Vì sao Christian Coleman bị treo giò?

Mỗi môn mỗi kiểu. Trong bóng đá, Rio Ferdinand chỉ cần vắng mặt 1 lần là đủ bị treo giò 8 tháng rồi. Thế còn điền kinh, và các môn quan trọng ở Olympic nói chung? Còn tùy nơi nữa, và đây là khác biệt vô cùng quan trọng. Chính các quan chức phụ trách kiểm tra doping cũng phải thừa nhận: ở một số nơi, người ta kiểm tra nhiều đến mức đã tạo ra một môi trường không công bằng. Các VĐV ở Anh, Na Uy, Đức, Mỹ, Canada thật sự khổ vì bị kiểm tra liên tục. Ở nhiều nước khác, VĐV đỉnh cao bị kiểm tra ít hơn hẳn. Có nơi, theo sự tố cáo, người ta thậm chí còn... giúp VĐV doping!    

Coleman, hoặc bất kỳ VĐV điền kinh nào của Anh hoặc Mỹ, đáng được thông cảm trong khía cạnh này. Một mình Coleman đã bị kiểm tra doping đến 13 lần trong năm 2019. Nói chung, cả đời chưa bao giờ Coleman “dính” doping. Anh luôn là một tấm gương trên sân tập. Đặc biệt là với thể hình bất lợi (anh thường là VĐV... lùn nhất trên đường chạy), Coleman càng đáng khâm phục sau những chiến tích huy hoàng. Thành tích tốt nhất của anh là 9”76 ở cự ly 100m nam và 19”85 ở cự ly 200m. Anh đang là ĐKVĐ cự ly 100m nam của giải VĐTG. Nhưng trước mắt, với hình phạt treo giò 2 năm vừa được Cơ quan chống dopig Mỹ (USADA) công bố trong tháng 10, Coleman sẽ không có cơ hội tranh tài tại Olympic Tokyo.    

Đầu mỗi quý, các VĐV điền kinh đỉnh cao như Coleman đều phải gửi đến cơ quan chống doping bảng lịch trình hàng ngày của mình trong vòng 3 tháng sắp tới. Nếu đổi lịch thì phải cập nhật. Đặc biệt là phải xác định một giờ cố định trong từng ngày, cho biết mình ở một địa chỉ cụ thể nào đó vào giờ ấy (việc này thường được xác định trong khoảng thời gian từ 5 giờ sáng đến 11 giờ đêm). Trong cái giờ cụ thể đã được xác định, nếu nhân viên lấy mẫu doping đến địa chỉ đã xác định mà VĐV trong cuộc không có mặt, thì coi như anh ta vắng mặt không có lý do chính đáng với thủ tục kiểm tra doping. Ba lần như thế, trong 12 tháng, hình phạt nặng nề sẽ xuất hiện. Christian Coleman vừa bị cấm thi đấu 2 năm vì lý do này.    

Thật ra, các VĐV điền kinh chưa chắc phải bay khắp thế giới, quanh năm suốt tháng, như VĐV quần vợt. Và nội trong thế giới điền kinh của mình, Coleman cũng phải là VĐV duy nhất phải khổ vì kiểm tra. Vấn đề ở đây là mức độ chuyên nghiệp. Coleman quá cẩu thả khi đã nói rằng anh ở nhà vào trưa 26/4/2019, nhưng khi nhân viên kiểm tra doping có mặt tại nhà anh vào giờ đã hẹn (ở Lexington, Kentucky), thì bản thân Coleman lại đang ở Des Moines, Iowa - cách khoảng 1.000km. Chỉ 4 giờ sau đó, anh mới cập nhật sự thay đổi.

Đấy là một trong ba lần “vắng mặt không phép” với thủ tục kiểm tra doping của Coleman. Lần đầu vào ngày 16/1/1019, lần sau ngày 9/12/2012. Như vậy là 3 lần “trong vòng 12 tháng”. Đáng trách ở chỗ, đây không phải là lần đầu tiên Coleman sai hẹn. Đáng lẽ anh đã bị treo giò từ năm ngoái. Nhưng một vụ sai hẹn vào tháng 6/2018 đã được điều chỉnh “theo lý do kỹ thuật”, thành ngày 1/4/2018. Từ đó tính đến vụ việc ngày 26/4/2019 vừa nêu, là đã... hơn 12 tháng, nên Coleman mới thoát tội. Không rút kinh nghiệm, lại đổ lỗi cho thủ tục “oái oăm”, thì còn trách ai được nữa!    

Coleman vắng mặt thế nào, trong vụ kiểm tra mới đây nhất? Anh ghi rõ trong lịch trình là sẽ ở nhà từ 7 giờ 15 đến 20 giờ 9/12/2019. Nhân viên lấy mẫu kiểm tra (2 người) đến nhà anh, gõ cửa, rồi chờ suốt 1 giờ mà không gặp. Họ bỏ đi và báo cáo tình trạng vắng mặt. Coleman giải thích trước tiểu ban kỷ luật: anh đến siêu thị mua đồ ăn, về nhà, sau đó lại ra siêu thị. Đã là nhà VĐTG, sao Coleman không đủ chuyên nghiệp để ở nhà trong toàn bộ cái giờ đã đăng ký kia? Việc đi siêu thị là có, nhưng sự thể hiện của hóa đơn cho thấy lời khai của Coleman (về nhà, sau đó lại ra siêu thị) là không khớp. Nghĩa là... nói dối mất rồi! Ở Mỹ, nói dối là tội rất nặng.