Nếu bóng đá châu Âu mùa giải này kết thúc theo chiều hướng hiện tại, Italia sẽ có 3 nhà vô địch quốc gia mới trên băng ghế huấn luyện. Đó là một thành tích đáng tự hào. Nhưng cách đây 2 mùa, những người Bồ Đào Nha thậm chí còn làm được tốt hơn.
Khi mùa giải 2014/15 kết thúc, có tới 7 đội bóng được dẫn dắt bởi các HLV Bồ Đào Nha đoạt chức vô địch quốc gia, trải dài từ Anh, Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Thụy Sỹ, Nga tới Ai Cập và Mexico. Tractor Sazi FC, được dẫn dắt bởi cựu tiền vệ Benfica Toni Oliveira, thì chỉ cách chức vô địch Iran có 1 điểm.
Chất lượng, và sự đồng đều, của các HLV người Bồ được thể hiện rất rõ ở đấu trường Champions League. Mùa trước, mùa 2015/16, có tới 10 đội bóng dự vòng bảng Champions League được dẫn dắt bởi các HLV người Bồ. Đó là mùa thứ hai liên tiếp Bồ Đào Nha trở thành quốc gia đóng góp nhiều HLV nhất ở vòng bảng của giải đấu số 1 châu Âu nhất. Mùa này, có một HLV người Bồ cũng đang tạo được ấn tượng rất lớn, đó là Leonardo Jardim ở Monaco.
HLV, có thể nói, đã trở thành một trong những “thế mạnh” xuất khẩu của Bồ Đào Nha, đặc biệt từ sau khi Jose Mourinho đưa Porto tới chức vô địch Champions League 2003/04. Hiện tại, có khoảng 250 HLV người Bồ đang làm việc ở nước ngoài. Trung Quốc, Angola (thuộc địa cũ) và UAE là những nơi có đông HLV người Bồ nhất. Tất nhiên, không phải ai trong đó cũng làm HLV trưởng của một đội bóng; phần lớn đang tham gia công tác huấn luyện nói chung, ví dụ làm HLV của các đội trẻ.
Có nhiều yếu tố tạo nên thành công của các HLV người Bồ Đào Nha, nhưng theo tổng kết của các chuyên gia bản địa, thì có 3 nguyên nhân chính: Văn hóa bóng đá, truyền thống di cư, và nền tảng phương pháp luận. Bồ Đào Nha là một đất nước cuồng bóng đá, cuồng thực sự, thể hiện qua việc 3 trong số 6 tờ báo ngày bán chạy nhất của họ là những tờ thể thao chuyên viết về bóng đá. Hay qua việc Benfica là CLB có nhiều thành viên đóng phí nhất thế giới, với hơn 270.000 người, dù dân số của Bồ Đào Nha chỉ vào khoảng 10 triệu. Các HLV, do đó, xem bóng đá như một đam mê hơn là một nghề.
Truyền thống di cư cũng là một yếu tố khác. Theo thống kê, có khoảng 20% người Bồ hiện đang sinh sống và làm việc ở nước ngoài. HLV người Bồ cũng như người Bồ nói chung do đó đều thích nghi rất nhanh với hoàn cảnh mới, do đó dễ dàng được chấp nhận ở mọi nơi họ tới.
Và cuối cùng là “tactical periodization”, một lý thuyết tập luyện phức tạp được phát triển từ những năm 1990 bởi Vítor Frade, một giảng viên thể dục tại Đại học Porto đồng thời là một HLV của FC Porto. “Tactical periodization” nhấn mạnh việc từng cầu thủ phải được huấn luyện trên cơ sở chiến thuật chung của toàn đội. Mourinho chính là một môn đồ nhiệt thành của lý thuyết này.
Càng có nhiều HLV người Bồ thành công, thì lại càng có nhiều người Bồ trẻ được truyền cảm hứng với công việc, và cứ thế, sẽ lại càng có thêm nhiều người muốn tìm hiểu những bí mật sau thành công của người Bồ...
Mourinho giúp “phổ cập” văn hóa Bồ Do nhu cầu tìm hiểu những bí mật huấn luyện của người Bồ quá lớn, Đại học Lisbon đã mở riêng một khóa đào tạo thạc sỹ bằng tiếng Anh về “HLV bóng đá thành tích cao”. Jose Mourinho chính là người thiết kế chương trình học. |
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn