Góc chiến thuật: Bí quyết thành công của 'ngựa ô' Ajax

Việt Cường
14:06 ngày 30-04-2019
Ajax chính là bất ngờ lớn nhất của Champions League mùa này, vừa đáng yêu (trong mắt các CĐV trung lập), vừa khó chịu (trong mắt các ông lớn). Nhưng cụ thể thì họ đã chơi như thế nào, mà làm được cái điều không nhiều đội bóng ở châu Âu làm được vào lúc này, là giành chiến thắng trên sân của cả Real Madrid lẫn Juventus?
Góc chiến thuật: Bí quyết thành công của 'ngựa ô' Ajax

Sơ đồ và cách triển khai

Các đội bóng theo trường phái Johan Cruyff thường chơi với sơ đồ có ba trung vệ, trong đó có một người chơi thấp nhất chịu trách nhiệm điều phối bóng. Đó cũng là sơ đồ mà Ajax thường xuyên sử dụng. Nhưng không phải ở Champions League. Ở Champions League, thay vì 4-1-2-3 thường sử dụng ở giải vô địch Hà Lan, Ajax thường chơi với sơ đồ 4-2-3-1, trong đó hai người chơi ở vị trí tiền vệ trung tâm là Lasse Schone và Frenkie de Jong. Ngay phía trên họ là Van de Beek. Tuyển thủ Hà Lan về lý thuyết chơi như một số 10, nhưng thực tế thì anh không tham gia nhiều vào nhiệm vụ kiến tạo lối chơi, mà tập trung tấn công vào những khoảng trống mà Dusan Tadic, người chơi như một số 9 ảo, tạo ra.

Ajax (áo sẫm) thường chơi với sơ đồ 4-2-3-1 ở Champions League
Ajax (áo sẫm) thường chơi với sơ đồ 4-2-3-1 ở Champions League

Hai nhân vật quan trọng nhất trong cách Ajax triển khai bóng là tiền vệ De Jong và tiền đạo Tadic. Nếu đối phương không gây sức ép quá quyết liệt, Ajax sẽ tổ chức triển khai bóng từ vị trí của thủ môn, theo cách mà các đội bóng của Pep Guardiola vẫn làm. De Jong sẽ lùi xuống để chơi như một trung vệ thứ ba. Đối phó với những đội bóng phòng ngự với hai tiền đạo, sự xuất hiện của De Jong sẽ giúp Ajax tạo được lợi thế về mặt quân số ở phần sân nhà, do đó dễ dàng thoát qua lớp pressing đầu tiên của đối thủ, có thể chỉ bằng một đường chuyền đơn giản ra sang hai bên cho hai trung vệ lệch dẫn bóng lên (ảnh 1). 

De Jong giúp Ajax dễ dàng thoát qua lớp pressing bằng cách chuyền ra hai biên
De Jong giúp Ajax dễ dàng thoát qua lớp pressing bằng cách chuyền ra hai biên

Trong trường hợp đối phương đẩy đội hình lên cao và vây ráp quá dữ dội, Ajax sẽ chuyển sang phương án chơi bóng dài. Tới lúc này thì Tadic sẽ có vai trò hết sức quan trọng. Cầu thủ người Serbia nhỏ con, nhưng bằng cách nào đó rất hay chiến thắng trong các pha tranh chấp bóng bổng. 

Hoặc chí ít thì sự quyết tâm và tinh quái của anh cũng sẽ khiến các trung vệ của đối phương không thể chiến thắng hoàn toàn trong các pha tranh chấp, mở ra cơ hội giành bóng hai cho các đồng đội của anh. Bởi vì mỗi khi thủ môn của Ajax phát bóng dài, hai tiền vệ trung tâm của họ thường lùi xuống khá sâu, trong khi ba tiền đạo lại dâng lên rất cao, nên cầu thủ chơi ngay sau lưng Tadic, ở đây là Van de Beek, thường có rất nhiều khoảng trống và lựa chọn chuyền bóng trong những tình huống bóng hai như thế (ảnh 2).

Ajax sẽ có nhiều phương án khi các cầu thủ tấn công giữ cự ly gần với nhau
Van de Beek có nhiều lựa chọn chuyền bóng gây nguy hiểm cho đối phương

Tấn công

Khi Ajax đã đưa được bóng lên một cách ổn định, họ có khá nhiều phương án tấn công. Nhưng tựu trung lại thì có hai ý chính. Thứ nhất, các cầu thủ tấn công của Ajax thường di chuyển vào khoảng trống giữa hàng tiền vệ và hậu vệ của đối thủ. Và họ thường chơi khá gần nhau, đồng thời thường xuyên đảo vị trí cho nhau (ảnh 3). Cách di chuyển này khiến các hậu vệ của đối phương luôn luôn phải suy nghĩ. Nên dâng lên áp sát cầu thủ sắp sửa nhận bóng của Ajax, hay lùi lại giữ vị trí? Nếu dâng lên, thì ở vị trí của họ sẽ xuất hiện khoảng trống, mà vì các cầu thủ tấn công của Ajax chơi khá gần nhau, nên họ có thể khai thác vào bất kỳ lúc nào. Còn nếu giữ vị trí, thì cầu thủ nhận bóng của Ajax sẽ có cơ hội nhận bóng rồi xoay người, và lúc đó họ lại không thiếu phương án xử lý tiếp theo.

Ajax sẽ có nhiều phương án khi các cầu thủ tấn công giữ cự ly gần với nhau
Ajax sẽ có nhiều phương án khi các cầu thủ tấn công giữ cự ly gần với nhau

Thứ hai, các cầu thủ Ajax luôn cố gắng tạo ra sự vượt trội về quân số ở những khu vực quan trọng. Có thể qua việc một trung vệ dâng lên, một hậu vệ biên bó vào, hay một tiền đạo di chuyển vào khu vực vốn không phải do anh ta quản lý (ví dụ Tadic lùi về hàng tiền vệ, hay các tiền đạo cánh Neres, Ziyech di chuyển sang cánh đối diện). Những khi đó, cầu thủ có bóng của Ajax sẽ có từ ba tới bốn phương án chuyền bóng ngay lập tức, và việc triển khai bóng lên phía trên sẽ trở nên dễ dàng hơn (ảnh 4). Ngoài ra, nếu các cầu thủ ở khu vực gần bóng của Ajax làm tốt việc thu hút và lôi kéo, họ có thể khiến hệ thống phòng ngự của đối phương nghiêng hẳn về một hướng, trước khi bất thần mở bóng ra hướng dối diện, nơi đối phương thiếu người hoặc phòng ngự lỏng lẻo.

Các cầu thủ Ajax luôn tạo ra quân số áp đảo ở những điểm nóng trên sân
Các cầu thủ Ajax luôn tạo ra quân số áp đảo ở những điểm nóng trên sân

Ngoài ra, Ajax còn có một miếng tấn công đáng kể nữa là những pha di chuyển người thứ ba. Nghĩa là hai cầu thủ chuyền bóng cho nhau để lôi kéo đối phương, nhưng mục tiêu là một cầu thủ khác đang di chuyển, thường là từ phía dưới lên, để tấn công vào những điểm mù trong hệ thống phòng ngự của đối phương. Cách phối hợp này đòi hỏi tính đồng bộ cao, và rủi ro lớn trong trường hợp mất bóng, nhưng bù lại có tính đột biến cao, rất khó để bắt bài.

Phòng ngự

Về lý thuyết, Ajax phòng ngự trong sơ đồ 4-2-3-1. Tuy nhiên, thực tế thì họ rất ít khi “giữ” được hình dạng sơ đồ này, do không phòng ngự theo khu vực, mà theo bóng và đối thủ. Nghĩa là các cầu thủ Ajax thường tổ chức pressing rất quyết liệt cầu thủ có bóng và những cầu thủ ở xung quanh. Với những cầu thủ còn lại thì họ sẽ dùng kỹ thuật phủ bóng để chặn đường chuyền tới vị trí của họ, hoặc đơn giản là “bỏ qua”. Nói một cách hình ảnh thì Ajax như một bầy ong vò vẽ, lúc nào cũng “bu kín” khu vực gần bóng, khiến cho cầu thủ đối phương hiếm khi có cơ hội nhận bóng trong tình trạng thoải mái.

Nhưng cách phòng ngự kiểu này có một điểm yếu chết người. Do tập trung vào bóng và cầu thủ đối phương, nên về mặt hệ thống, Ajax thường ở trong tình trạng xộc xệch (ảnh 5). Gặp phải những đội bóng có những cầu thủ thoát pressing tốt, chỉ sau một hai nhịp chạm bóng, lớp pressing quan trọng nhất của Ajax - ở hàng tiền vệ - có thể bị loại bỏ hoàn toàn. Khi đó, các hậu vệ, thường là trung vệ, sẽ phải bỏ vị trí để gây sức ép với cầu thủ chuẩn bị nhận bóng của đối phương. Nếu trung vệ này cũng bị đánh bại nốt, thì Ajax sẽ đối diện với nguy cơ thủng lưới cực lớn.

Hàng phòng ngự Ajax thường theo bóng và bám sát đối phương để quấy rối
Hàng phòng ngự Ajax thường theo bóng và bám sát đối phương để quấy rối

Tóm lại, Ajax là một CLB chơi bóng có phương pháp, bài bản (Erik ten Hag từng là HLV trẻ của Bayern thời Pep Guardiola). Đội hình của họ là sự kết hợp khá hài hòa giữa những cầu thủ trẻ tài năng và những lão tướng dày dạn kinh nghiệm. Ajax chơi thứ bóng đá của tuổi trẻ, liều lĩnh, quyết liệt, nên khi họ thăng hoa và vào nhịp, sẽ là một đối thủ rất khó chơi. Nhưng nếu gặp phải một đối thủ già dơ, có khả năng chịu sức ép, và biết cách lôi kéo, dẫn dụ, thì Ajax có thể gặp vấn đề lớn.
Sử dụng tiếng Việt có dấu. Ký tự còn lại 500.

* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn

TT
Đội bóng
Trận
+/-
Điểm
1
28
+46
64
2
28
+39
64
3
27
+34
60
4
29
+18
56
5
28
+17
53
6
28
0
47
7
29
-4
44
8
28
+6
42
9
28
-2
41
10
28
+11
40
11
27
+2
39
12
29
-1
38
13
28
-11
35
14
28
-16
27
15
28
-12
26
16
29
-18
22
17
28
-10
21
18
29
-16
21
19
29
-34
17
20
28
-49
15
<
  • Soi kèo VIP 28/3: Rosario Central vs Barracas Central Soi kèo Barracas Central thắng góc chấp hiệp 1

    Soi kèo Trong trận Rosario Central vs Barracas Central ở giải VĐQG Argentina sáng mai, đội khách sẽ thắng kèo góc chấp hiệp 1.

  • Nhận định bóng đá Barca vs Las Palmas, 03h00 ngày 31/3: Tiếp đà thăng hoa 03h00 ngày 31/3: Barca vs Las Palmas

    Nhận định bóng đá trận đấu Barca vs Las Palmas trong khuôn khổ Vòng 30 giải La Liga 2023/24 diễn ra vào lúc 03h00 ngày 31/3. Bongdaplus phân tích thông tin lực lượng, đội hình dự kiến, soi kèo nhà cái, dự đoán tỉ số.

  • Thêm 3 cầu thủ Chelsea chấn thương trước trận gặp Burnley Thêm 3 cầu thủ Chelsea chấn thương trước trận gặp Burnley

    Trước trận Chelsea tiếp đón Burnley vào ngày 30/3 tới (vòng 30 Premier League 2023/24), danh sách các cầu thủ Chelsea chấn thương vốn đã dài lại vừa có thêm 3 nhân tố mới. Cụ thể, đó là các trường hợp của Trevoh Chalobah, Carney Chukwuemeka và Robert Sanchez.

  • Nhận định bóng đá Aston Villa vs Wolves, 00h30 ngày 31/3: Chia điểm ở Villa Park 00h30 ngày 31/3: Aston Villa vs Wolves

    Nhận định bóng đá trận đấu Aston Villa vs Wolves trong khuôn khổ Vòng 30 giải Premier League 2023/24 diễn ra vào lúc 00h30 ngày 31/3. Bongdaplus phân tích thông tin lực lượng, đội hình dự kiến, soi kèo nhà cái, dự đoán tỉ số.

Thông tin Toà soạn

Tạp chí Điện tử Bóng Đá

Tổng biên tập:
Nguyễn Tùng Điển
Phó Tổng biên tập:
Thạc Thị Thanh Thảo Nguyễn Hà Thanh Nguyễn Trung Kiên Vũ Khắc Sơn

Địa chỉ liên hệ

Tầng 6 tòa nhà Licogi 13
Số 164 đường Khuất Duy Tiến, quận Thanh Xuân, Hà Nội

Tel: (84.24) 3554 1188 - (84.24) 3554 1199
Fax: (84.24) 3553 9898
Email: toasoan@bongdaplus.vn | vanphong@bongdaplus.vn
 

Liên hệ Quảng cáo

Hotline: 0903 203 412
Email: quangcao@bongdaplus.vn

x