So cùng kỳ (sau 21 vòng đấu) tại giải đấu cao nhất của bóng đá xứ sở sương mù, Ngoại hạng Anh 2018/19 là mùa giải chứng kiến tỷ lệ ghi bàn mỗi trận cao nhất trong hơn nửa thế kỷ qua. Cụ thể, 210 trận đấu đã qua, tỷ lệ ghi bàn trung bình mỗi trận tại Ngoại hạng Anh 2018/19 là 2,85 bàn/trận, cao nhất kể từ mùa 1967/68, với 3,02 bàn/trận, mặc dù các đội có xu hướng dứt điểm ít đi và giảm số lỗi nặng dẫn dến bàn thua.
Thoạt nghe dường nhưng chẳng có nhiều ý nghĩa. Nhưng thực tế, đây lại là một sự cải tiến cực lớn về chiến thuật. Đầu tiên, cần minh định rằng không phải cứ nỗ lực dứt điểm nhiều là sẽ ghi được nhiều bàn thắng. Vấn đề nằm ở chất lượng, càng gần khung thành càng dễ cho ra những pha dứt điểm chất lượng hơn. Điều này đã được các nhà phân tích dữ liệu số hóa.
Các HLV thu thập thông tin này để rồi đưa ra những cải tiến chiến thuật. Kết quả như biểu đồ thể hiện (dựa trên con số thống kê Opta thu thập kể từ mùa 2003/04 đến nay), đó là số pha dứt điểm có xu hướng giảm nhưng hiệu suất ghi bàn lại tăng. Nói cách khác, số lượng giảm đi và chất lượng tăng lên.
Omar Chaudhuri, trưởng bộ phận nghiên cứu bóng đá tại 21st Club, một chuyên gia tư vấn để các câu lạc bộ đưa ra quyết định đúng đắn hơn thông qua việc sử dụng số liệu thống kê nâng cao, cho biết: "Đây là một lĩnh vực của môn thể thao mà những phân tích có tác động thực sự đến trận đấu và có thể đo lường được".
Số liệu đo lường được đề cập ở trên là xG (Bàn thắng kỳ vọng). xG đánh giá khả năng cơ hội được chuyển hóa thành bàn thắng một cách định tính, về cơ bản là dựa trên chất lượng cơ hội được tạo ra. Bao gồm nhiều yếu tố như cự ly, góc sút hay không gian và thời gian xử lý. Nhờ số liệu này, các đội bóng ý thức hơn trong tổ chức tấn công và đề cao vấn đề nên dứt điểm ở vị trí nào.
Omar Chaudhuri diễn giải: "Mô hình này chứng minh được ưu thế của những pha dứt điểm trong vòng cấm. Cụ thể, trong 100 nỗ lực dứt điểm ngoài vòng cấm, chỉ 3 đi trúng đích, so với 15 trúng đích của 100 pha dứt điểm trong vòng cấm, không tính đến những pha dứt điểm thành bàn. Tất nhiên, rất khó để tạo ra cơ hội trong vòng cấm, vì vậy các đội bóng ngày càng chấp nhận việc từ bỏ các pha dứt điểm từ xa để tạo ra được những cơ hội tốt hơn và tất nhiên là ít hơn về số lượng trong vòng cấm".
Chỉ 32% số pha dứt điểm của Man City được thực hiện ngoài vòng cấm, con số này bên phía Liverpool là 36%
Do đó, không phải ngẫu nhiên mà trên bảng xếp hạng Premier League 2018/19, các đội có tỷ lệ dứt điểm ngoài vòng cấm cao đang phải vật lộn với cuộc chiến trụ hạng. Chẳng hạn đội cuối bảng Fulham là đội bóng tỷ lệ dứt điểm từ ngoài vòng cấm cao nhất, lên tới 49%, tiếp đến là Southampton với 47%. Để dễ so sánh, 32% số pha dứt điểm Man City được thực hiện ngoài vòng cấm, con số này của Tottenham và Liverpool là 36%.
Khi đề cập đến những pha dứt điểm trong vòng 5m50, kết quả đảo ngược. Chỉ 10% số pha dứt điểm của Liverpool và Man City được thực hiện trong vòng 5m50, con số này của Tottenham là 11%. Trong khi đó, Huddersfield Town chỉ có 2% số pha dứt điểm được thực hiện ở cự ly gần. Chi tiết hơn, đội bóng này chưa ghi bàn thắng nào trong vòng 5m50 ở các tình huống bóng sống và 3 trong số 5 pha dứt điểm bắt nguồn từ tình huống cố định.
Fulham và Huddersfield rất chăm chỉ dứt điểm ngoài vòng cấm
Burnley là một trường hợp dị biệt, bởi vì 16% số pha dứt điểm của đội bóng này đến trong vòng 5m50 và 1/3 số pha dứt điểm được thực hiện ngoài vòng 16m50. Đến nay, Burnley vẫn chưa ghi được bàn nào từ ngoài vòng cấm nhưng là đội có tỷ lệ chuyển hóa thành bàn cao nhất ở trong vòng 5m50. Hiện tượng này được lý giải rằng Burnley là đội bóng dè dặt nhất tại Ngoại hạng Anh khi mỗi trận chỉ tung ra 9,2 pha dứt điểm và lối chơi chú trọng tận dụng bóng chết.
Ngoài ra, sự thay đổi trong tư duy triển khai bóng tấn công cũng là một nguyên nhân lý giải tại sao mùa này đạt tỷ lệ ghi bàn cao kỷ lục với số pha dứt điểm thấp đi. Phân tích rõ hơn, các đội trong Big Six đều chú trọng vấn đề kiểm soát bóng rồi mới triển khai tấn công. Bằng chứng là Ngoại hạng Anh 2018/19 đã chứng kiến 58 trận đấu có một đội cầm bóng từ 65% trở lên, đe dọa kỷ lục 108 trận thiết lập mùa trước.
Trong khi đó, ở mùa 2010/11, cả mùa chỉ có vỏn vẹn 40 trận chứng kiến tỷ lệ áp đảo như thế. Điều đó có nghĩa các tiền vệ trung tâm không còn hào hứng hoặc được yêu cầu hạn chế sút xa để tập trung vào việc chuyền, chuyền và chuyền. 8 năm trước, hiện diện ở trung tâm là những khẩu đại pháo như Scholes, Lampard hay Gerard. Còn hiện nay, cầm trịch tại các đội bóng lớn đều là những chân chuyền như David Silva, Jorginho hay Christian Eriksen.
Biểu tượng cho xu hướng chú trọng khâu kiểm soát bóng qua các đường chuyền là Man City với Pep Guardiola và Chelsea của Maurizio Sarri. Trong đó, không phải Pep mà chính Sarri mới là biểu tượng của cái chết từ hàng ngàn đường chuyền.
Ngoại hạng Anh hiện tại là thời đại của những chân chuyền
Đi vào thống kê, số lượng đường chuyền mỗi trận đã tăng đều đặn từ mùa 2009/10 đến nay. Nhưng con số 920,2 đường chuyền mỗi trận cho tới thời điểm này của mùa giải 2018/19 là một sự tăng trưởng đột biến. Ngoài ra, còn có một sự thay đổi đáng chú ý nữa cách chuyền. Số quả tạt cũng giảm liên tục và trong mùa 2018/19, mỗi trận chỉ chứng kiến 24,4 quả tạt, gần bằng phân nửa so với số quả tạt ở mùa đâu tiên Opta bắt đầu thống kê (2003/04).
Omar Chaudhuri phân tích: "Việc giảm số lượng quả tạt góp phần tạo xu hướng cải thiện chất lượng pha dứt điểm. Bởi lẽ cơ hội ghi bàn từ một quả tạt khá thấp, vì vậy các đội đang ưu tiên kiểm soát bóng và đưa bóng vào vòng cấm địa bằng những đường chuyền ngắn có tỷ lệ chính xác cao hơn".
Một sự tương phản khác phản ánh cho vấn đề này. Đó là chỉ có 10% số bàn thắng của Man City đến từ phương pháp tạt cánh đánh đầu, trong khi 38% bàn thắng của Huddersfield đến theo cách truyền thống của người Anh này. Dĩ nhiên, lối chơi của Man City, với thành công đội bóng này đạt được trở thành hình mẫu cho các đội bóng khác noi theo chứ không phải Huddersfield.
Màn trình diễn chuẩn mực của Man City trước Burton
Chiến thắng hủy diệt 9-0 trước Burton Albion giữa tuần qua chính là điển hình cho phong cách của Man City, phong cách của Pep. Họ kiểm soát bóng hơn 70%, chuyển đổi 32% số pha dứt điểm thành bàn và 8/9 bàn đến trong vòng 16m50, 2 bàn đến trong vòng 5m50. Ngoài ra, tại Ngoại hạng Anh, Man City chính là đội bóng có nhiều bàn thắng nhất trong vòng cấm địa, với 48 lần làm tung lưới đối phương. Xếp sau là Liverpool, với 45 bàn.
Tóm lại, bóng đá là giải trí nhưng với khoản lợi nhuận khổng lồ mang lại, từ danh hiệu, bản quyền truyền hình, bán vé hay thương mại, các chiến lược gia không còn xem đó là trò chơi đơn thuần. Từ Guardiola, Sarri, Pochettino cho đến Klopp đều nỗ lực tối ưu hóa mọi chi tiết chiến thuật để tăng xác suất ghi bàn và giành chiến thắng. Đó mới là đỉnh cao thực dụng chứ không phải dựng xe bus trước khung thành.
.jpg)
.jpg)
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn