Tite vs Roberto Martinez: Người mở đường đụng độ kẻ kế thừa

Vào ngày 1/9/2016, 3 tháng sau khi được bổ nhiệm thay thế huyền thoại Carlos Dunga, ông Tite mới có trận ra mắt NHM Brazil trên tư cách HLV trưởng đội tuyển quốc gia. Ở trận đầu tiên, Tite dẫn Selecao đánh bại Ecuador 3-0. Đó là trận đấu trong khuôn khổ vòng loại World Cup 2018.

Như một sự sắp đặt của số phận, cũng đúng ngày hôm đó, ĐT Bỉ giới thiệu tân HLV Roberto Martinez. Càng trùng hợp hơn khi Martinez cũng được bổ nhiêm thay thế một huyền thoại của bóng đá Bỉ, ông Marc Wilmots (cả Wilmots của Bỉ và Dunga của Brazil đều là cựu đội trưởng ĐTQG). Tuy nhiên, trong trận ra mắt, Martinez lại thua Tây Ban Nha 0-2 ngay trên sân nhà.

Khởi đầu có phần trái ngược, nhưng cả Tite và Martinez sau đó đều gặt hái được rất nhiều thành công, để rạng sáng ngày 7/7 tới (theo giờ Việt Nam), họ sẽ đụng độ nhau trong trận tứ kết World Cup 2018 để phân định xem ai mới là người thành công hơn. Kể từ ngày ra mắt cho đến trận đấu quan trọng này, cả Tite và Martinez đều đã trải qua 24 trận chinh chiến, với đa phần là những chiến thắng.

Vậy rốt cuộc giữa Tite và Martinez, ai đang là người thành công hơn trước thềm màn so tài tại Kazan? Theo phân tích của giới chuyên môn, dù các chỉ số so sánh giữa 2 chiến lược gia này có sự chênh lệch khá ít, nhưng xét về hiệu quả thì Tite đang vượt trội khá nhiều so với người đồng nghiệp trẻ Martinez.

Tờ Independent phân tích, trong khi Tite đã hoàn toàn thay da đổi thịt Brazil thì Martinez được kế thừa một thế hệ ngôi sao vốn đã thành danh của ĐT Bỉ và việc của ông là giúp họ gắn kết thành một khối. Brazil vào thời điểm Tite tiếp quản vẫn còn khá lộn xộn, với những “tàn dư” của thế hệ cũ như Hulk, Ganso, Jonas, Lucas Moura… trong đội hình. 

Đó là thời điểm Brazil thi thoảng vẫn có những trận đấu chơi tấn công rất hay, nhưng khả năng phòng ngự của họ thì quá tệ. Tite đã làm việc không ngừng nghỉ để biến Selecao thành một đội tuyển chơi cực kỳ chắc chắn, thực dụng nhưng vẫn luôn tiềm ẩn khả năng bùng nổ. Tại World Cup 2018, ngoại trừ bàn thua ngay trong trận ra quân trước Thụy Sỹ, còn lại khung thành Brazil trở thành lô cốt bất khả xâm phạm đối với mọi đối thủ.

Trong khi đó, Martinez dù đã thành công trong việc gắn kết dàn sao lý tưởng của Bỉ thành một khối thống nhất, trái ngược hoàn toàn với sự rời rạc của triều đại cũ, nhưng hệ thống vận hành của ông vẫn bộc lộ nhiều vấn đề. Sau trận thắng hú vía trước Nhật Bản hôm 3/7 vừa qua, Martinez đã bị cánh phóng viên quây kín trong phòng họp báo. Và thay vì trả lời các câu hỏi liên quan tới hệ thống chiến thuật của Bỉ, ông từ chối. Kết thúc buổi họp báo, một phóng viên bực tức nói với Martinez: “Tốt nhất ông nên quay về với sa bàn chiến thuật”.

Quá rõ ràng, khác biệt giữa Tite và Martinez nằm ở khái niệm “hệ thống”. Thành quả lớn nhất trong 2 năm làm việc của Tite là xây dựng được một nền tảng vững chắc, một cỗ máy Brazil vận hành ổn định trong từng trận đấu. Trong khi đó, Martinez mới chỉ dừng ở việc tạo nên những giá trị thẩm mỹ, những thành quả ở bề nổi. 

Chúng ta dễ dàng cảm nhận được điều này khi tua ngược lại thành tích của Bỉ dưới thời Martinez. Bỉ dễ dàng bắt nạt những đội bóng ở tầm trung bình khá, nhưng chưa từng thắng một đối thủ rắn mặt nào. Họ thua Tây Ban Nha, bị Hà Lan, Hy Lạp, Nga, Bồ Đào Nha, Mexico cầm hòa. Martinez đã vượt qua rất nhiều bài kiểm tra nhỏ, nhưng lại chưa từng đạt điểm cao ở một bài test lớn. Liệu ông có tiếp tục “trượt” ở bài test Brazil sắp tới hay không?