Phòng ngự, pressing & tốc độ lên ngôi ở World Cup 2018

Trận đấu giữa Brazil và Mexico tại vòng 1/8 đã diễn ra hết sức hấp dẫn, với phần thắng 2-0 nghiêng về đội bóng từng 5 lần vô địch thế giới. Ngôi sao Neymar được nhắc đến nhiều nhất trong trận đấu này với 1 bàn thắng và 1 đường kiến tạo. Tuy nhiên, HLV Tite mới là người đặt dấu ấn đậm nét nhất lên chiến thắng của Brazil.

Phải nói rằng Mexcio đã chơi một trận cầu rất hay, đặc biệt là trong 20 phút đầu. Sự hiểu biết về Brazil, cùng với đó là thứ vũ khí phản công nhanh sở trường được các cầu thủ Trung Mỹ thi triển. Họ đã khiến hàng thủ Brazil nhiều phen chao đảo. Phải nhấn mạnh là chao đảo, nhưng không sụp đổ bởi HLV Tite cũng đã có sự chuẩn bị tốt cho những phương án đối phó. Trong cả trận, Mexico đã có tới 14 pha dứt điểm về phía khung thành Brazil, nhưng chỉ 1 trong số đó đi trúng đích và rất nhiều cú sút bị các hậu vệ áo vàng hóa giải.

Sau khoảng 20 phút đầu pressing, Mexico không còn duy trì được thể lực tốt để tiếp tục chơi với tố độ cao. Đó cũng là thời điểm mà những Coutinho, Willian hay Neymar bắt đầu có nhiều bóng, nhiều đất diễn hơn để tìm kiếm bàn thắng. Brazil có thể hiểu Mexico, nhưng có lẽ thất bại của Đức trước đội bóng Trung Mỹ đã khiến cho HLV Tite rút ra được những bài học.

Ở lượt trận đầu bảng F, nhà ĐKVĐ Đức đã không đưa ra được một lối chơi phù hợp để đối phó với một Mexico chơi pressing hiệu quả cùng những miếng đòn phản công nhanh. Trận đó, trong góc nhìn của các chuyên gia thì việc Đức để thua với tỷ số sát nút 0-1 vẫn còn là may mắn, khi đội vô địch World Cup 2014 hoàn toàn mất phương hướng.

Đức cũng như đa số các đội bóng lớn khác ưa thích lối chơi tấn công và áp đặt. Họ luôn dành sự ưu tiên cho việc kiểm soát bóng, tổ chức lối chơi và những phương án cùng trái bóng. Tuy nhiên, với lối chơi pressing và phòng ngự phản công mà nhiều đội bóng yếu đã áp dụng một cách thành công, thì việc tổ chức lối chơi khi không có bóng cũng là yếu tố quan trọng để duy trì sự cân bằng. Nhưng ở điểm này, những ông lớn như Đức hay Tây Ban Nha đã không làm tốt.

Tây Ban Nha đã bị Nga loại ở vòng 1/8 sau một trận đấu mà mọi chỉ số chuyên môn đều nghiêng về họ. Tây Ban Nha cầm bóng 79%, có tổng cổng 1.114 đường chuyền và dứt điểm 24 lần. Song những con số đó lại chứng minh cho một điều khác, đó là Tây Ban Nha đã không có ý tưởng nào trước lối chơi phòng ngự chặt, phản công nhanh với khả năng pressing tốt bên phần sân nhà của Nga.

Chơi phòng ngự phản công, pressing, thậm chí là pressing khắp mặt sân là điều mà các đội bóng nhỏ thường áp dụng khi thi đấu với các đội bóng lớn hơn. Đó không phải là phát kiến hay một điều gì đó mới mẻ. Có chăng việc các đội bóng nhỏ thành công nhiều hơn ở World Cup 2018 là bởi họ đã nâng lối chơi phòng ngự phản công và nâng pressing lên một mức cao mới, trong khi các ông lớn đã không chuẩn bị đủ phương án để đối phó.

Nếu nhìn vào thất bại của Đức, Tây Ban Nha, hay có thể là cả Bồ Đào Nha và Argentina… những đội bóng được đối thủ “ưu ái” nhường quyền kiểm soát thì họ đều không có những cầu thủ đánh chặn tốt, một tiền vệ phòng ngự đúng nghĩa để đối phó với những đường phản công nhanh của đối thủ.

Trong khi đó, hai ông lớn vào sâu là Brazil và Pháp đang sở hữu những tiền vệ phòng ngự chất lượng là Casemiro và Kante, những người không chỉ khoẻ, nhanh mà còn tranh chấp cực tốt. Với những cầu thủ chuyên tâm về phòng ngự ở giữa sân, Brazil và Pháp đã hạn chế được nhiều tình huống phản công nhanh của đối thủ khi nó mới chớm bắt đầu.

Ngoài ra, một yếu tố khác cũng không thể không nhắc tới trong bóng đá hiện đại, đó là thể lực và tốc độ. Khi một đội bóng dâng cao và áp đặt lối chơi lên đối thủ, nếu họ không có những cầu thủ đủ nhanh và khoẻ để đối chọi với những pha phản đòn chớp nhoáng, thì đó là một bất lợi lớn.

Cũng giống như việc lựa chọn chơi pressing cũng là một con dao 2 lưỡi với nhiều đội bóng nhỏ. Bởi họ sẽ chỉ pressing tốt khi có được một nền tảng thể lực tốt. Đó có lẽ cũng là một phần lý do các ông lớn không sẵn sàng để chơi pressing ở những giải đấu với mật độ dày đặc như World Cup.