Bỉ là một quốc gia có khoảng 11 triệu dân, nằm giữa Pháp và Đức ở Tây Âu và bị lép vế bởi diện tích đất đai và quy mô dân số so với những nước láng giềng. Lần đầu tiênhọ lọt vào tốp đầu bảng xếp hạng FIFA vào năm 2015 và vẫn vững chắc trên vị trí số 1 kể từ năm 2018.
Trong 18 tháng tới, Bỉ đang hy vọng về một danh hiệu lớn để chứng thực sự thống trị của họ trên đấu trường thế giới. Nhưng ngay cả khi không có danh hiệu tại EURO 2020 hoặc World Cup 2022, đội ngũ siêu sao quốc tế của họ vẫn phải là niềm ghen tị của bóng đá thế giới.
Cuộc hành trình kỳ diệu này đã bắt đầu từ hố sâu tuyệt vọng, khi niềm vui đồng đăng cai chức EURO 2000 của Bỉ đã kết thúc trong tủi nhục. Quỷ Đỏ bị loại ở vòng bảng. Chỉ 9 ngày sau khi hàng ngàn quả bóng bay trắng được thả tại lễ khai mạc EURO 2000 tại SVĐ King Baudouin, quả bong bóng đã được nổ mạnh bên trong cùng một sân đấu.
Một buổi tối rực rỡ ánh nắng ở Brussels kết thúc trong sự u ám sau thất bại 0-2 trước Thổ Nhĩ Kỳ bởi hai bàn thắng của Hakan Sükür.Bàn thua đầu tiên đã khiến thủ môn Filip de Wilde gặp ác mộng suốt đời và buộc giới chức lãnh đạo LĐBĐ Bỉ phải tiến hành đánh giá từ gốc rễ của toàn bộ chiến lược bóng đá của mình. Michel Sablon là giám đốc kỹ thuật của ĐTQG vào thời điểm đó.
Ông nói việc tổ chức EURO 2000 của đồng chủ nhà Bỉ đã thành công rực rỡ nhưng kết quả thi đấu thì không. “Điều đó không tốt cho các cầu thủ, không tốt cho các CLB, không tốt cho ĐTQG. Đó là đáy vực của thất vọng”. EURO 2000 đánh dấu một bước ngoặt đối với 2 ĐTQG, buộc họ phải thay đổi.
Trận ra quân ở vòng bảng thảm hại không kém của ĐT Đức, với thất bại hiếm hoi trước ĐT Anh, đã khiến họ phải xem xét kỹ lưỡng triết lý bóng đá của mình. Đó là sự tái sinh mang lại chiến thắng ở World Cup 2014 và Bỉ có thể sẽ làm một điều tương tự.
Sablon đã không lãng phí nhiều thời gian, làm việc để xác định một tầm nhìn mới cho bóng đá ở đất nước này. “Chúng tôi đã làm việc đó kể cả thứ Bảy và Chủ nhật, từ 7 giờ sáng đến 7 giờ tối. Chúng tôi bắt đầu lại từ đầu với một tờ giấy trắng và phải xây dựng phát triển toàn bộ”. Bóng đá Bỉ đã phải thuê các chuyên gia từ 4 trường Đại học để giúp nghiên cứu khối lượng công việc của các cầu thủ trẻ trong bóng đá 5 người hoặc 8 người.
Họ bắt đầu từ những chi tiết nhỏ nhất; ví dụ: 9 giờ đồng hồ sáng Chủ nhật có thực sự là thời gian tốt nhất để bọn trẻ chơi không? Họ đã phân tích dữ liệu từ 1.500 trận đấu dành cho thanh thiếu niên, tận dụng sự hợp tác của 70 HLV ở tất cả các cấp độ bóng đá và thực hiện 120 bài thuyết trình trước các CLB trong gần một năm. Sơ đồ 4-4-2 truyền thống nhưng cứng nhắc đã bị loại bỏ để chuyển sang 4-3-3 linh hoạt và tấn công hơn, buộc các cầu thủ phải chịu trách nhiệm cầm bóng nhiều hơn.
Đó là một kế hoạch đầy tham vọng, nhưng quy mô khiêm tốn của nền bóng đá của Bỉ lại là lợi ích. Với gần 20 CLB chuyên nghiệp trong cả nước, việc thu hút mọi người “hát cùng một giọng” trở nên dễ dàng hơn và họ không phải chịu sức ép của một “cường quốc bóng đá” nên thoải mái thử nghiệm mọi thứ. Mọi CLB đều áp dụng các thử nghiệm này theo yêu cầu của LĐBĐ.
Thử nghiệm của bóng đá Bỉ được kiểm chứng lần đầu tiên với ĐT U17 Bỉ. Họ đã thua U17 Pháp 1-7. Nhưng một năm sau, U17 Bỉ đã đòi được món nợ và vô địch giải đấu. Sablon cho biết họ đã mất nhiều thời gian, nhưng đã làm được điều khó khăn nhất là quyết định bắt tay vào cuộc hành trình mới. Vào khoảng thời gian này, những cầu thủ trẻ mới chớm nở như Romelu Lukaku, Eden Hazard và Kevin de Bruyne lần lượt mới 8, 10 và 10 tuổi.
Không ai có thể biết được điều đó khi đó, nhưng họ và nhiều cầu thủ khác cùng thế hệ với họ sẽ sớm được ra mắt trên một quỹ đạo sự nghiệp có thể thay đổi bóng đá thế giới. Khi ĐT Bỉ thi đấu tại EURO 2020 và World Cup năm sau tại Qatar, họ sẽ là bằng chứng sống động về lợi ích của sự đa dạng và hòa nhập. Vào thời điểm trong lịch sử thế giới khi chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, bài ngoại và cay độc đang gia tăng, Bỉ đã cho thấy những khả năng khi chấp nhận sự khác biệt về văn hóa và tôn giáo.
“Rất nhiều cầu thủ có gốc Congo,” Lukaku, tiền đạo có ông bố Roger từng chơi cho ĐT Zaire, nay là Cộng hòa Dân chủ Congo, nói. “Một số cầu thủ có gốc Tây Ban Nha hoặc Maroc. Nó cho thấy cầu thủ thuộc chủng tộc nào không quan trọng, miễn là chịu làm việc cùng nhau đúng cách, mọi thứ đều có thể ổn".
Courtois nhấn mạnh: “Chúng tôi là một đất nước kỳ lạ. Chúng tôi có vùng nói tiếng Hà Lan, tiếng Pháp và tiếng Đức. Rõ ràng, không dễ để trở thành một quốc gia nhất thể”. Ở một đất nước nhỏ bé như vậy, việc tồn tại 3 ngôn ngữ chính khác nhau có thể là trở ngại cho sự tiến bộ, nhưng ở Bỉ, nó đã trở thành một thế mạnh.
Roberto Martínez là HLV trưởng từ năm 2016 và ông đã đồng tình với điều này: “Tôi nghĩ rằng sự đa dạng có lẽ là vũ khí lớn nhất mà chúng tôi có trong phòng thay đồ. Chúng tôi luôn nhận được những quan điểm khác nhau, những giải pháp khác nhau. Khi còn trẻ, ai cũng rất ý thức rằng trong cuộc sống, chúng có thể làm mọi thứ theo nhiều cách; đó là cách đối mặt với nghịch cảnh".
Martínez là người Tây Ban Nha, nhưng ông hiểu lợi ích của việc mở rộng tầm nhìn của một cầu thủ khi còn nhỏ. Ông giải thích cách mình đã dành phần lớn sự nghiệp HLV chuyên nghiệp ở Premier League trước khi chuyển đến Bỉ cùng người vợ Scotland. Ông nhận ra rằng một trong những điểm mạnh nhất của ĐT Bỉ là các tuyển thủ đã đi khắp thế giới và sau đó mang kinh mọi nghiệm về nhà.
Lukaku nói: “Bạn phải thoát ra khỏi vùng an toàn của mình. Các cầu thủ ở đây đã đi ra khỏi vùng an toàn của họ để tạo dựng sự nghiệp cho chính mình. Chúng tôi đã ra đi và đã thử nghiệm bản thân, chúng tôi chấp nhận rủi ro và đó là điều mà bóng đá đòi hỏi”. Courtois lại có suy nghĩ: “15, 20 năm trước, hầu như không có tuyển thủ nào chơi bóng bên ngoài nước Bỉ. Bây giờ, hầu như tất cả mọi người đều đang chơi ở một trong những đội bóng lớn nhất thế giới”.
Courtois đã giành được nhiều danh hiệu lớn vớiAtlético Madrid và Real Madrid cùng với hai chức vô địch Premier League tại Chelsea. De Bruyne đã trở thành một trong những cầu thủ xuất sắc nhất thế giới tại Man City, nơi số danh hiệu của anh nhiều hơn 1 chữ số; Hazard đã giành được chức VĐQG ở Ligue 1, Premier League và La Liga và cả Europa League cùng Chelsea; Lukaku từng chơi cho Chelsea, Everton và Man United và vừa cùng Inter vô địch Serie A.
Đó là chưa kể đến các hậu vệ Toby Alderweireld (Tottenham), Jan Vertonghen (Benfica), Thomas Meunier (Borussia Dortmund), tiền vệ Youri Tielemans (Leicester), Thorgan Hazard (Dortmund), tiền đạo Dries Mertens (Napoli) và Michy Batshuayi (Crystal Palace mượn của Chelsea).
Kim tự tháp bóng đá chuyên nghiệp của Bỉ, nơi nhiều cầu thủ trong số này bắt đầu sự nghiệp của họ, chỉ ở hai giải đấu và 26 CLB, nhưng sự phát triển tài năng phi thường của họ đến mức nhiều cầu thủ Bỉ có thể bước vào bất kỳ đội bóng nào trên thế giới và đó là bản chất của chiến lược đào tạo từ gốc rễ. “Khi Marc Wilmots là HLV từ 2012-2016, ông ấy có thể nói bằng tiếng Hà Lan và tiếng Pháp,” Lukaku giải thích.“Bây giờ, với Roberto Martínez, mọi người đều nói tiếng Anh, nhưng chúng tôi nói với nhau bằng tiếng Pháp và tiếng Hà Lan”.
Martínez nói: “Không có vấn đề gì khi học ngôn ngữ ở độ tuổi 4 hoặc 5 tuổi. Tôi thấy những đứa trẻ nói 3 hay 4 ngôn ngữ. Và thật khó tin khi thấy nhiều cầu thủ Bỉ có khả năng đó. Họ có điều đó nhờ muốn hoạt động tốt theo nhóm. Đây là điểm mạnh lớn nhất của cầu thủ Bỉ. Anh ta bước vào phòng thay đồ và cố gắng tỏ ra có giá trị, không hề sợ rào cản văn hóa nào”.
Từ năm 2004 đến năm 2007, trên BXH FIFA, ĐT Bỉ được xếp hạng từ 16 đến 71 trên thế giới. Và từ năm 2004 đến 2012, họ không đủ điều kiện tham dự bất kỳ giải đấu lớn nào - bị lỡ hai kỳ World Cup và 3 VCK EURO. Nhưng nỗi đau đó đã được xoa dịu.
Martínez bây giờ tự hào có ba cầu thủ mạnh mẽ ở mọi vị trí và không ít hơn 23 cầu thủ vừa trải qua 1/3 chặng đường học nghề HLV do UEFA tổ chức để khi giải nghệ có thể về Bỉ để giúp phát triển thế hệ tiếp theo. Trong thời gian này, họ rất vui khi chỉ bảo cho các cầu thủ trẻ hơn.
Tielemans, 24 tuổi, người gần đây đã ghi một trong những bàn thắng đẹp nhất trong lịch chung kết FA Cup cho Leicester City, đang được coi là một trong những cầu thủ trẻ. Nhưng anh đã có kinh nghiệm dày dặn: gần 40 lần khoác áo ĐTQG, thậm chí từng đá tại World Cup 2018. “Tôi sẽ có tâm lý đó để cố gắng và giành chiến thắng trong mọi trận đấu mà tôi có thể và truyền thông điệp đó đến những người mới. Hãy truyền thông điệp đó đến các cầu thủ trẻ, hy vọng rằng chúng tôi sẽ giữ được tinh thần như vậy và xây dựng thành công”, anh nói.
“Người Bỉ rất cố gắng chuẩn bị cho các cầu thủ của tương lai. Họ quan tâm đến giáo dục cầu thủ từ nhỏ. Tôi chắc chắn rằng điều này sẽ còn tồn tại ở bóng đá Bỉ trong nhiều năm tới”, Martínez giải thích, nhấn mạnh sự lạc quan của mình về tương lai của bóng Bỉ trongnhững năm sắp tới.
Thái độ tập thể như vậy nói lên phong cách huấn luyện của Martínez, mà ông mô tả là “khát vọng được chia sẻ”. “Niềm đam mê của chúng tôi phải là một mục tiêu rất rõ ràng, một ước mơ. Tôi luôn tin rằng nếu chúng ta chia sẻ niềm đam mê của mình thì sẽ rất dễ dàng cam kết vì sự nghiệp và cống hiến mọi thứ, chứ không chỉ trong hai giờ chúng ta tập luyện”.
Mặc dù câu chuyện thành công hiện tại của Bỉ có thể không bình thường, nhưng họ không phải là quốc gia đầu tiên có được "thế hệ vàng" tài năng bóng đá. Đó là viễn cảnh mà mọi quốc gia bóng đá đều phải phấn đấu, nhưng một nhãn hiệu thể hiện một áp lực duy nhất để thành công với một chiếc cúp.
Tây Ban Nha đã vô địch 3 giải đấu liên tiếp từ EURO 2008 đến EURO2012, kẹp giữa là World Cup 2020. Pháp vô địch World Cup 1998 và EURO 2000, nhưng Bồ Đào Nha của thế hệ Rui Costa và Luís Figo đã thất bại. NĐN cuối cùng đã vô địch EURO 2016 với Cristiano Ronaldo, nhưng ‘thế hệ vàng’ của ĐT Anh gồm David Beckham, Steven Gerrard và Michael Owen thậm chí còn chưa đá trận chung kết nào.
Ở giải đấu lớn cuối cùng của họ - World Cup 2018 – ĐT Bỉ đã gần trận chung kết. Họ lội ngược dòng trước Nhất Bản ở vòng 16 bằng một pha tấn công dồn dập cuối cùng với sự tham gia của Courtois và De Bruyne, với một pha lừa bóng từ Lukaku và một pha dứt điểm từ Nacer Chadli để lật ngược thế trận thua 2-0.
Trong trận tứ kết với Brazil, Lukaku được so sánh như một “cỗ xe tăng” khi anh lao về phía trước, đặt bóng cho De Bruyne ghi bàn thắng quyết định và nhạy cảm. Một loạt các pha cứu thua ấn tượng của Courtois đã đưa Bỉ vào bán kết, nơi họ bị chặn đứng bởi nhà vô địch Pháp. Tuy nhiên, về đích ở vị trí thứ ba (đánh bại Anh trong trận tranh HCĐ) là một thành tích tuyệt vời và các cầu thủ Bỉ trở về nhà ở Brussels như những người hùng.
Cảnh họ ăn mừng trước Grote Markt chật cứng ở Brussels là minh chứng cho niềm vui của khoảnh khắc này. Nhưng lần tới, họ muốn đứng đó với huy chương vô địch trên cổ. Courtois biết rằng mùa Hè này sẽ khó khăn như thế nào. “Bóng đá là bóng đá. Nó vẫn không thể đoán trước được. Đừng quên các đối thủ Đức, Tây Ban Nha, Ý, Pháp, Hà Lan, Anh và những đội bóng nhỏ hơn cũng có thể khiến chúng tôi bị trả giá. Nhưng bây giờ hy vọng là lúc để giành được một danh hiệu, chúng tôi có một đội thực sự đầy tham vọng và chúng tôi sẽ chiến đấu vì nó”.
Tất cả nước Bỉ đã mơ về khoảnh khắc này!
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn