Khi sáng tạo tỷ lệ nghịch với sự an toàn
Thế nào là “mẫu” Pirlo hoặc Gerrard? Đấy là thủ lĩnh, là linh hồn của đội. Nhưng đặc điểm lớn nhất là họ thường đứng khá thấp ở khu giữa sân. Từ lãnh địa của mình, họ “đọc” thế trận, quyết định những giải pháp hay nhất, và thực hiện những quyết định ấy.
Người ta đã xem Gerrard là một biểu tượng của Liverpool. Đau đớn thay, Gerrard quả là biểu tượng trong... quá nhiều khía cạnh. Cú trượt ngã khiến Liverpool mất ngôi đầu bảng Premier League hồi năm 2014, hẳn nhiên không phải nhắc lại. Có thể xem Gerrard là biểu tượng “nghiệt ngã” của Liverpool. Nhưng cú ngã của Gerrard còn là biểu tượng cho sự cáo chung của các ngôi sao ở giữa sân.
Năm năm trước, đồng đội chuyền bóng cho Gerrard để anh thực hiện chức năng thủ lĩnh. Một đường chuyền dài và bổng đặc sắc của Gerrard sẽ mở ra cơ hội tấn công nguy hiểm cho Liverpool. Nhưng, cách ấy không thể tồn tại trong bóng đá bây giờ. Ở vị trí cao hơn khoảng 20m mà muốn “mở cửa” hàng thủ đối phương còn quá khó, huống hồ là từ vòng tròn giữa sân hoặc thấp hơn.
Vả lại, càng sâu về phía sân nhà thì bây giờ, người ta càng không cho phép bạn chơi bóng bằng sự sáng tạo. Bởi sự sáng tạo tỷ lệ nghịch với sự an toàn. Đấy mới là chỗ đáng nói nhất, nặng tính chuyên môn nhất, trong cái trượt chân cách đây 5 năm của Gerrard. Đấy là nơi, là tình huống, phải bảo đảm an toàn tuyệt đối. Đấy không phải là nơi để bạn suy nghĩ về hướng tấn công cho đường chuyền tiếp theo, từ trước khi chính mình nhận bóng để chuyền.
Giới chuyên môn từng ca ngợi tiền vệ trụ Claude Makelele đến nỗi tên anh trở thành một khái niệm, đưa luôn vào từ điển Urban. Makelele luôn tồn tại một cách thầm lặng. Anh làm tất cả những việc tầm thường nhất mà một cầu thủ phải làm. Và anh cũng chỉ được làm những việc như thế. Anh thu mình lại, để các tiền vệ xung quanh trở nên rực rỡ hơn. Anh dọn dẹp, để đồng đội chỉ còn toàn những công việc sáng giá để làm.
Pirlo và Gerrard (áo đỏ) từng là biểu tượng một thời của những “thủ lĩnh giữa sân”
Vậy bây giờ, nguyên hàng tiền vệ Liverpool đều là những Makelele. Nói về Liverpool bây giờ thì ai cũng chỉ nói về bộ ba tiền đạo khét tiếng Mohamed Salah, Roberto Firmino, Sadio Mane; rồi đến trung vệ Virgil van Dijk; rồi đến cặp hậu vệ cánh; rồi đến thủ môn! Khi HLV Juergen Klopp kéo Firmino về một vị trí thấp hơn thì Salah và Mane ở phía trên có điều kiện di chuyển vào trong nhiều hơn, chứ Firmino vẫn không phải là tiền vệ “chuẩn” dù anh đứng thấp hơn. Cách điều chỉnh này làm cho 2 cánh trên hàng công của Liverpool rộng hơn, thoáng hơn. Và các hậu vệ cánh Andrew Robertson, Trent Alexander-Arnold bay bổng trong nhiệm vụ kiến tạo cơ hội ghi bàn cho tiền đạo.
Barcelona, vừa thắng Liverpool 3-0 ở trận bán kết lượt đi Champions League, cũng... y như vậy. Tiền đạo, hậu vệ cánh, thủ môn, trung vệ! Hậu vệ trái Jordi Alba là ngôi sao sáng giá và quan trọng nhất sau các tiền đạo trứ danh như Lionel Messi hoặc Luis Suarez. Trong trận Barcelona - Liverpool rạng sáng qua, trong khi Alba vẫn bay bổng như một nhà kiến tạo thượng thặng ở Barcelona, thì HLV Klopp lại làm cho giới quan sát hoang mang: vì sao ông không dùng Alexander-Arnold, lại để Firmino vào sân quá trễ. Đội hình xuất phát cho thấy Klopp vừa tăng cường nhân sự, vừa có vẻ “o bế” hàng tiền vệ, hơn là phát huy những điểm mạnh sở trường của Liverpool.
Cách đây 1 tháng, tờ FourFourTwo có giới thiệu danh sách bình chọn của họ về 10 tiền vệ trung tâm hay nhất thế giới hiện thời. Theo thứ tự là: Luka Modric (Real Madrid), N’Golo Kante (Chelsea), Toni Kroos (Real Madrid), David Silva (Man City), Kevin de Bruyne (Man City), Miralem Pjanic (Juventus), Sergio Busquets (Barcelona), Paul Pogba (M.U), Bernardo Silva (Man City), Thiago Alcantara (Bayern). Vậy, họ đang đứng ở đâu, sáng như thế nào trên vòm trời bóng đá đỉnh cao? Busquets là cầu thủ duy nhất còn đang tồn tại ở vòng bán kết Champions League mùa này. Ở thái cực ngược lại, Pogba còn có những lúc đáng bị xem là “của nợ” ở M.U. Nói chung, đa số chỉ đang tồn tại một cách nhạt nhòa, so với các ngôi sao sáng ở đẳng cấp cao hiện thời.
Tiền vệ giờ lo... phòng thủ
Điều quan trọng là: bây giờ người ta không thắng bằng tiền vệ, nhưng lại có thể thua vì tiền vệ. Khu vực giữa sân bây giờ là để phòng thủ, chứ không phải để tấn công. Không giải quyết được “bài toán tiền vệ”, M.U của Ole Gunnar Solskjaer lại thua bét nhè sau vài tháng khởi sắc. Solskjaer đã lạc hậu khi ông nghĩ rằng sẽ “thắng nhờ Pogba” trong khi việc cần làm, lại “đúng mốt” là ông phải ưu tiên nghĩ cách làm sao để đừng “thua vì Pogba”.
Không có nhiều dấu ấn của hàng tiền vệ trong chiến thắng của Barca trước Liverpool rạng sáng qua
Đến đây, chúng ta có thể nhìn ra cái hay của Unai Emery (Arsenal) và Maurizio Sarri (Chelsea). Emery quyết không chọn một cách chơi tùy thuộc vào sự sáng tạo của ngôi sao tiền vệ Mesut Oezil. Ông còn bắt Oezil phải gò mình vào chiến thuật toàn đội nhiều hơn. Sarri thì điều luôn tiền vệ Eden Hazard lên làm tiền đạo. Nếu vẫn chơi theo sở trường của họ thì dù đúng vai, cũng chưa chắc Oezil hoặc Hazard thành công trong thời buổi này.
Mới đây, Tottenham bị Ajax trừng phạt ở Champions League khi HLV Mauricio Pochettino chọn một công thức tiền vệ không hợp lý. Đây cũng là trường “thua vì tiền vệ”. Khu vực giữa sân bây giờ cứ phải chặt chẽ, kỷ luật, cứng rắn, gai góc, chứ chẳng còn là nơi để các nghệ sĩ trình diễn nghệ thuật nhồi bóng.
Ai kiến tạo bàn thắng? Barcelona và Ajax là hai đội đang có khả năng tiến xa nhất tại Champions League mùa này. Ở Barcelona, hậu vệ trái Jordi Alba (trái) là cầu thủ kiến tạo cơ hội nhiều nhất (thậm chí là nhiều nhất giải). Alba cũng là một trong 3 cầu thủ kiến tạo bàn thắng nhiều nhất cho Barcelona tại La Liga (cùng với... hậu vệ phải Sergi Roberto và tiền đạo Lionel Messi). Trong hàng ngũ Ajax, các tiền đạo Dusan Tadic và Hakim Ziyech kiến tạo bàn thắng nhiều nhất, ở cả Champions League lẫn giải VĐQG. Không thấy bóng đáng tiền vệ giữa sân?  Những nhà kiến tạo tốt nhất Premier League Trang chủ Premier League thống kê: Top 10 nhà kiến tạo hay nhất mùa này, theo thứ tự, là: Ryan Fraser, Eden Hazard, Christian Eriksen, Andrew Robertson, Leroy Sane, Raheem Sterling, Trent Alexander-Arnold, Paul Pogba, Callum Wilson và Sergio Aguero, Alexandre Lacazette, Mohamed Salah, Joao Moutinho. 4 cầu thủ sau cùng đồng hạng 10. Chỉ có 3/13 cầu thủ là những tiền vệ chơi ở giữa sân: Eriksen, Pogba và Moutinho. |
.jpg)
.jpg)
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn