Phóng viên báo Bóng đá gặp Vicenzo Montella trong một kỳ nghỉ cùng gia đình tại Hà Nội. Cuộc đối thoại kéo dài hơn dự định nhờ một chủ đề bất ngờ được nhắc đến. Đó là Sven Goran Eriksson. 

Không bất ngờ lắm khi Montella nói Francesco Totti và Antonio Cassano là những người đồng đội tốt nhất của mình trong sự nghiệp. Nhưng khi được hỏi rằng: Ai là HLV quan trọng nhất với sự nghiệp, Montella đã đáp lại bằng một câu trả lời làm ngỡ ngàng phóng viên báo Bóng đá: Sven Goran Eriksson. 

Không ngạc nhiên sao được khi một cựu danh thủ đến từ nền bóng đá nổi tiếng giàu có HLV xuất chúng như Italia lại chọn nhà cầm quân người Thụy Điển làm người thầy số 1 của mình, chứ không phải những Dino Zoff, Giovanni Trapattoni hay Fabio Capello. 

Câu chuyện giữa phóng viên báo Bóng đá và Montella thực sự trở nên sôi nổi khi nhắc đến Eriksson. Dù rằng ông chỉ làm thầy của Montella đúng một năm duy nhất ở Sampdoria. Nhưng thế cũng là đủ để Eriksson tạo ra ảnh hưởng vô cùng to lớn với “Tiểu phi cơ” (biệt danh của Montella). Đôi mắt Montella ánh lên nét vui tươi khi nhắc đến kỷ niệm cũ. Ông kể lại giai đoạn mình làm việc cùng HLV Eriksson…

… Đó là trận đấu thuộc vòng 1 Serie A 1996/97, khi Sampdoria của Montella và HLV Eriksson gặp Perugia trên sân khách. Lúc ấy, trong đường hầm sân Renato Curi, Montella đứng nói chuyện phiếm với Massimiliano Allegri (đương kim HLV trưởng của Juventus và khi ấy là tiền vệ của Perugia) do có quen biết từ trước. 

HLV Eriksson kéo Montella về khu vực dành cho đội khách và nói: “Cậu không nên nói chuyện với đối phương trước trận đấu. Nó sẽ làm cậu mất tập trung và có thể lộ chiến thuật của đội. Còn bây giờ tôi hỏi cậu có sẵn sàng đá chính hôm nay không? Tôi muốn cậu hỗ trợ cho Roberto Mancini”. 

Sự nghiệp lừng danh của “Tiểu phi cơ” tại Serie A đã bắt đầu bằng câu chuyện như thế. Nhưng nó không quá suôn sẻ ở giai đoạn đầu. Dù đã ghi bàn đầu tiên ở Serie A tại vòng 3 (cú đúp vào lưới Roma), nhưng ít lâu sau đó Montella vẫn bị HLV Eriksson tống lên ghế dự bị 5 trận liền. 

Trong vòng 1 tháng, HLV Eriksson không giải thích lý do đưa Montella lên ghế dự bị. Lấy hết can đảm, một hôm Montella mò lên phòng làm việc của HLV Eriksson sau buổi tập để hỏi cho ra nhẽ. Lúc ấy “Tiểu phi cơ” mới biết, HLV Eriksson muốn ông phải biết vâng lời. Montella cần làm tốt nhiệm vụ hỗ trợ cho Mancini, tuân theo những gì BHL chỉ bảo trước khi nghĩ đến quyền lợi chơi bóng của bản thân mình. 

Khi HLV Eriksson “thả” Montella trở lại sân, ông ghi bàn không biết mệt mỏi và đến cuối mùa 1996/97, Tiểu phi cơ có 22 bàn trong mùa đầu tiên ở Serie A, về nhì cuộc đua vua phá lưới sau Filippo Inzaghi.  

“Cậu là số một, dù không phải như thế thì cậu vẫn luôn phải nghĩ như thế khi tập luyện hay bước vào sân. Cậu phải luôn học hỏi nhưng không cần sợ bất kỳ ai”, Montella vẫn luôn nhớ lời dặn dò ấy của HLV Eriksson 

Nhờ sự chỉ dạy của HLV Eriksson mà sau này, Montella vẫn luôn là tay săn bàn hàng đầu của đội kể cả khi phải cạnh tranh với Giuseppe Signori, Juergen Klinsmann (Sampdoria) hay Gabriel Batistuta (Roma). Mùa 2000/01, Montella cũng từng bị đày lên ghế dự bị Roma để lấy chỗ cho Batistuta, nhưng đã chiến đấu cật lực để giật lại vị trí. 

Rất nhiều đồng đội cũ của Montella ở Sampdoria đã theo chân HLV Eriksson sang Lazio vài năm sau đó: Juan Veron, Sinisa Mihajlovic và cả lão tướng Mancini. Chỉ một mình Montella chuyển đến Roma, đại địch cùng thành phố của Lazio. 

Sau khi ghi 2 bàn vào lưới Lazio, giúp Roma thắng 4-1 trận derby vào cuối năm 1999, Montella chạy đến ôm HLV Eriksson, nói cám ơn bằng tiếng Thụy Điển rồi mới quay lại sân ăn mừng cùng đồng đội và CĐV. “Tôi biết CĐV Roma không thích khi tôi nói chuyện thân mật với HLV của Lazio, nhưng tự đáy lòng tôi rất biết ơn HLV Eriksson. Những lời chỉ dạy của ông ấy đã ảnh hưởng lớn đến cả sự nghiệp của tôi”.

HLV Eriksson luôn quan tâm từng chút đến học trò, kể cả những người không còn thi đấu dưới quyền của ông nữa. Trong số các trò của HLV Eriksson, ngoài Montella còn không ít người cũng trở thành HLV như Mihajlovic, Mancini, Matias Almeyda, Simone Inzaghi, Sergio Conceicao, Alessandro Nesta, Gareth Southgate, Frank Lampard và nổi bật nhất là Diego Simeone. 

Chiến thuật gia người Thụy Điển luôn tận tình chỉ bảo cho các học trò cũ khi họ muốn xin kinh nghiệm ở buổi đầu lập nghiệp trên ghế chỉ đạo. Montella khẳng định nhờ tấm chân tình với học trò mà HLV Eriksson luôn được mọi cầu thủ yêu quý. 

Montella kể có 1 lần khi Sampdoria gặp Juventus, HLV Eriksson đã rút anh ra khỏi sân từ giữa hiệp 2, khiến đội không còn tiền đạo nào trên sân. Khi được hỏi về quyết định ấy, HLV Eriksson trả lời ông cảm thấy không thể thắng Juventus, nên buộc phải bắt cả đội phòng ngự để giữ được tỷ số hòa 0-0.

Giai đoạn 2001-2006, HLV Eriksson đã gò một ĐT Anh toàn các ngôi sao tấn công đá phòng ngự tốt như thế nào. Tam Sư không hào hoa, thậm chí lối chơi còn có phần buồn ngủ, nhưng tiến vào tứ kết 3 giải đấu lớn liên tiếp, 2 lần bị loại bởi loạt sút luân lưu. 

Quan điểm của Eriksson rất rõ ràng. Nếu không thắng đẹp thì phải biết đá xấu. Và triết lý ấy tiếp tục được duy trì ở Philippines. Dưới thời HLV Eriksson, Azkals chơi bóng rất thực dụng, không mấy khi tạo ra những trận cầu mãn nhãn. Và có thể ví von rằng, Philippines bây giờ cũng mang những dáng dấp nhất định của Tam Sư hơn 10 năm về trước. Azkals không có ngôi sao đáng kể, vì thế càng đơn giản hơn cho HLV Eriksson để chiến thuật của ông được thực thi triệt để.