HLV Roger Schmidt, người đàn ông tự tin nhất làng cầu

Đội chủ nhà phản ứng gay gắt với trọng tài Felix Zwayer, đặc biệt là HLV trưởng Roger Schmidt. Khi mọi chuyện vượt quá tầm kiểm soát, ông Zwayer buộc phải truất quyền chỉ đạo của Schmidt. Nhưng chiến lược gia sinh năm 1969 coi như không nghe thấy gì, tiếp tục phân bua ở khu vực kỹ thuật. Dù Kiessling đã hai lần cố gắng thuyết phục ông thầy của mình lên khán đài song Schmidt càng lúc càng hung hăng. 

Zwayer cho tạm dừng trận đấu, yêu cầu cầu thủ hai đội vào phòng thay đồ vì bất lực với… Schmidt. Chuyện tưởng đùa nhưng có thật, khi lần đầu tiên trong lịch sử Bundesliga, một vị vua áo đen phải “đầu hàng” trước giới huấn luyện. Cái tên xa lạ Roger Schmidt bỗng nổi tiếng. Trong buổi họp báo, ông nói rằng “Tôi cứng nhắc vì tôi biết mình không bao giờ sai”. 

Khoảng thời gian này 8 năm trước, Roger Schmidt còn lọ mọ trong một cửa hàng cung cấp phụ tùng và dịch vụ ô tô ở bờ Đông nước Đức. Từng nhận bằng loại ưu khoa tự động hóa ĐH tổng hợp Berlin, chuyên môn của Schmidt là giám sát khâu lắp ráp sản phẩm. Đây là công đoạn khó nhất trước khi chiếc xe hoàn thiện, chỉ một nhận định lỗi sẽ làm hỏng những bộ phận trị giá vài ngàn euro như hộp số hay vô lăng. 

Schmidt tự đề ra những tiêu chuẩn khắt khe để đáp ứng cường độ thẩm định 6 xe/giờ, mỗi ngày 5 tiếng làm việc liên tục trong xưởng máy. Một, luôn lên kế hoạch kỹ lưỡng. Hai, một khi đã bắt tay vào làm thì con đường ông đã chọn luôn đúng, bất kể chuyện gì xảy ra. Schmidt không cho phép bản thân mắc sai lầm hay thỏa hiệp với sai lầm.  Ấy là tiền đề tạo nên tính cách tự tin có đôi phần ngỗ ngược của Schmidt. Thời còn làm kỹ sư, cứ hết giờ hành chính là Schmidt lại cởi bỏ bộ áo xanh nhớt, vội vàng diện suit tới sân tập của Delbrucker SC, đội bóng bán chuyên của giải hạng 6 Đức tập làm HLV. 

Bỏ ngoài tai lời thỉnh cầu của mẹ, Schmidt vẫn đốt sức cho thú vui “vô bổ” tới tối mịt. Với ông, bóng đá là phần không thể thiếu trong cuộc sống. “Mẹ sai rồi, con cảm thấy mình thừa tố chất làm HLV giỏi”, Schmidt động viên mẹ. Năm 2007, Schmidt bỏ nghề, công việc đem lại khoảng 300.000 euro mỗi năm và tiến thân vào thế giới túc cầu. “Con sẽ thành công”, Schmidt gửi tin nhắn cho mẹ. 

Sau 3 năm rèn luyện ở giải hạng 3 cùng Preusen Munster, Schmidt tham gia Akademie, học viện đào tạo HLV hàng đầu thế giới. Hàng năm, nơi đây tiếp nhận hạn chế 80 hồ sơ và qua quá trình sàng lọc gắt gao với 3 bài kiểm tra, chỉ 24 người trụ lại. Mùa Hè 2010, Schmidt là học viên duy nhất chưa từng tham gia bóng đá đỉnh cao. 

Quyền lợi nhận được từ Akademie khiến mọi HLV sinh sống ở Đức chấp nhận hy sinh vài năm cho mục đích tiến thân sau này. Tấm bằng Fusball-Lehrer do tổ chức này xác nhận có giá trị tương đương Pro License (thẻ hành nghề HLV của FIFA). Trải qua 815 giờ học khổ ải (cao gấp 4 lần ở Anh và Tây Ban Nha), mỗi học viên sau khi tốt nghiệp thường được săn đón bởi LĐBĐ Đức DFB. Kém danh tiếng hơn chút thì đảm nhiệm những vai trò chủ chốt ở các lò đào tạo trẻ danh tiếng. 

Nhưng cũng từ khóa 2010, Akademie đặt ra một điều lệ mới trong chương trình nhằm bắt kịp xu thế tất yếu. Ngoài bài thi đầu ra dài 15 trang A4, từng học viên phải tham gia khóa bồi dưỡng nghiệp vụ “Quản lý phòng thay đồ” để đối phó với nạn quyền lực đen hay bất đồng giữa cầu thủ.

Schmidt cho thế là thừa thãi. Theo ông, đối nhân xử thế là một dạng kỹ năng mềm mang tính bản năng cao. Tự mỗi người sẽ rút ra phương pháp riêng của mình. Không trường lớp nào dạy được điều này.  Như đã nói, Schmidt luôn tin vào suy nghĩ cá nhân. Ông bỏ ngang khóa học danh giá.

Tháng 6/2011, lời mời dẫn dắt Paderborn 07 xuất hiện. Oái ăm là theo quy định của DFB, HLV muốn làm việc tại giải hạng Nhì phải có bằng Fusball-Lehrer. Nhận thấy cơ hội đổi đời đã đến, Schmidt đưa ra lời đề nghị với BGĐ Akademie: Nếu ông trụ lại Paderborn quá 6 tháng, tổ chức sẽ cấp bằng tốt nghiệp. 

Kết quả là Schmidt dành trọn mùa 2011/12 ở Paderborn, giúp CLB cán đích ở vị trí thứ 5. Akademie không còn cách nào khác ngoài trao bằng danh dự cho Schmidt. Kể từ năm 2008, chỉ 24 HLV có vinh dự này, bao gồm Joachim Loew - HLV trưởng ĐT Đức và cựu danh thủ Torsten Frings. Dọc chiều dài lịch sử 69 năm tồn tại của Akademie, duy nhất Schmidt tốt nghiệp mà không cần thi… tốt nghiệp. 

Cùng Zdenek Zeman, Roger Schmidt thuộc số ít chiến lược gia có tư tưởng chiến thuật phóng khoáng. Triết lý của ông là luôn hướng về phía cầu môn đối phương, đá pressing cả trận. Schmidt cũng là người đầu tiên (được FIFA công nhận) áp dụng sơ đồ siêu tấn công 4-2-4 vào bóng đá hiện đại trong thế kỷ 21. Tư tưởng của Schmidt bị ví von là đòn tự sát. Sự lên ngôi của 4-2-3-1 và bóng đá thực dụng không còn chỗ cho những phương án tiếp cận hoang dại. Tuy nhiên, Schmidt không tin thực dụng là con đường tốt nhất đi tới thành công. Trong lễ tốt nghiệp Akademie, Schmidt đã tuyên bố “Sẽ có lúc, bạn thấy 11 cầu thủ của tôi cùng băng lên và ghi bàn vào lưới một CLB lớn”. Và Schmidt đã biến điều ước điên rồ thành sự thật. 

Ngày 13/1/2013, trong chuyến tập huấn kỳ nghỉ Đông ở Áo, Bayern gặp Red Bull Salzburg - đội lúc ấy thuộc quyền chỉ đạo của Schmidt. Bằng sơ đồ 4-2-4, Salzburg dồn ép “Hùm xám” vào thế chống trả ngay từ những phút đầu. Nhờ những pha nhồi bóng ở mật độ cao, Salzburg xé vụn mọi ý tưởng và nỗ lực của Bayern. Họ kết thúc trận giao hữu với thắng lợi 3-0. Và 6 tháng sau, Schmidt tiếp quản ghế thuyền trưởng ở Leverkusen.

Schmidt sùng bái Thiên chúa giáo. Từng lời răn của Chúa đều được ông thuộc lòng. Trong đó, trích đoạn “Hãy nghe theo con tim” là phần Schmidt yêu thích nhất. Schmidt chỉ làm theo những gì ông cho là đúng. Hành động xấu xí cuối tuần trước ở Bundesliga là một phần bên trong con người Schmidt. 

Có đôi chút cực đoan nhưng biết đâu đấy, một nhân cách lớn của bóng đá thế giới sẽ ra đời từ đây.