Ajax, nhà vô địch tuyệt đối của giải VĐQG Hà Lan, đã khiến những ai yêu mến họ hoảng loạn vì đang đứng ở vị trí xuống hạng, sau thất bại 3-4 trước Utrecht vào cuối tuần qua. Đó là Ajax tệ nhất trong lịch sử bởi họ chưa bao giờ rơi sâu đến thế kể từ khi Eredivisie ra đời, hệ quả của 8 trận liên tiếp chỉ hoà (3) và thua (5). Lần gần nhất họ rơi vào tình cảnh thê thảm này là năm 1954, khi xếp hạng 17 chung cuộc và xuống hạng. Song khi đó Ajax còn chưa trở thành thánh địa bóng đá.

5 điểm sau 7 trận mùa này là một nỗi ô nhục của một đội bóng giàu lịch sử như Ajax. Hệ quả là, HLV Maurice Steijn đã bị lãnh đạo CLB đưa lên “đoạn đầu đài”, trở thành nạn nhân thứ ba bị sa thải trong vòng 17 tháng. Không có gì đáng ngạc nhiên khi những tiếng nói phản đối, chê trách thứ bóng đá hiện tại của Ajax vang lên khắp nơi. Van der Vaart tức giận: “Tôi chỉ thấy một đội bóng tồi tệ với những cầu thủ tồi tệ”.  

Nhưng dù ngôn từ của Van der Vaart diễn tả được suy nghĩ của đa số NHM thì đằng sau khoảnh khắc tồi tệ này có rất nhiều điều cần xem xét. PSV, AZ, Feyenoord hay Twente đã mặc nhiên gạch tên Ajax khỏi cuộc đua vô địch. Mọi thống kê của Ajax đều ở dưới mức trung bình của giải đấu.

Họ chỉ ghi được 11 bàn/7 trận (PSV ghi 30 bàn/9 trận) và để thủng lưới 16 bàn (AZ chỉ để thủng lưới 4 bàn). Thày trò HLV Maurice Steijn gần như toàn bại trong tháng 10 trước các đối thủ Utrecht, AZ, Feyenoord và chỉ hoà được Fortuna Sittard.  

Sự sụp đổ của Ajax mang tính hệ thống, từ đường lối của BLĐ, lựa chọn bóng đá và chiến thuật của HLV, năng lực và tinh thần thi đấu yếu kém của cầu thủ. Hàng thủ nát bét, hàng công cùn mòn, tuyến giữa suy kiệt sáng tạo đã hình thành một Ajax đáng xấu hổ.  

Trong những kỳ chuyển nhượng gần đây, Ajax hoạt động rất kém. CLB đã chi 110 triệu euro ở hè 2023, tức gấp ba Feyenoord và gấp đôi PSV, nhưng họ đã chọn không tốt. Van der Vaart phân tích: "Ajax nên xấu hổ khi Noa Lang và Serginno Dest chơi cho PSV. Đáng lẽ họ phải mua được những cầu thủ này khi có tiền nhiều hơn đối thủ. Giờ thì chống mắt xem họ ghi bàn liên tục”.  

Tuy nhiên, điều đã “giết chết” Ajax ngay đầu mùa này chính là việc mất đi các ngôi sao. Một lần nữa, đội bóng thành Amsterdam lại bị “cướp bóc” từ các CLB giàu có ở châu Âu. Kudus (đến West Ham) khi anh đang là một trong những cầu thủ xuất sắc nhất giải. Nhưng anh không đi một mình: Timber, Edson Alvarez, Bassey, Daramy, Grillitsch, Klaassen và Tadic cũng đã rời khỏi thánh địa Johan Cruyff Arena.  

Ajax đã lời 156 triệu euro sau phiên chợ hè nhưng trên sân lại chi chít lỗ thủng. Giám đốc thể thao Sven Mislintat đã rời CLB chỉ sau 3 tháng. HLV Steijn đổ lỗi: “Chúng tôi đã trình bày ý tưởng của mình nhưng Mislintat đã đưa ra những quyết định khác. Thế là toi thôi”.  

Van der Vaart thực sự chán nản: “Tôi nghĩ Maurice Steijn đã rơi vào một tình huống tồi tệ. Mọi thứ đều không ổn. Có lẽ ông ta là người bi quan nhất. Ajax đã chơi như không còn là Ajax nữa. Họ không có đủ phẩm chất để chứng minh mình hay hơn đối thủ”.