Câu chuyện cổ tích của bóng đá Iceland

Iceland là một quốc đảo nằm ở Bắc Đại Tây Dương, nơi nổi tiếng với những dãy núi hùng vĩ, những ngọn núi lửa âm ỉ và sẵn sàng tuôn trào bất cứ lúc nào. Hẳn người hâm mộ vẫn chưa quên vài năm trước, núi lửa Grimsvoent phun trào đã làm đình trệ rất nhiều những những chuyến bay, những trận đấu lớn của châu Âu thời điểm đó. 

Với dân số chỉ khoảng 325.000 người, Iceland là đất nước có mật độ dân cư thưa thớt nhất châu Âu. Tuy nhiên, không vì thế mà nền bóng đá của họ kém phát triển. Dù không được đánh giá cao như những đội bóng cùng thuộc vùng Scandinavia như Thụy Điển, Đan Mạch, Phần Lan hay Na Uy..., song bóng đá Iceland đã gây được tiếng vang ở vòng loại World Cup 2014 khi vượt mặt chính Na Uy ở bảng E để có được tấm vé dự vòng play-off.

Trở lại với thời điểm trước khi vòng loại World Cup 2014 khởi tranh, Iceland đã quyết định sa thải HLV Olafur Johannesson sau chuỗi trận kém cỏi tại vòng loại World Cup 2012 khi chỉ có 4 điểm sau 8 trận tại vòng loại. Cựu HLV của Thụy Điển, Lars Lagerback được Strakamir Okkar (biệt danh của Iceland: những chàng trai của chúng tôi) đưa lên dẫn dắt với tham vọng có được thành tích tốt nhất tại vòng loại World Cup 2014.

Với kinh nghiệm trận mạc dầy dạn (HLV trưởng ĐT Thụy Điển tại World Cup 2002, 2006, EURO 2000, 2004, 2008 và HLV trưởng ĐT Nigeria tại World Cup 2010), Lagerback đã nhanh chóng thay đổi bộ mặt Iceland, biến đội bóng này thành một tập thể gắn kết và khó bị đánh bại. Những nỗ lực của ông đã được ghi nhận bởi tấm vé dự play-off tới Brazil mùa Hè năm sau.

Ngoài công lao to lớn của Lagerback, sự lớn mạnh của đội tuyển Iceland còn bắt nguồn từ những chuyển biến tích cực của LĐBĐ nước này (KSI). Năm 2000, KSI quyết định thay đổi, sửa chữa và ban hành các hệ thống giải đấu, cơ sở hạ tầng cũng như cải thiện chất lượng đào tạo cầu thủ trẻ. Và đó là một bước đi mang tính cách mạng.

"Sự thay đổi cơ bản của bóng đá Iceland trong 10 năm qua chính là việc xây dựng cơ sở vật chất trong nhà cũng như sân vận động. Đó là một sự thay đổi rất lớn, và bây giờ chúng ra đang hưởng lợi từ những điều đó. Bên cạnh việc xây dựng những cơ sở đắt tiền, KSI cũng có những động thái xây dựng những cơ sở nhỏ hơn tại các trường học trên cả nước. Chính điều này đã giúp phát hiện ra nhiều tài năng trẻ cho đất nước", Vidir Sigurdsson, biên tập viên thể thao của tờ báo hàng đầu Iceland, Morgunbladid, cho biết.

"Công tác huấn luyện tại Iceland đang ở một tiêu chuẩn rất cao. Tất cả các đội bóng đều có đội ngũ HLV tuyệt vời, đáp ứng yêu cầu đào tạo cho mọi lứa tuổi. Các cầu thủ trẻ triển vọng được trao cơ hội cọ xát từ rất sớm. Ở đây lứa tuổi 16-18 thường xuyên được thi đấu ở hai giải đấu hạng cao nhất, nếu thể hiện tốt, họ sẽ được trao cơ hội khoác áo đội tuyển. Điều này hoàn toàn khác so với các nước khác, nơi các cầu thủ phải đi từng bước, từng bước ngắn trước khi được trao cơ hội ở tuyển".

Nhờ cơ sở hạ tầng được cải thiện, đã có nhiều người Iceland chuyển sang hoặc bắt đầu chơi bóng đá hơn. Ước tính, đã có 22.000 cầu thủ được đăng ký tại Iceland, chiếm 7% dân số của cả nước. Tương tự, tỷ lệ HLV đạt chuẩn UEFA cũng tăng 7% so với năm 2000. 

Chính sách này đang mang lại nhiều tín hiệu đáng mừng cho bóng đá Iceland. Đội U21 Iceland đã gây tiếng vang tại VCK U21 châu Âu năm 2011 khi đánh bại U21 Đức với tỷ số 4-1. Hiện, U21 Iceland cũng đang đứng thứ 2 bảng 10 vòng loại U21 châu Âu với 12 điểm sau 5 trận đấu, bằng U21 Pháp nhưng kém hiệu số.

Trong 4 năm trở lại đây, 17 tài năng trẻ của U21 Iceland đã lần lượt được đôn lên ĐTQG và để lại những dấu ấn đáng kể. Trong số đó có thể kể đến những cái tên như Johann Gudmundsson, Gylfi Sigurdsson, Arnor Smarason.

Vẫn biết để có được tấm vé thông hành tới Brazil tháng 6 năm sau, Iceland còn phải trải qua hai trận play-off trong tháng 11 tới đây. Hiện, chưa xác định được đối thủ của thầy trò Lars Lagerback nhưng do chỉ có thứ hạng 54 thế giới, thấp nhất trong nhóm dự play-off khu vực châu Âu, đối thủ của Iceland sẽ là những cái tên nặng ký như Croatia, Hy Lạp, Bồ Đào Nha, Thụy Điển hay Pháp. Đó sẽ tiếp tục là những thách thức to lớn mà Iceland phải vượt qua.

Tuy nhiên, với những chiến công đã làm được thì dù có giành vé đến Brazil hay không, đội bóng đến từ Scandinavia, vùng đất của các vị thần Bắc Âu vẫn xứng đáng nhận được những lời ngợi khen của người hâm mộ. Bên cạnh đó, những quyết định táo bạo của KSI cho những nỗ lực phát triển nền bóng đá trẻ, phục vụ cho tương lai lâu dài cũng là hình mẫu rất đáng để các nền bóng đá khác học hỏi.