Hàng loạt bất ngờ đã xảy ra ở lượt trận cuối vòng bảng Champions League 2018/19. Trong khi Young Boys đánh bại Juventus 2-1, Viktoria Plzen hạ Roma với cùng tỷ số, PSV Eindhoven cầm chân Inter 1-1 thì CSKA Moscow hạ nhục Real Madrid với tỷ số 3-0 ngay tại Bernabeu. Điểm chung của những trận đấu này là gì? Đầu tiên, dễ thấy là những đội bị coi là “cửa dưới” đều không thua trước các tên tuổi lớn. Nhưng ngoài ra, còn một điều đáng chú ý khác: những kẻ bị coi là “underdog” gây bất ngờ dù đều cầm bóng ít hơn nhiều so với đối thủ.
Tỷ lệ kiểm soát bóng của PSV trước Inter chỉ là 38%. Dù đá sân nhà, Young Boys chỉ cầm bóng 42% thời lượng trận tiếp Juventus. Con số này của Viktoria Plzen ở trận gặp Roma là 39%. Còn CSKA Moscow đã ghi 3 bàn vào lưới Real Madrid dù chỉ cầm bóng 31%. Cộng với trận thắng 1-0 trên sân nhà ở lượt đi, đoàn quân dưới quyền HLV Viktor Goncharenko đã trở thành đội bóng đầu tiên thắng Los Blancos cả hai lượt ở Champions League sau 10 năm. Và họ làm được điều này nhờ chiến thuật phòng ngự phản công tuyệt vời.
Tất nhiên, đội mạnh hơn thường cũng cầm bóng nhiều hơn. Nhưng loạt kết quả ấy đã phần nào cho thấy, bóng đá hiện đại đang chia thành 2 trường phái chủ đạo. Đầu tiên là những đội bóng theo chủ nghĩa hoàn mỹ, coi cầm bóng là lẽ sống và áp đặt lối chơi để giành chiến thắng mà đại diện tiêu biểu là Barca và Man City của Pep Guardiola. Còn ở đối diện là trường phái tối giản mà Atletico cùng Dortmund là những kẻ thực thi xuất sắc. Đó là những đội bóng không đặt nặng việc kiểm soát bóng, mà chỉ chú trọng đến hiệu quả.
Và vì phòng ngự bao giờ cũng dễ hơn tấn công, có vẻ như phe tối giản đang dần chiếm ưu thế. Sau kỷ nguyên Pep Guardiola, các đời HLV gần đây của Barca là Luis Enrique và Ernesto Valverde đã chọn cách tiếp cận trận đấu trực diện hơn, thay vì cầm bóng chờ đối thủ mắc sai lầm rồi ra đòn trừng phạt. Mùa 2015/16, Leicester City bất ngờ vô địch Premier League với tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình dưới 45%, chỉ hơn West Brom và Sunderland, hai đội đứng sát... khu vực xuống hạng. Và dù sở hữu những ngôi sao tấn công thượng thặng, đội tuyển Pháp đã lên ngôi tại World Cup 2018 với phương châm an toàn là trên hết, dù họ thừa khả năng thi triển lối đá tấn công hoa mỹ.
Nhưng đỉnh cao của nghệ thuật tối giản phải là 2 cuộc chạm trán giữa Atletico và Dortmund ở vòng bảng Champions League mùa này. Trận lượt đi, đội bóng Đức vùi dập Los Rojiblancos tới 4-0 bằng những đường phản công nhanh như điện, trong trận đấu mà họ cầm bóng ít hơn (49% - 51%) và cũng dứt điểm ít hơn (11 - 13). Nhưng đến trận lượt về, Atletico đã dạy lại cho đối thủ một bài học về phòng ngự phản công, khi thắng 2-0 dù chỉ chiếm 32% thời lượng kiểm soát bóng.
Lối đá ấy đã biến Atletico thành đối thủ vô cùng khó chịu không chỉ ở La Liga, mà còn ở cả Champions League. Và cũng nhờ lối đá ấy, Dortmund của HLV Lucien Favre đang độc chiếm ngôi đầu tại Bundesliga, với cách biệt 9 điểm so với 2 kẻ bám đuổi gần nhất là Bayern và M’gladbach. Tất nhiên, ưu thế này có thể sẽ không tồn tại lâu. Bóng đá luôn thay đổi mỗi ngày và không có chiến thuật nào là tuyệt đối. Bởi đối thủ sẽ luôn tìm ra cách để hóa giải lối chơi của những đội bóng lớn. Mà sự cáo chung của tiqui-taca, lối chơi từng đưa Barca và đội tuyển Tây Ban Nha lên những đỉnh cao chói lọi, là minh chứng. Nhưng hiện giờ, rõ ràng việc cầm bóng đã không còn là thứ thời trang thời thượng nữa, khi nó có phần lép vế trước chủ nghĩa tối giản của những “underdog”.
Cầm bóng nhiều chưa hẳn đã hay Tỷ lệ kiểm soát bóng chưa chắc đã tỷ lệ thuận với thành tích trên sân. Bằng chứng là chỉ 3/5 đội đầu bảng ở 5 giải đấu lớn của châu Âu lọt vào Top 10 đội cầm bóng nhiều nhất mùa này. Dortmund chỉ cầm bóng 55,8%, nhưng đang hơn Bayern (63,6%) tới 9 điểm. Liverpool (56,7%) cũng đang dẫn đầu BXH Premier League, hơn Man City (63,7%) 1 điểm.  Bài học của Man City Trong triết lý bóng đá của HLV Pep Guardiola, cầm bóng là điều quan trọng nhất. Thế nhưng theo thống kê, 4/5 trận gần nhất Man City không thắng lại là những trận họ có tỷ lệ kiểm soát bóng vượt trội. Đó là các trận hòa Lyon 2-2 (cầm bóng 61%), thua Chelsea 0-2 (67%), hòa Wolves 1-1 (69%) và thua Lyon 1-2 (64%). Trận duy nhất họ không thắng và cầm bóng ít hơn là trận hòa Liverpool 0-0 (48%). |
.jpg)
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn