Vòng bảng EURO 2020 không nói lên điều gì

Người ta có thể nuối tiếc cho một Hungary “quả cảm” đã phải dừng bước sau khi oanh liệt thủ hòa Pháp và Đức. Đấy có lẽ là đội bóng để lại ấn tượng sâu đậm nhất, trong số các đội không qua được vòng bảng. Nhưng cứ nhắc mãi chuyện Hungary cầm chân Bồ Đào Nha đến tận phút 84, hoặc luôn dẫn điểm trước Pháp và Đức, thì e rằng sẽ xa rời thực tế.

Bóng đá không phải như vậy. Bóng đá là môn chơi kéo dài 90 phút và kết quả chỉ được khẳng định sau khi quả bóng ngừng lăn. (“Và cuối cùng thì người Đức luôn thắng” - chẳng phải tự nhiên mà câu nói gồm đủ triết lý pha lẫn hài hước của huyền thoại Gary Lineker trở nên bất hủ).

Xin nhắc lại, tất cả đều xuất phát từ một thể thức, điều lệ cụ thể; mới dẫn đến những toan tính cụ thể cho một chiến lược cụ thể; để rồi xuất hiện các trận đấu cụ thể như mọi người đã xem. Không chỉ bảng F “tử thần”, mà toàn bộ vòng bảng của EURO 2020 chính là như vậy, với kết quả chung là không có đội mạnh nào bị loại.

Giả sử đá theo chuẩn mực “4 đội chọn 2” thì chắc chắn phải có một trong ba đội Pháp, Đức, Bồ Đào Nha bị loại. Khi ấy, người ta phải toan tính cách khác, chọn chiến lược khác cho phù hợp với sự khắc nghiệt. Ở đó mà “nếu này nếu nọ” cho một Hungary hoàn toàn không có cửa để qua mặt “đại gia” nào.

Có một lý thuyết ít được bàn đến: sở dĩ Hungary đá đẹp, “dám chơi”, là vì ngoài sức mạnh tinh thần từ 67.000 khán giả ở 2 trận đầu, họ còn thấy rõ thực tế là dù toan tính kiểu gì đi nữa cũng chẳng thể nào vượt qua vòng bảng? “Quả cảm” hay không, cũng chẳng có lựa chọn khác.

Suy cho cùng, khi một trận “xém hòa” và hai trận “xém thắng”, rút cuộc đều không có đoạn kết hòa hoặc thắng thật, thì đấy là vấn đề trình độ rồi, hơn là một sự ngẫu nhiên. Đan Mạch không cần nhiều lần “xém thắng”. Họ chỉ cần một lần chiến thắng xứng đáng và lập tức vượt qua vòng bảng, rất oanh liệt.

Tóm lại, vòng bảng EURO vừa qua và giai đoạn knock-out sắp tới là hai bối cảnh hoàn toàn khác nhau, mà theo đó mục tiêu cũng như sự thể hiện của các đội là khác hẳn nhau, tùy theo hoàn cảnh riêng. Sẽ là sai lầm lớn nếu nhìn vào sự thể hiện ở vòng bảng để đánh giá thực lực các đội trong giai đoạn quan trọng sắp tới.

Nói rằng Hungary trong thế chẳng có gì để mất đã không cần toan tính và làm mãn nhãn người xem trung lập, thì cũng có thể nói Anh, Đức, Pháp, Bồ Đào Nha có quá nhiều chuyện cần tính toán nên rút cuộc các đội mạnh này đều chưa chơi đúng thứ bóng đá của mình, ở chất lượng cao nhất.

Từ năm 1988 đến nay, ngoại trừ Tây Ban Nha thời tiqui-taca, có 7 đội từng thắng tuyệt đối ở vòng đấu bảng EURO. Nhưng không ai trong số đó lên ngôi vô địch! Chẳng phải không có nguyên nhân về chuyên môn. Phải có va vấp, sơ sẩy, trục trặc thì mới thấy thêm vấn đề để khắc phục và hoàn thiện chứ.