Lịch sử chọn người Bồ

Bồ Đào Nha đã chơi thứ bóng đá nhàm chán suốt cả kỳ EURO 2016. Họ đã hòa 3 trận đầu, xếp tận thứ ba ở vòng bảng và chỉ giành vé vớt lọt vào vòng 1/8. Cũng phải đến trận bán kết gặp Xứ Wales, Seleccao mới có chiến thắng đầu tiên trong 90 phút. Thế nhưng, chính đội bóng xấu xí ấy đã đi một mạch đến tận trận đấu cuối cùng, rồi quật ngã nốt đội chủ nhà Pháp để lên ngôi vô địch.

Hành trình ấy hơi giống những gì Hy Lạp đã trải qua ở EURO 2004, giải đấu mà đội bóng đến từ xứ sở các vị Thần luôn bị coi thường, nhưng lại giành được chiến thắng cuối cùng. Bồ Đào Nha không bị đánh giá thấp như Hy Lạp, nhưng chính họ lại tự đặt mình vào thế “cửa dưới” để chủ động chơi giằng co và chờ đối thủ phạm sai lầm. Sau thất bại trước Seleccao ở vòng 1/8, trung vệ Vedran Corluka của Croatia thậm chí đã tuyên bố: “Họ còn yếu hơn cả Thổ Nhĩ Kỳ và CH Czech... ai cũng thấy chúng tôi mới là đội mạnh hơn”.

Rõ ràng, không ai tưởng tượng nổi đội bóng vẫn được coi là Brazil của châu Âu lại chủ động chơi phòng ngự cù nhầy. Cũng không ai nghĩ đến việc Bồ Đào Nha sẽ làm điều đó khi đang sở hữu những ngôi sao tấn công như Cristiano Ronaldo, Nani hay Joao Moutinho. Nhưng thực tế, Bồ Đào Nha đã chơi như vậy từ vòng loại, nơi họ giành 4 chiến thắng với tỷ số 1-0 dưới triều đại của HLV Fernando Santos. Và chính việc chối từ bản ngã đã giúp người Bồ tạo ra sự khác biệt tại EURO 2016.

Không kể trận hòa Hungary 3-3, Seleccao chỉ thủng lưới 2 bàn trong 5 trận còn lại trên hành trình vào chung kết. Họ cũng đã khiến Croatia - một trong những đội gây ấn tượng nhất ở vòng bảng - không có nổi cú sút trúng đích nào suốt 120 phút. Và Bồ Đào Nha cũng thực sự là một khối, thay vì là đội bóng của Ronaldo và những người bạn. Như cựu thủ thành Vitor Baia từng bình luận trong bài viết cho tờ Record: “Chúng ta nên tự hào vì giờ Seleccao đã thực sự là một đội bóng. Ngay cả Ronaldo cũng phụ thuộc vào những người khác”.

Tất nhiên, Ronaldo cũng có những khoảnh khắc riêng, như cú đúp trước Hungary hay 1 bàn và 1 pha kiến tạo trong trận thắng Xứ Wales. Nhưng ngay cả khi CR7 “tàng hình” như trước Croatia, Seleccao vẫn vượt qua được đối thủ. Đó mới là bản lĩnh của nhà vô địch, chứ không phải việc chạy theo thứ bóng đá đẹp nhưng không hiệu quả. Tiền vệ Renato Sanches đã nói: “Dù mọi người chỉ trích, nhưng chúng tôi không quan tâm”. Nani thì không muốn Seleccao bị so sánh với Hy Lạp, nhưng vẫn khẳng định “sẵn sàng hy sinh lối đá đẹp để có kết quả tích cực”. Còn HLV Santos thì tuyên bố thẳng: “Nếu đá đẹp để rồi sớm về nhà thì thà chơi xấu xí còn hơn”.

Rốt cuộc, người Bồ đã không phải sớm về nhà. Họ đã ở lại, đến tận trận đấu cuối cùng. Và tại Stade de France, Bồ Đào Nha đã đi trọn vẹn hành trình kỳ diệu khi hạ gục đội chủ nhà Pháp để lên ngôi vô địch. Đây mới là chức vô địch một giải đấu lớn đầu tiên trong lịch sử của Seleccao, đội bóng ở thời điểm nào cũng không thiếu tài năng, nhưng lại thường xuyên vô duyên ở sân khấu lớn.

Trước đỉnh cao ở EURO 2016, Bồ Đào Nha mới 1 lần xếp thứ ba và 1 lần đứng thứ tư tại World Cup, chưa kể 3 lần vào bán kết cùng 1 lần cán đích thứ hai ở EURO. Thành tích tốt nhất của họ chính là ngôi á quân tại EURO 2004 mà đội vô địch là... Hy Lạp. Đó cũng là giải đấu mà “Thế hệ vàng” của Seleccao với những Luis Figo, Rui Costa cháy lên lần cuối, cũng là màn ra mắt ấn tượng của ngôi sao trẻ Cristiano Ronaldo. Tuy nhiên, kết cục của họ lại là một thất bại đau đớn trên sân nhà.

12 năm sau, khi từ bỏ “jogo bonito” (lối đá đẹp) để chơi thứ bóng đá xấu xí theo phong cách Fernando Santos, cựu HLV đội tuyển... Hy Lạp, người Bồ lại bất ngờ đăng quang. Chức vô địch này giống như sự lựa chọn của số phận. Số phận đã vô tình khiến tất cả đánh giá thấp Bồ Đào Nha, khi họ chỉ đứng thứ ba ở vòng bảng. Số phận đã đưa Seleccao vào nhánh đấu dễ thở hơn với các đối thủ là Croatia, Ba Lan và Xứ Wales. Và tại Stade de France, số phận lại run rủi để châu Âu đón chào một ông vua mới.

CON SỐ 12 

Sau 12 năm kể từ khi từ bỏ “jogo bonito” (lối đá đẹp) để chơi thứ bóng đá xấu xí theo phong cách Fernando Santos, cựu HLV đội tuyển... Hy Lạp, người Bồ đã bất ngờ đăng quang tại Paris để đem về chức vô địch đầu tiên tại các kỳ EURO và World Cup.