Bóng chết, tử thần gõ cửa
Mỗi quả đá phạt hàng rào là cơ hội ghi bàn cho các chân sút, ngược lại, đồng nghĩa các thủ môn phải đối diện nguy cơ bị thủng lưới. Vậy, nếu như nhiệm vụ của Messi hoặc những cầu thủ khác là làm sao đưa bóng vào lưới thì các thủ môn phải bằng mọi giá chặn đứng quả đá phạt ấy.
Chặn đứng như thế nào lại là cả một công trình nghiên cứu được đúc rút từ rất nhiều năm mà cho đến nay, hàng tuần vẫn chứng kiến hàng tá tình huống đá phạt hàng rào thành bàn. Hoặc đơn cử siêu sao Lionel Messi, chỉ tính riêng mùa giải 2018/19 này anh đã ghi 4 bàn từ đá phạt trực tiếp trong khi mới chỉ có 1 bàn từ đá phạt đền.
Nhìn từ góc độ thủ môn, vị trí không bao giờ được phạm sai lầm, họ phải tính toán sao cho độ rủi ro của tình huống đá phạt giảm xuống thấp nhất có thể. Xin nhấn mạnh là thấp nhất có thể. Dưới đây là bộ quy tắc chung các thủ môn đều phải áp dụng mỗi khi đối diện một tình huống đá phạt hàng rào.
1. Xếp hàng rào
Nhiệm vụ của hàng rào là ngăn chặn cầu thủ đối phương có thể thực hiện cú sút với tốc độ nhanh nhất và hành trình ngắn nhất đến khung thành. Phân tích sâu hơn qua hình ảnh bên dưới, cầu thủ D phải đứng che cột dọc để chặn đối phương thực hiện cú sút thẳng hoặc xoáy qua hàng rào. 3 cầu thủ còn lại đừng kề vai sao cho bóng không thể xuyên qua.
Nhưng không chỉ vậy, thủ môn phải sắp xếp hàng rào sao cho vẫn nhìn thấy bóng để nhận diện cầu thủ sút bóng, qua đó phán đoán quỹ đạo. Lưu ý, cầu thủ sút chân phải có quỹ đạo khác hoàn toàn chân trái. Và cần nhấn mạnh hơn nữa, sau khi bóng vượt qua hàng rào và đi vào tầm quan sát, thủ môn chỉ có 3/10 giây để cản phá, bằng một cái chớp mắt.
Đó không phải là những câu chữ lộng ngôn của người viết mà đã được nghiên cứu kỹ lưỡng để đưa ra công thức xếp hàng rao cho mỗi cự ly và vị trí sút phạt như hình dưới.
2. Chọn vị trí và di chuyển
Thủ môn đứng ở vị trí không bị hàng rào lấp bóng ngoài việc quan sát cầu thủ đối phương dứt điểm còn để bao góc còn lại mà cầu thủ đối phương có thể sút bóng với quỹ đạo thẳng hình thước kẻ, tức có được tốc độ cao nhất. Tuy nhiên, việc chọn vị trí và di chuyển phức tạp hơn việc xếp hàng rào bởi nó còn phụ thuộc vào tâm lý và khả năng phán đoán.
Chẳng hạn, Cristiano Ronaldo ưu tiên sút bóng “né” hàng rào, hướng về phía vị trí thủ môn vì siêu sao người Bồ Đào Nha có những pha dứt điểm uy lực và bóng đi lập bập, khiến thủ thành khó tóm gọn bóng. Trong khi đó, Lionel Messi thường xuyên cứa lòng qua đầu hàng rào đưa bóng vào góc chữ A. Tuy nhiên, cũng có lúc Messi sút theo quỹ đạo Ronaldo thường chọn và ngược lại.
David De Gea từng có một pha cứu thua xuất thần quả đá phạt hàng rào của Juan Mata khi Manchester United chạm trán Chelsea. Yếu tố tiên quyết dẫn đến tình huống cản phá ngoạn mục này không nằm ngoài khả năng phán đoán. Nếu để ý sẽ thấy, sau khi nhận diện Mata là người dứt điểm, De Gea đã chủ động di chuyển hẳn vào giữa khung thành để sẵn sàng cản phá cú đá bay qua đầu hàng rào vào góc chữ A của Mata.
Thực tế, tình huống diễn ra đúng như De Gea dự tính, Mata sút bóng đúng vào góc đó và nhiệm vụ còn lại của thủ thành người Tây Ban Nha là phô diễn kỹ năng bay lượn (dĩ nhiên không phải ai cũng bay lượn được như De Gea). Tại sao De Gea lại mạnh dạn di chuyển như thế? Đơn giản, cách sút của dạng một que chân trái như Mata không khó đoán và càng không khó đoán với một đồng đội tại đội tuyển Tây Ban Nha như De Gea.
Cách xếp hàng rào của Văn Lâm khá chuẩn
Tất nhiên, không phải lúc nào phán đoán cũng chính xác, nếu không thì chẳng ai dùng từ phán đoán. Thế nên, đa phần các tình huống đá phạt hàng rào, các thủ môn sẽ chọn phương án an toàn là giữ vị trí, chờ bóng bay qua hàng rào rồi một thực hiện pha đổ người. Cứu thua được hay không phụ thuộc vào quỹ đạo quả sút và kỹ năng.
Chẳng hạn pha cứu thua của Manuel Neuer dưới đây. Đó là một cú đá phạt hàng rào tốt nhưng bóng không đi vào góc chữ A và thủ thành người Đức tuy không di chuyển phán đoán nhưng bằng kỹ năng siêu việt vẫn cứu được bàn thua. Tất nhiên, khi cầu thủ đối phương thực hiện một quả đá phạt tốt, cơ hội cản phá như De Gea hay Neuer là không nhiều, theo quy tắc 3/10 giây đã nêu.
Đặng Văn Lâm mắc lỗi?
Một trong những đề tài được bàn tán sôi nổi nhất trong ngày hôm nay là tình huống đá phạt thành bàn đem về chiến thắng 3-2 cho ĐT Iraq trước ĐT Việt Nam tại lượt trận mở màn vòng bảng Asian Cup 2019. Một thất bại cay đắng của thầy trò Park Hang-seo. Và thủ thành Đặng Văn Lâm bị cộng đồng mạng đưa lên… đoạn đầu đài vì đứng sai vị trí.
Với bộ quy tắc chặn đá phạt hàng rào nêu trên, Văn Lâm có xứng đáng bị xem là tội đồ? Thứ nhất, về cách xếp hàng rào, thủ thành sinh năm 1993 này đã xếp hàng rào đúng chuẩn, chắn được quỹ đạo đi thẳng hình thước kẻ về phía góc xa và quan sát được cầu thủ sút bóng.
Cú sút phạt của Adnal là không thể cản phá
Thứ hai, khi đối diện một chân sút phạt xa lạ, Văn Lâm chọn phương án an toàn là bao góc gần. Bằng chứng là khi cầu thủ đối phương sút bóng, anh chỉ di chuyển một nhịp khá dè dặt sang bên trái thay vì di chuyển thật nhanh. Thứ ba, cách đứng của Văn Lâm cũng đúng chuẩn: trọng tâm được giữ thấp, thăng bằng cơ thể ổn định và trọng tâm đẩy về phía trước để có thể thoải mái di chuyển.
Với những lựa chọn ấy, Văn Lâm chỉ cho Adnal đúng một lựa chọn để đưa bóng vào lưới. Đó là sút bóng theo quỹ đạo bay qua hàng rào đã bật rất cao và găm đúng vào góc chữ A. Đáng tiếc, Gareth Bale châu Á lại sút bóng quá chuẩn, đúng theo quỹ đạo cực khó ấy!
.jpg)
.jpg)
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn