Bielsa - Guardiola & cuộc trò chuyện của những kẻ khát máu

Bilbao, tháng 11 năm 2011

Các tầng trời ở San Mamés mở ra và các thiên đường hiển lộ. Những cầu thủ của Athletic Bilbao và Barcelona lết bước khỏi sân, cơ thể ướt đẫm nước mưa và mồ hôi. Trận đấu kết thúc với tỷ số 2-2, Lionel Messi ghi bàn gỡ hòa ở phút bù giờ, cướp đi chiến thắng của Bilbao một cách tàn nhẫn cho dù Barca đánh rơi 2 điểm quý giá trong cuộc đua vô địch.

Tuy nhiên, đây không phải là thời điểm để than khóc, mà là để vui mừng. Pep Guardiola gọi đó là một “bài Thánh ca cho bóng đá”, còn Bielsa trầm trồ: “Trận đấu thật đáng yêu”. Chắc chắn, đây được coi là một trong những trận đấu vĩ đại nhất La Liga trong thập kỷ qua, không phải vì nó hoàn hảo mà vì thứ hoàn toàn ngược lại.

Chuồi bóng, phạm lỗi, tắc bóng thô bạo, thẻ đỏ muộn màng, chớp thời cơ thiên tài, chiến thuật thăng hoa, đoạt bóng chớp nhoáng… tất cả rơi xuống San Mames như mưa. Hai đội thi đấu hung hãn, hối hả, dồn dập như thể đây là đêm cuối cùng của họ trên Trái đất.

Trên đường biên, Bielsa và Guardiola dịu dàng nắm chặt tay nhau, giống như đang chia sẻ một phép màu đặc biệt, mạnh mẽ. “Các cầu thủ của thầy như hoá thú vậy”, Guardiola trầm trồ. “Quân của cậu thì kém gì”, Bielsa đáp lời.

Sau đó, Guardiola sẽ chứng minh rằng Barcelona của ông - một trong những đội bóng vĩ đại nhất lịch sử bóng đá - chưa bao giờ phải đối đầu với một đối thủ dữ dội, hung hãn đến nghẹt thở như thế này.

Đây là lần đầu tiên Bielsa và Guardiola gặp nhau với tư cách là HLV, và bằng cách nào đó, họ đã chắt lọc được những gì tinh túy nhất của mình vào 93 phút hoành tráng của đêm trình diễn: một bài hát của trái tim, buồng phổi và những nỗi khổ đau, một lễ kỷ niệm bóng đá và những gì bóng đá có thể đem lại.

Vào đêm nay, tại Elland Road, họ sẽ gặp lại nhau. Dự báo ở khu vực Leeds có mưa lớn.

Maximo Paz, tháng 10 năm 2006

Marcelo Bielsa có một câu hỏi. “Tại sao lại là anh bạn?”, ông đã hỏi Pep Guardiola, “Anh đã biết tất cả những thứ rác rưởi trong bóng đá, đã biết những kẻ bất lương nhưng vẫn muốn quay lại vũng bùn này để làm HLV. Anh khát máu lắm à?”.

“Đúng thế, em khát máu”, Guardiola trả lời.

Trong những năm qua, khi Guardiola tự khẳng định mình là một trong những HLV vĩ đại của thế giới, thì Bielsa đã làm giảm mạnh ảnh hưởng của chính ông. “Nếu có một HLV hoàn toàn độc lập trong các ý tưởng của mình, đó là Guardiola,” Bielsa nói như thế hôm thứ Năm.  

Nhưng 14 năm trước, khi vừa treo giày và trên đầu vẫn còn ít tóc, chính Guardiola - theo lời khuyên của Gabriel Batistuta, đồng đội cũ của anh tại Al-Ahli - đã hành hương đến trang trại của Bielsa ở vùng nông thôn Argentina. Đó là một cuộc gặp có thể đã thay đổi lịch sử của bóng đá.

Từ trưa đến nửa đêm, bên món thịt nướng asado, họ nói nhiều về cách mà đội bóng của họ sẽ chơi: mãnh liệt, đầy đam mê, phức tạp và không nhân nhượng. Đôi khi họ phải dùng máy tính của Bielsa để giải quyết những điểm mâu thuẫn. Thỉnh thoảng, họ sắp xếp bàn ghế để thể hiện chiến thuật.

Cuối cùng, vào rạng sáng ngày hôm sau, Guardiola trở về khách sạn của mình ở Buenos Aires, kiệt sức và như được tái sinh. Ông đã nhắn tin cho một người bạn: “Tôi vừa gặp tay tổ hiểu rõ nhất về bóng đá”.

Những điểm tương đồng giữa hai HLV thường bị nhắc đến quá đà. Nhìn chung, các đội bóng của Guardiola luôn được tinh chỉnh hơn so với các đội bóng của Bielsa. Bóng đá của Guardiola vốn ít hoang dã và ít hỗn loạn hơn, gắn chặt hơn với tuyến giữa.

Nhưng có rất nhiều mã gien đã được chia sẻ trong đó: tiền vệ trung tâm ở vị trí mỏ neo, hậu vệ cánh tấn công, lối chơi dâng cao tự sát Kamikaze, và trên tất cả là triết lý bóng đá không chỉ đơn thuần là thi đấu, mà là kiểm soát toàn bộ, tấn công và đá tận lực như sống tận đời.

Madrid, tháng 5 năm 2012. Tám tháng sau cuộc gặp gỡ với Bielsa, Guardiola nhận lời làm HLV đội dự bị tại Barcelona. Kể từ đó, Guardiola đã giành được 24 danh hiệu lớn. Còn Bielsa chỉ giành chức vô địch Championship vừa qua với Leeds. Điều gì giải thích sự khác biệt này giữa họ?

Có lẽ trận chung kết Cúp Nhà Vua năm 2012 – lần đọ sức gần đây nhất của họ trên sân bóng – sẽ cung cấp một vài manh mối. Trước khi trận đấu diễn ra, Bielsa thậm chí còn ám ảnh hơn bình thường với câu đố tìm cách mở khóa Barcelona của Guardiola.

Đối với Bielsa, phép ngoại suy là sự bỏ đạo không thể chấp nhận. Không một phần nào của tổng thể có thể thay thế cho toàn bộ. Hãy hỏi ông về chuỗi 10 trận bất bại của đội bóng mà ông đang dẫn dắt, và Bielsa sẽ nói về 5 thất bại của chính đội bóng ấy. Hãy hỏi về 3 bàn thắng vào lưới Liverpool và Bielsa sẽ hỏi tại sao lại bỏ qua 4 lần thủng lưới.

Vì vậy, tin rằng Bilbao sẽ tạo ra một bất ngờ, Bielsa đã xem lại và mổ xẻ tất cả 63 trận đấu trước đó của Barca trong mùa giải đó, phân tích mọi bàn thắng và bàn thua, lập danh mục hàng trăm chuyển động từng cầu thủ của Barcelona trong 63 trận đó.

Chúng ta sẽ nhớ đến những lời của Arturo Vidal, giải thích lý do tại sao anh không xếp Bielsa ngang hàng với Pep Guardiola, Antonio Conte hay Carlo Ancelotti. “Tất nhiên ông ấy biết rất nhiều về bóng đá. Nhưng nhiều quá mức”, Vidal chế giễu về thời gian được Bielsa huấn luyện ở ĐT Chile.

Có thể, ở một mức độ nào đó, Bielsa đồng ý với Vidal. “Tôi nhận ra rằng việc có tất cả những thông tin đó không tự động đem về chiến thắng”, ông nói sau thất bại 0-3 của trận chung kết. Và có lẽ, điều thường kìm hãm Bielsa không phải là khối lượng kiến thức mà là sự kém hiệu quả của nó.

Thuật giả kim bí ẩn trong não của HLV này được chuyển tải đến các não bộ, chi và cơ bắp của 20 người trưởng thành, biến cỗ máy thi đấu bằng cát đó thành vàng ròng, rồi lại tạo ra các quy trình phức tạp để tìm kiếm hòn đá triết lý là chiến thắng. Thật sự quá phức tạp nên có hiệu quả thấp.

Sau trận đấu, như một kiểu đầu hàng về trí tuệ, bằng một lễ hiến tế thân xác cho kẻ chinh phục được mình, Bielsa đã trình bày những phân tích đầy đủ của mình cho một Guardiola đầy ấn tượng. “Thầy biết nhiều về Barcelona hơn em”, Guardiola kinh ngạc nói. “Nhưng biết chả để ích gì”, Bielsa đáp.

Leeds, tháng 10 năm 2020

Sự khát máu của họ mạnh hơn bao giờ hết. Sự ham muốn kiến thức cũng thế. Một người như Bielsa lại thú nhận "không biết gì" mỗi khi ông xem Man City thi đấu, không thể hiểu họ xoay xở như thế nào để tìm ra các giải pháp nhanh chóng, gọn gàng như vậy trước hàng phòng ngự chặt chẽ gồm 11 cầu thủ.

Tất nhiên, đây không phải là vấn đề mà Guardiola có thể gặp phải vào đêm nay. Chúng ta biết rõ Leeds và Man City sẽ tiếp cận trận đấu này như thế nào: với sự xông xáo và dồn ép quyết liệt, cùng những đường chuyền dọc cực nhanh và một hàng tiền vệ xoay quanh một mỏ neo, cùng nhiều cầu thủ chạy chỗ liên tục để tìm cách giăng bẫy việt vị.

Những gì chúng ta không biết là những chi tiết nhỏ hơn. Những giác độ nghiêng, sự dịch chuyển và độ nảy của bóng. Khá nhiều kết quả có thể xảy ra, từ cơn mưa bàn thắng đến kết quả 0-0. Ít nhất chúng ta chỉ hình dung được đến thế.

Liệu Patrick Bamford có xé nát được hàng thủ đang trở nên giòn vụn của Man City? Liệu Man City có thể chơi pressing tầm cao nhiều lần với Leeds? Ai sẽ là người đầu tiên bị dính đòn?

Thật là đáng tiếc khi thánh đường Elland Road lại vắng tanh trong màn trình diễn này của những tín đồ thực sự của bóng đá. Tuy nhiên, theo nhiều cách, trận đấu này có cảm giác giống như biểu hiện cuối cùng của Premier League hiện đại, một sản phẩm luôn tự coi mình là một thứ gì đó còn hơn thế nữa.

XEM THÊM

SỰ KIỆN NÓNG TRONG NGÀY

Leeds United tự biến hóa để chống sức ép của Premier League

Leeds vs Man City: Siêu tấn công đối đầu hay cuộc chiến của 2 kẻ mất trí