lôi kéo lớp phòng tuyến đầu của đối phương hoàn toàn dễ dàng. Đương nhiên là Walker đã mắc lỗi trong bàn thua của Anh, nhưng nó cũng xuất phát từ việc anh quá... tự tin mà thôi.

Vậy Walker chuyền bóng cho ai? Và nhân vật nói tới đây mới thực sự là điểm nhấn của Tam sư: Kieran Trippier. Hậu vệ của Tottenham tạo ra tới 6 cơ hội trong trận đấu với Tunisia, nhiều nhất World Cup 2018 cho tới thời điểm này. Khả năng cầm bóng, leo biên, tạt sớm của Trippier trở thành thứ vũ khí tối quan trọng. Cùng với đó, anh còn được giao nhiệm vụ thực hiện các tình huống cố định. Nên nhớ, 2 bàn thắng của Anh đều xuất phát từ đây.

Phong độ chói sáng của Trippier chính là lý do Walker không thể tranh suất hậu vệ phải. Nhưng cũng không thể loại Walker vì những phẩm chất hiếm có của anh. Vậy chỉ có sơ đồ 3-5-2 mới giải quyết được bài toán này theo cách hợp lý đến như vậy. Trong số 14 tình huống dẫn đến những cú dứt điểm mà Anh tạo ra trước Tunisia, 11 đến từ các hậu vệ. Đây chắc chắn không phải điều ngẫu nhiên.

Nhưng 3-5-2 không chỉ tốt cho hàng phòng ngự. Các hậu vệ muốn thoát bóng lên, họ cần những mục tiêu chuyền bóng linh hoạt. Lingard và Dele Alli chính là 2 con bài chiến lược. Xuất phát như những tiền vệ trung tâm bên cạnh Jordan Henderson, Lingard và Alli như những lưỡi dao trong tay áo Southgate, dùng tốc độ bứt phá của mình phóng lên thần tốc để nhận những đường chuyền phát động từ Trippier, Henderson hay bất cứ một ai khác. Hệ thống này tạo ra sự đồng bộ về tư duy giúp cho mọi nhân tố đều trở nên nguy hiểm.

ĐT Anh có thể không sở hữu một tập thể toàn sao, nhưng sơ đồ và cách vận hành chiến thuật của họ lại là một ngôi sao. Đôi khi, như vậy còn tốt hơn.

Nhưng vẫn còn một chút lăn tăn về khâu dứt điểm. Kane quá hoàn hảo với 2 bàn thắng, nhưng người đá cặp Sterling thì lại phung phí một cách khó hiểu. Kỹ năng dứt điểm của Sterling đặc biệt kém, nhưng nó sẽ không trở thành đề tài chỉ trích nhiều đến vậy nếu như anh không giữ vai trò tiền đạo ở hệ thống 3-5-2.

Trong 2 năm qua, Sterling chỉ ghi 2 bàn sau 39 trận cho Anh. Không cần biết anh thay đổi ra sao ở Man City, một thành tích thảm hại như vậy liệu còn giá trị ở ĐTQG?

Cú đệm lòng thẳng ra ngoài khi trước mặt là khung thành trống ở đầu trận gặp Tunisia có thể là giọt nước tràn ly với sự kiên nhẫn của Southgate. Nhưng cựu HLV nổi danh Terry Venables nhắc lại một chuyện xưa khi ông cũng đứng trước bài toán tương tự với lựa chọn dùng hay bỏ Alan Shearer ở EURO 1996.

Khi đó, Shearer gặp cơn khô hạn khủng khiếp trước khung thành. Người hâm mộ đặt câu hỏi: "Nếu anh ta không biết ghi bàn thì lựa chọn làm gì?"

Theo kinh nghiệm của Venables, ông chỉ để một mình bản thân là người biết duy nhất toàn bộ vấn đề. Shearer không biết toàn bộ, BHL không biết toàn bộ, người hâm mộ cũng chỉ hiểu một phần. Venables muốn Shearer hiểu anh không phải sự lựa chọn duy nhất trong tay ông, nhưng đồng thời cũng bảo vệ cậu học trò trước sức ép dư luận. Mọi quyết định, rồi hậu quả, hãy cứ đổ hết lên đầu Venables.

Kết quả, Anh vào đến bán kết EURO 1996 còn Shearer trở thành Vua phá lưới giải đấu với 5 bàn. Giờ đây, Southgate chỉ còn vài ngày để ra quyết định của riêng mình.