Luận anh hùng: Morocco có 'quốc sĩ' Ziyech

Dự Nhượng theo hầu họ Phạm, rồi họ Trung Hàng. Hai họ ấy đều bị diệt. Dự Nhượng lại theo hầu Trí Bá, được đãi như thượng khách. Triệu Tương Tử giết Trí Bá, Dự Nhượng trốn vào núi chờ dịp trả thù. 

Lần đầu Dự Nhượng thay tên đổi họ, vào làm người hầu trong cung, giấu dao nhọn chờ dịp hành thích. Triệu Tương Tử cảm thấy bất an, bắt Dự Nhượng ra tra hỏi và âm mưu báo thù bại lộ. Cho rằng trung thành với chủ như thế là tốt, Triệu Tương Tử tha Dự Nhượng. Lần sau Dự Nhượng lại hủy hoại dung nhan, nuốt than hồng để đổi giọng, vợ còn không nhận ra, giả làm ăn mày ngoài chợ để tiếp cận Triệu Tương Tử. Rút cuộc, việc báo thù vẫn không thành. Triệu Tương Tử hỏi Dự Nhượng sao thờ ba chủ mà chỉ quyết tâm trả thù cho Trí Bá. Dự Nhượng đáp: “Họ Phạm và họ Trung Hàng đối đãi với tôi như người thường nên tôi báo đáp theo lối người thường. Trí Bá đãi tôi như bậc quốc sĩ nên tôi liều chết để trả thù theo lối của kẻ quốc sĩ”.

Tại World Cup này, Morocco xuất sắc thắng Bỉ, hòa Croatia, tiến vào vòng knock-out với tư cách đội đầu bảng. Xuất sắc nhất trong đội là Hakim Ziyech, cầu thủ chơi không thành công ở Chelsea mùa này (Ziyech chỉ được ra sân 5 lần ở Premier League, đá chính 1 trận, chưa hề ghi bàn hay chuyền thành bàn). Đáng chú ý hơn, Ziyech còn bị gạt khỏi danh sách đội tuyển Morocco tại Cúp châu Phi hồi đầu năm 2022, sau đó tự tuyên bố đoạn tuyệt với ĐTQG. Morocco khi ấy do Vahid Halilhodzic huấn luyện.

Chẳng ai kỳ vọng điều gì lớn lao, khi Morocco thay HLV ngay trước thềm World Cup. Mãi đến tháng 9, tức chỉ 2 tháng trước khi World Cup khai mạc, tân HLV Walid Regragui mới có trận đấu đầu tiên trong cương vị HLV trưởng đội tuyển Morocco. Thay đổi quan trọng: Regragui mời Ziyech, cùng nhiều hảo thủ khác từng quay lưng với ĐTQG, trở lại đội tuyển tham dự World Cup.

Giới thạo tin ở Morocco thường viết về Ziyech với cụm từ “gã điên” đi kèm, vì anh hay làm những việc khác thường, cả trong lẫn ngoài bóng đá. Nhưng với HLV Regragui, biệt danh “gã điên” kia chẳng có gì là quan trọng. Trên sân, ông để Ziyech tự do di chuyển, khai thác khoảng trống giữa hàng tiền vệ và hậu vệ đối phương. Tổng quát hơn, ông để Ziyech tự do “làm gì thì làm”. Vì Regragui tin tưởng hoàn toàn vào khả năng của cầu thủ đá cánh thuộc CLB Chelsea. Regragui tin tưởng Ziyech hơn cả niềm tin của HLV của Chelsea đặt vào Ziyech.

Đấy chính là cách dùng người “như quốc sĩ”, chẳng khác gì cách Trí Bá đãi Dự Nhượng vào thời Xuân Thu. Và tất nhiên, Ziyech cũng đang tỏa sáng vì HLV Regragui, như những gì Dự Nhượng đã làm để đền đáp Trí Bá. Đây thật ra không phải là chuyện hy hữu, bởi trong bóng đá đỉnh cao vẫn hay tồn tại vấn đề “quan điểm”, mà theo đó một cầu thủ có thể chỉ là bình thường, thậm chí không thích hợp với HLV này, nhưng lại là ngôi sao không thể thay thế trong mắt HLV khác.

Halilhodzic là HLV “khó chịu” (Morocco không phải là đội đầu tiên sa thải HLV này khi đang chuẩn bị bước vào Word Cup). Ông gạt bỏ Ziyech vì muốn nêu cao tinh thần kỷ luật. Nhưng ở Chelsea (nơi mà đố Ziyech dám vô kỷ luật), các HLV Thomas Tuchel hoặc Graham Potter cũng đều không mấy mặn mà với Ziyech. Morocco của Regragui rõ ràng là rất khác, nên Ziyech trở nên cũng quá khác!