Nhà vô địch Leicester City giới thiệu sự trở lại của sơ đồ 4-4-2 ở Premier League? Không đơn giản như thế. Leicester đã “nhắc lại” một bài học kinh điển, rằng không có sơ đồ nào là ưu việt hoặc lỗi thời.
Bất cứ sơ đồ nào mà được vận dụng linh hoạt, phù hợp hoàn cảnh, thì đều phát huy giá trị. Nhưng với riêng sơ đồ 4-4-2, và với quê hương bóng đá, đấy càng là câu chuyện hấp dẫn. Một mặt, sơ đồ 4-4-2 chính là một trong những “đặc sản” tuyệt vời nhất của quê hương bóng đá. Mặt khác, đấy lại là sự trở lại tuyệt vời, đúng ngay cột mốc tròn nửa thế kỷ kể từ khi đội tuyển Anh của HLV Alf Ramsey lên ngôi vô địch World Cup 1966, với sơ đồ bóng đá kỳ lạ mang tên “kỳ quan không tiền đạo cánh”.
Giá trị của sơ đồ 4-4-2 đã được phục sinh trên sân cỏ Anh. Nhưng, không như cách chơi cổ điển, 4-4-2 của năm 2016 lại là cách chơi sáng tạo, đa dạng, vô cùng đặc biệt. Nói rằng sơ đồ 4-4-2 đã trở lại “và lợi hại hơn xưa” dĩ nhiên không sai. Nhưng còn có thể gọi đấy là bước tiến mới trong sự phát triển chiến thuật của bóng đá đỉnh cao.
Leicester City vô địch Premier League trong khi Watford trụ hạng xuất sắc. Họ đều chơi 4-4-2. Atletico Madrid tranh ngôi đầu bảng đến tận giờ chót ở La Liga và lọt vào chung kết Champions League, cũng với sơ đồ 4-4-2, cho dù khác với các đội bóng Anh về cách vận hành.
Ngay cả giải đấu lớn nhất trong năm, EURO 2016, cũng đã chứng kiến thành công vang dội của sơ đồ 4-4-2, với chức vô địch lịch sử của đội tuyển Bồ Đào Nha. Phổ biến khắp nơi, với những phiên bản khác nhau, nếu như sơ đồ 4-4-2 trở thành “mốt chủ đạo” của bóng đá đỉnh cao trong mùa bóng này, đấy sẽ không phải là chuyện bất ngờ.
NÊN CHĂNG DÙNG TÊN GỌI KHÁC?
Đặc sắc nhất trong câu chuyện về thành công của 4-4-2 trong năm nay có lẽ là chi tiết đầy... mâu thuẫn: cách chơi bóng của người Anh được tôn vinh ngay trong bối cảnh chưa bao giờ làng HLV Anh thảm hại như bây giờ (Premier League chỉ còn 3 HLV người Anh và chẳng ai trong số đó có hy vọng tranh chấp các vị trí cao). Claudio Ranieri, một con người của nền bóng đá Italia luôn đặc sệt tính chiến thuật, từng bị dân Anh chê cười về chiến thuật với biệt danh “gã thợ hàn”, chính là tác giả của cú bất ngờ vĩ đại mang tên Leicester.
Thật ra, Leicester phòng thủ là chính, khác hẳn tinh thần tấn công, đá để “cống hiến” trong cách chơi 4-4-2 luôn ào ạt của dân Anh ngày xưa. Watford không làm được cú bất ngờ hoành tráng như Leicester nhưng đấy cũng là một trong những đội thành công ở Premier League, và cách chơi của Watford cũng luôn nặng về phòng ngự, như Leicester. Tiền đạo Leicester và Watford thường xuyên đứng dưới quả bóng trong khi hậu vệ của họ thủ sâu đến mức gần như luôn đứng trong vùng cấm địa. Có thể gọi sơ đồ chiến thuật của nhà vô địch Premier League là... 4-4-2-0?
Xin được nhắc lại: đội tuyển Tây Ban Nha từng vô địch EURO 2012 bằng sơ đồ không có tiền đạo. Họ bố trí đến 6 tiền vệ, chia thành 2 tầng, với Cesc Fabregas đứng ở vị trí cao nhất. Giới chuyên môn gọi đấy là sơ đồ 4-3-3-0, chứ đâu ai gọi là 4-6-0!
MẤU CHỐT LÀ ĐÁ KHÔNG BÓNG
Nhiều người vẫn gọi Cristiano Ronaldo và Nani của Bồ Đào Nha là tiền vệ biên, khi họ đá cánh trong sơ đồ 4-2-3-1. Còn trong sơ đồ 4-3-3 thì họ là tiền đạo cánh (và chơi thấp hơn trung phong trong đội hình). Vậy, Ronaldo và Nani là gì khi họ đá cặp, ở vị trí cao nhất trong đội hình Bồ Đào Nha tại EURO 2016? Xin được lưu ý: họ không bao giờ là trung phong đích thực.
Họ là tiền đạo, hoặc “tiền vệ đứng cao nhất” trong cách chơi 4-4-2-0. Từ vị trí “tiền vệ cao nhất”, Ronaldo dễ dàng lao lên ghi bàn, trong hoàn cảnh thường thấy là trung vệ đối phương bó tay vì không hề kèm sát, cũng không thường xuyên kèm anh.
Dù ở đẳng cấp kỹ thuật khá cao như Bồ Đào Nha hoặc bị cho là đội “chiếu dưới” như Leicester, Watford, mấu chốt trong thành công của các đội chơi 4-4-2 là họ luôn tỏ ra hay nhất khi... không có bóng. Những lúc như vậy, họ luôn phòng ngự kín kẽ đồng thời luôn ở tư thế sẵn sàng cho một cơ hội phản công.
Ngày xưa, Johan Cruyff có câu bất hủ: “Mỗi cầu thủ thường chỉ có bóng trong khoảng 3 phút mỗi trận. Những gì anh ta làm trong 87 phút còn lại mới quyết định anh ta có giỏi hay không”. Ngày nay, Jose Mourinho lại nói: “Giữ bóng càng ít, bạn càng ít khi mất bóng, nghĩa là ít khi trả giá cho sai lầm của mình”.
Ngay cả Barcelona với thương hiệu tiqui-taca cũng phải gặp lúc thoái trào. Những đội can đảm sớm quay lưng với “mốt” giữ bóng chính là những đội đang thành công trong năm nay. Suy cho cùng, đấy cũng là quy luật phát triển?
5 đội bóng sử dụng đội hình 4-4-2
LEICESTER
Leicester sử dụng sơ đồ 4-4-2 với hàng tiền vệ giăng ngang và mạnh ở 2 cánh với khả năng tham gia tấn công tốt của cả các hậu vệ biên. So với Albrighton thì Mahrez bên cánh phải có xu hướng dâng cao hơn. Trong khi trên hàng công, Okazaki hoạt động lùi và rộng hơn so với Vardy.
CHELSEA
Chelsea sử dụng 4-4-2 cổ điển với 2 tiền vệ trung tâm và 2 tiền vệ cánh. Ở trung tâm, Kante hoạt động rộng và thu hồi còn Fabregas làm nhiệm vụ phân phối bóng. Sự đột biến trong lối chơi của Chelsea dựa nhiều vào 2 cầu thủ chạy cánh là Hazard và Willian, những người có kỹ thuật và tốc độ.
MANCHESTER CITY
Với sự xuất hiện của Guendogan, Sane và Nolito trong kỳ chuyển nhượng mùa hè, nhiều khả năng Guardiola sẽ sử dụng đội hình 4-4-2 với hàng tiền vệ hình vuông. Fernandinho và Guendogan đá thấp, trong khi Silva và De Bruyne không dạt cánh mà co vào trung lộ và Man City sẽ sử dụng nhiều những miếng đánh trực diện.
WATFORD
Watford sử dụng đội hình 4-4-2 cổ điển với 2 cầu thủ chạy cánh giống Chelsea. Mùa này, Watford đã bổ sung tiền vệ phải Success để gia cố lối chơi này. Song, sức mạnh của họ vẫn sẽ dựa nhiều vào cặp tiền đạo Ighalo và Deeney với khả năng độc lập tác chiến cực tốt, điều đã được thể hiện ở mùa giải trước.
BURNLEY
Với sự xuất hiện của Gudmundsson, nhiều khả năng Burnley sẽ sử dụng đội hình 4-4-2 với hàng tiền vệ hình kim cương. Gudmundsson sẽ là người đã cao nhất trên hàng tiền vệ. Burnley cũng luôn sẵn sàng trở lại với sơ đồ 4 tiền vệ giăng ngang khi cần sự chắc chắn ở khu vực giữa sân.
Zlatan Ibrahimovic có những nguyên tắc riêng để duy trì phong độ ghi bàn ầm ầm trên sân cỏ. Đừng hòng bắt anh cắt đi tóc đuôi ngựa của mình. Và đáng nói nhất, từ lâu Ibra đã quán triệt với bà xã Helena rằng trước mỗi trận đấu lớn, họ sẽ “ngủ chay”.
Thật kỳ lạ khi một đội bóng xếp thứ 5 mùa trước và không được dự Champions League lại có thể lôi kéo những ngôi sao hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, nếu đó là M.U và người dẫn dắt là Jose Mourinho, sẽ không có gì phải ngạc nhiên.
Ngay trong buổi ra mắt sau lễ ký kết hợp đồng với Man United, Paul Pogba tuyên bố: “Tôi vui mừng khi được trở về nhà”. Tiền vệ người Pháp đã trở lại đội bóng cũ bằng bản hợp đồng thời hạn 5 năm, với mức giá chuyển nhượng 89 triệu bảng.
Trong sự nghiệp của mình, HLV Antonio Conte luôn trung thành với phương án hai tiền đạo và đã thu được những thành công rực rỡ. Giờ đây, sơ đồ hai tiền đạo theo chân chiến lược gia người Italia đến với Chelsea, nơi mà hơn một thập kỷ qua đã quen với việc sử dụng một chân sút duy nhất.
Ngoại hạng Anh 2016/17 sẽ rất hấp dẫn với nhiều đội bóng đủ khả năng để chạy đua cho chức vô địch. Cuộc đua tránh xuống hạng cũng khốc liệt không kém, bởi không đội nào muốn rời xa sân chơi danh giá này.
Sau khi bán John Stones cho Man City, Everton đã chấp nhận bỏ ra 12 triệu bảng để đổi lấy sự phục vụ của trung vệ Ashley William (Swansea). Cầu thủ người Xứ Wales sẽ có mặt ở sân Goodison Park trong ngày hôm nay (9/8) để kiểm tra sức khỏe trước khi ký hợp đồng 2 năm.
Việc trung vệ John Stones chia tay Everton để gia nhập Man City với mức giá 47,5 triệu bảng đã giúp CLB khởi nghiệp của anh là Barnsley đã nhận được 15% từ con số trên.
Tháng 10 năm nay, Arsene Wenger sẽ kỷ niệm tròn 20 năm ngày dẫn dắt Arsenal. Và rất có thể, đây cũng sẽ là mùa bóng cuối cùng của HLV người Pháp với đội bóng thành London. Nếu thế, ông đã chuẩn bị gì cho lần cuối cùng?
Xét trong 5 giải lớn ở châu Âu, “tuổi thọ” trung bình của một chiếc ghế HLV ở Ngoại hạng Anh vẫn cao, chỉ kém Ligue 1. Tuy nhiên, đó chỉ là sự tích cực giả tạo, bởi riêng HLV Arsene Wenger đã “đóng góp” tới 20 năm rồi!
Thầy trò HLV Hoàng Anh Tuấn đã có 50% tấm vé tới Olympic Paris 2024. Phía trước là U23 Iraq đầy tham vọng nhưng U23 Việt Nam cũng đã sẵn sàng làm nên bất ngờ.
Nhận định bóng đá trận Inter vs Torino diễn ra vào lúc 17h30 ngày 28/4 ở vòng 34 Serie A. BongdaPlus phân tích thông tin lực lượng, đội hình dự kiến, soi kèo nhà cái, dự đoán tỉ số.
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn