Đừng 'tầm thường hóa' World Cup

Giới hâm mộ bóng đá luôn phải đón nhận thông tin ngược lại trước những kỳ World Cup gần đây: ngôi sao nào sẽ... vắng mặt. Thử hỏi: nếu như ai cũng có mặt, thì giá trị của cái “vinh dự tham gia World Cup” nằm ở chỗ nào?

Xin điểm lại một ví dụ, về những sự vắng mặt được cho là đáng tiếc, do chính chủ giải FIFA “trân trọng giới thiệu” - đại khái là bóng đá thế giới sẽ không quên họ dù họ không được tham dự, trước World Cup 2014. Từ Christian Benteke (Bỉ), Clement Grenier, Steve Mandanda (Pháp), Holger Badstuber (Đức) ở các đội mạnh cho đến Luis Montes, Juan Carlos Medina (Mexico), Ivan Strinic (Croatia), Amaranto Perea, Edwin Valencia (Colombia), Matias Fernandez (Chile), Jerry Akaminko (Ghana), Bryan Oviedo, Alvaro Saborio (Costa Rica), Kim Jin-su (Hàn Quốc)... Có đúng là bạn sẽ không quên những cái tên ấy? Hay sự thật là bạn không hề biết đến một nửa trong những cái tên vừa nêu?

Hồi giữa những năm 1980 (khi mà các trận giao hữu quốc tế còn rất hấp dẫn, nhiều trường hợp hay và đáng nhớ hơn cả những trận đấu chính thức), Brazil từng giới thiệu một tài năng hào nhoáng qua trận giao hữu với Hungary trước thềm World Cup 1986. Đó là tiền vệ cánh Renato với những pha đi bóng tuyệt luân, làm báo giới tốn nhiều giấy mực. Đấy sẽ là một ngôi sao sáng trên vòm trời World Cup, trong bối cảnh thế hệ của Zico và Socrates đã luống tuổi? Rút cuộc, Renato tự rút khỏi đội tuyển Brazil, chỉ để phản đối việc HLV Tele Santana không triệu tập người bạn thân thiết Leandro (cũng là một ngôi sao lừng danh).

Bernd Schuster - một trong những tài năng đặc sắc nhất lịch sử bóng đá Đức, cũng từng quay lưng với đội tuyển, xem việc tham dự (hoặc không tham dự) World Cup nhẹ bỗng. Johan Cruyff không dự World Cup 1978, dù không ai biết vì nguyên nhân gì (lời kể sau này của Cruyff và thông tin ngày xưa khác hẳn nhau). Ai tiếc thì tiếc, riêng họ lại không bao giờ hối tiếc. Nhưng điều đáng nói hơn ở đây lại không giới hạn trong sự nuối tiếc. Nếu quá đơn giản như thế, môn bóng đá đâu có trở nên vĩ đại! Hãy trở lại câu chuyện của Renato và đội tuyển Brazil tại World Cup 1986.

Không có Renato, HLV Santana gọi bổ sung Josimar - một cầu thủ hoàn toàn “vô danh tiểu tốt”. Riêng chuyện Josimar chấp nhận số áo 13 (trong giai đoạn số áo là một chi tiết rất quan trọng về chuyên môn) đã đủ nói lên thân phận của cầu thủ này. “Số 13” ở các đội mạnh khi ấy thuộc về Karl Allgower (Đức), Bernard Genghini (Pháp), Fernando De Napoli (Italia), Oscar Garre (Argentina), Gennadiy Litovchenko (Liên Xô), Chris Woods (Anh), Urruti (Tây Ban Nha) - hai người sau là những thủ môn dự bị.

Vào giải, hậu vệ cánh Edson chấn thương, thế là Josimar bất ngờ có cơ hội ra sân, vui vẻ thay vai hậu vệ. Và anh... tỏa sáng với những bàn thắng tuyệt vời - đáng nhớ đến tận bây giờ (đối với những ai từng theo dõi World Cup 1986). Những cây bút từng nuối tiếc cho Brazil và tranh nhau phân tích các vấn đề chuyên môn xoay quanh Renato, lại phải nháo nhào tranh thủ giới thiệu ngọn ngành, để độc giả biết thêm: rút cuộc Josimar là ai, từ đâu ra!

Sân khấu mà thiếu diễn viên chính thì, trong đa số trường hợp, vở diễn có thể sụp đổ. Ngược lại, câu chuyện về Josimar vừa nêu chỉ là một trong rất nhiều ví dụ nói lên sự vĩ đại của bóng đá. Cần thêm dẫn chứng? “Cậu bé” Pele (và cả Garrincha) được ra sân tại World Cup 1958 chủ yếu là vì những cầu thủ nổi tiếng hơn họ đã gây ra một nỗi thất vọng “lịch sử” ngay trong trận đấu trước đó!