Một trận đấu bóng đá diễn ra chỉ trong vòng 40 phút? Ý tưởng của Gerard Pique nghe thật điên rồ. Nhiều người còn cho rằng lý do Pique muốn vậy là bởi anh đang điều hành một giải đấu bóng đá 7 người rất "hot" trên các nền tảng mạng xã hội mang tên Kings League. Mỗi trận đấu ở giải đấu này chỉ kéo dài đúng 40 phút.
Tuy nhiên, không phải chỉ Pique mới nảy ra ý tưởng rút ngắn thời lượng các trận đấu bóng đá chuyên nghiệp. Tháng 4 năm 2021, khi dự án Super League được ra đời và khiến cả nền bóng đá châu Âu lẫn thế giới một phen rúng động, "bố già" của dự án, chủ tịch Florentino Perez của Real Madrid cũng từng tuyên bố rất rõ trên chương trình truyền hình El Chiringuito (Tây Ban Nha) rằng những trận đấu bóng đá giờ đây diễn ra quá dài.
"Bóng đá cần phải thay đổi như bất kỳ thứ gì trong cuộc sống", Florentino Perez đã nói. "Bóng đá cần phải thích nghi với thời đại mới. Bóng đá đang bắt đầu mất dần sự quan tâm, lượng khán giả suy giảm và bản quyền truyền hình cũng thế. Cần phải có một hành động nào đó và đại dịch Covid-19 thúc đẩy quá trình này. Nếu không có sự thay đổi, chúng tôi sẽ lụi tàn.
Những người hâm mộ trong độ tuổi từ 16 đến 24 đã không còn ưa thích bóng đá nữa. 40% người trẻ không quan tâm đến bóng đá, vì có quá nhiều trận đấu kém chất lượng, hoặc vì các trận đấu quá dài và có khi chúng ta cần phải biến các trận bóng đá trở nên ngắn lại,… Những số liệu và các nghiên cứu đã chứng minh điều đó."
Một Pique với hai cuộc sống
Văn phòng mới của Gerard Pique khá đơn giản, chưa được bày trí gì nhiều. Chỉ có một vài thùng carton được xếp tạm bợ ở một góc trong căn phòng, trông chúng hơi cũ kỹ và có vẻ đã được đặt ở đó một thời gian. Pique dường như cũng không bận tâm đến việc dỡ chúng ra. Anh tiết lộ rằng bên trong chứa toàn bộ những chiếc cúp và huy chương anh từng giành được từ thời còn quần đùi áo số.
Khó có thể hình dung rằng tất cả 30 danh hiệu, bao gồm 3 chức vô địch Champions League và 9 chức vô địch LaLiga cùng Barcelona, 1 danh hiệu World Cup và 1 Euro cùng đội tuyển Tây Ban Nha, chưa kể 1 chức vô địch Premier League và 1 Champions League nữa từ những năm đầu tiên còn chơi cho Manchester United, lại có thể được chứa gọn trong vài thùng carton như vậy.
Pique nhìn những chiếc thùng carton ấy với ánh mắt cứ như thể đấy là những thứ anh buộc phải làm, đơn giản là công việc và trách nhiệm. "Tôi cần phải đặt chúng ở đâu đó", Pique nói, "Chúng chỉ là những mảnh kim loại; chính những trải nghiệm mới là điều đáng giá."
Có thể xem đấy là một tuyển tập những chứng cứ hùng hồn dành cho những ai từng đánh giá Pique là một trong những hậu vệ xuất sắc nhất mọi thời đại. Dành tình yêu cho Barcelona từ nhỏ, trưởng thành từ lò đào tạo La Masia danh tiếng, anh đã cống hiến 616 trận đấu cho CLB xứ Catalunya, giành được mọi danh hiệu cao quý, rồi bất ngờ tuyên bố giải nghệ giữa mùa giải vào tháng 11 năm ngoái ở tuổi 35, thời điểm anh đang phải chịu nhiều áp lực và những chỉ trích với phong độ của mình.
Trong đoạn phim chia tay sự nghiệp bóng đá được công bố sau đó, Pique khẳng định anh sẽ trở lại, ánh mắt hướng về phía khán đài Camp Nou vốn dành cho những thành viên trong ban lãnh đạo CLB. Song, giờ đây mọi chuyện có vẻ đã khác. Pique ngồi tại bàn làm việc ở tầng 6 của một tòa nhà văn phòng hiện đại ở thành phố Barcelona, chia sẻ về sự mệt mỏi của anh đối với bóng đá và bày tỏ những mong muốn về sự cải tiến của môn thể thao này để duy trì sức hút.
"Tôi dự định mình phải giải nghệ sớm hơn kìa," Pique nói. "Tôi từng chia sẻ rằng mình có thể giải nghệ khi bước sang tuổi 30. Đã có giai đoạn tôi thi đấu chỉ vì đó là Barcelona. Tôi vẫn tận hưởng bóng đá, yêu thích thi đấu, nhưng lại không mấy hứng thú với việc tập luyện. Chiến thuật, đá phạt góc, những tình huống đòi hỏi bạn phải dừng lại liên tục, tất cả đều khiến tôi cảm thấy khó khăn mỗi ngày."
"Tôi xem bóng đá là một công việc. Mọi người cứ tưởng đó phải là sở thích, là niềm đam mê với các cầu thủ, nhưng thực tế không phải vậy. Có rất nhiều cầu thủ không xem bóng đá, không thích tập luyện. Đá bóng cũng giống như bao công việc khác, khi gắn bó 20, 30 năm, bắt đầu từ lúc 6, 7 tuổi thì đến một lúc nào đó, ai cũng có mong muốn 'Phù, tôi muốn dừng lại.' Vì vậy, đã có ngày tôi nói, 'Đủ rồi.' Thật sự thì, đó chẳng hề là một quyết định quá khó khăn với tôi."
Ngày ấy, bầu không khí sôi động vốn từng được Pique yêu thích - thậm chí là tự tạo ra - đã trở nên quá khó chịu, chúng quá ồn ào. Vụ ly hôn tốn nhiều giấy mực với vợ cũ, ngôi sao nhạc pop Shakira, phong độ thi đấu giảm sút dẫn đến những tiếng huýt sáo từ khán đài Camp Nou, và mức lương cao ngất ngưởng của Pique là những yếu tố khiến tình hình khó lòng có thể cứu vãn. Ban lãnh đạo CLB đã thẳng thắn thông báo rằng họ không còn khả năng hoặc mong muốn chi trả mức lương đó nữa.
"Tôi không muốn xảy ra mâu thuẫn với CLB," Pique chia sẻ. "Barcelona đang gặp khó khăn về tài chính và họ buộc phải thực hiện các biện pháp để cải thiện tình hình. Tôi sẵn sàng lùi lại phía sau để CLB có thể vượt qua giai đoạn ấy. Đây là một phần tất yếu của bóng đá. Đôi khi bạn cần phải đưa ra những quyết định khó khăn và chia tay. Tôi vẫn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với Chủ tịch và Ban Giám đốc."
Còn về mối quan hệ với Xavi? Người đồng đội cũ mà sau này trở thành HLV trưởng của Barcelona thường xuyên để Pique ngồi dự bị, góp phần đẩy nhanh quyết định giải nghệ của anh. "Chúng tôi không thường xuyên liên lạc, chỉ trao đổi đôi ba lần, nhưng mối quan hệ vẫn ổn," Pique cho biết. "Tôi mong muốn những điều tốt đẹp nhất sẽ đến với anh ấy vì điều đó sẽ có lợi cho CLB."
Mặc dù đã gác lại "cuộc sống trước đây" sang một góc văn phòng, Pique vẫn dành nhiều tâm tư và quan tâm đến Barcelona, CLB mà anh hy vọng sẽ điều hành trong tương lai.
Anh hồ hởi ca ngợi Lamine Yamal, tiền đạo cánh 16 tuổi, ngôi sao mới nổi của lò đào tạo La Masia. "Trong các tình huống đối đầu một-một, tôi không nghĩ bất kỳ cầu thủ nào trên thế giới có thể làm được như những gì cậu ấy thể hiện." Pique cũng đánh giá Pau Cubarsi, trung vệ 17 tuổi vừa được triệu tập lên đội tuyển Tây Ban Nha, là "một cầu thủ cực kỳ, cực kỳ tài năng" và bày tỏ nghi ngờ về việc Xavi, người đã tuyên bố sẽ rời đi vào cuối mùa giải, có thể sẽ thay đổi quyết định. "Tôi không nghĩ đó là một quyết định hoàn toàn chắc chắn," Pique khẳng định. "Hãy cùng theo dõi diễn biến của mùa giải. Biết đâu anh ấy sẽ ở lại thì sao."
Mặc dù vậy, Pique cho biết việc giải nghệ đến với anh một cách khá dễ dàng nhờ vào "cuộc sống thứ hai" của mình, thứ mà anh đã song song theo đuổi cùng với bóng đá, điều này vốn từng gây ra một số ý kiến trái chiều. Năm 2011, anh thành lập Kosmos, công ty thể thao và giải trí của riêng mình, với các dự án bao gồm việc nỗ lực cải tổ giải quần vợt Davis Cup. Các hoạt động kinh doanh của Pique khiến anh đôi khi bị chỉ trích là thiếu tập trung trên sân cỏ.
"Đã có những đồng đội muốn mở nhà hàng hoặc chơi PlayStation - tôi thì muốn thành lập công ty," Pique nói. "Không có gì sai trái trong việc đó cả. Bóng đá là một môn thể thao thu hút sự quan tâm rất lớn. Bóng đá và chính trị là những lĩnh vực mà mọi người dành nhiều đam mê trong cuộc sống. Do đó, họ có xu hướng cho rằng điều duy nhất trong tâm trí của một cầu thủ là bóng đá, là những cầu thủ này phải luôn tập trung 24/7 để giành chiến thắng.
Và khi đội bóng không giành chiến thắng, họ sẽ nghĩ, 'Chắc Pique lại mất tập trung rồi, tại vì anh ấy đi tham dự sự kiện này.'Nghe thì có vẻ phi lý, nhưng đó là cách suy nghĩ của nhiều người. Bạn hoàn toàn có thể có một cuộc sống khác bên ngoài sân cỏ, và đó chính là con người tôi. Bạn không cần phải thay đổi bản thân hoàn toàn."
Luôn là người thẳng thắn, Pique không xa lạ gì với những tranh cãi trong thời gian thi đấu. Anh từng bị cáo buộc để diễn ra xung đột lợi ích khi đàm phán đưa Siêu cúp Tây Ban Nha sang Ả Rập Saudi, thương vụ được cho là mang lại cho công ty Kosmos của anh 24 triệu euro. Pique còn là một người ủng hộ nhiệt tình cho cuộc trưng cầu dân ý đòi độc lập của Catalunya, vì điều này mà anh từng bị la ó khi thi đấu cho đội tuyển Tây Ban Nha. Anh cũng nổi tiếng với những màn ăn mừng khiêu khích các đối thủ lớn nhất của Barcelona là Espanyol và Real Madrid.
"Tôi hoàn toàn yêu thích những trải nghiệm đó. Khi thi đấu cho ĐTQG và phải chịu những tiếng huýt sáo phản đối từ chính CĐV nhà, tôi lại cảm thấy thích thú trong hoàn cảnh đó. Tại sao các CLB lại thường khuyến khích cầu thủ giữ im lặng, đó chính là một trong những yếu tố đang làm hủy hoại bóng đá. Điều mà người hâm mộ mong đợi là được theo dõi và hiểu rõ hơn về các thần tượng của họ.
Tuy nhiên, hiện nay các CLB đang tập trung vào việc bảo vệ cầu thủ, khiến họ ít xuất hiện trước truyền thông và hạn chế tương tác với người hâm mộ. Từ đó mà thế hệ cầu thủ trẻ hiện tại có phần thụ động và khán giả không có nhiều thông tin về họ."
Pique cũng không ngại ngần tham gia vào các cuộc tranh luận mang tính chính trị. "Tôi thích tham gia vào những cuộc tranh luận mang tính xây dựng, những tình huống mà bạn đấu tranh cho điều gì đó mà bạn quan tâm, ngay cả khi điều đó khiến một số người ghét bạn. Đó là một phần của bóng đá. Với tôi, bóng đá không chỉ gói gọn trong những diễn biến trên sân cỏ. Mà còn bao gồm cả tính thù địch giữa các đội bóng, và chiến thắng càng có ý nghĩa hơn khi nó đại diện cho những giá trị cao đẹp khác nữa."
"Ở Tây Ban Nha, mọi thứ dường như đều tập trung về thủ đô. Báo chí và các phương tiện truyền thông có xu hướng ưu ái Real Madrid, sau đó mới đến Barcelona. Mặc dù Barcelona cũng là một đội bóng lớn, nhưng đôi khi các cầu thủ và CĐV của đội bóng này cảm thấy họ không phải là một phần của đất nước này.
Vì vậy, điều quan trọng là Barcelona phải đại diện cho những giá trị và bản sắc của riêng mình. Đó là điều mà Real Madrid ao ước có được nhưng không thể. Lối chơi của chúng tôi từng là hình mẫu cho cả thế giới bởi vì khi chúng tôi thắng, chúng tôi thắng theo cách làm người hâm mộ thực sự thích thú. Đây là điều mà Real Madrid sẽ không bao giờ có được."
Bóng đá cần thay đổi
Dự án kinh doanh mới nhất của Pique là Kings League, một giải đấu bóng đá 7 người cực kỳ hấp dẫn, nơi áp dụng các luật lệ thi đấu sáng tạo nhằm mục đích tăng tốc độ trận đấu và mang lại tính giải trí cao hơn cho người xem. Các trận đấu diễn ra với hai hiệp đấu, mỗi hiệp 20 phút, không có kết quả hòa.
Giải đấu không chỉ thu hút được lượng khán giả đông đảo đến sân xem trực tiếp, mà còn lôi kéo được lượng khán giả trực tuyến khổng lồ, lên đến hàng trăm nghìn người theo dõi thông qua các nền tảng phát trực tuyến như Twitch và TikTok. Một World Cup theo thể thức Kings League sẽ được tổ chức ở Mexico vào tháng 5 tới và dự kiến giải đấu sẽ ra mắt tại Anh vào năm tới.
"Một lý do thôi thúc chúng tôi thành lập Kings League là việc tôi nhận thấy các con của mình ngày nay chỉ tập trung xem một trận đấu bóng đá trong 10 phút đầu tiên. Sau đó, chúng sẽ chuyển sang điện thoại, máy tính bảng và xem những loại hình giải trí khác đồng thời. Bóng đá là một hình thức giải trí, nhưng nó không chỉ cạnh tranh với các môn thể thao khác mà còn phải cạnh tranh với sức hấp dẫn đến từ Netflix, Amazon, YouTube và TikTok. Thời gian của con người giờ đây là có hạn. Một trận đấu bóng đá kéo dài 90 phút có thể không còn hấp dẫn như xưa."
Vậy liệu bản thân Pique có xem hết một trận đấu 90 phút không? "Không hoàn toàn," Pique trả lời. "Ví dụ như trận đấu Barcelona-Napoli, vì đây là một trận đấu quan trọng tại Champions League, nên tôi có theo dõi. Tuy nhiên, đối với các trận đấu ít quan trọng khác, chẳng hạn một trận đấu nào đó ở vòng 25 của mùa giải quốc nội, tôi sẽ không xem. Đối với một vài những trận đấu của Barcelona, tôi cố gắng theo dõi một phần, nhưng không phải toàn bộ 90 phút trận đấu. Có thể là 30 hoặc 40 phút. Đây là một xu hướng đang diễn ra và không thể ngăn cản. Chúng ta cần thích nghi với nó."
Một số người có thể cho rằng việc con người trong kỷ nguyên hiện tại giảm mức độ tập trung và giảm tương tác trực tiếp không phải là điều đáng hoan nghênh. "Đúng vậy, tôi hoàn toàn đồng ý," Pique cho biết. "Tuy nhiên, khán giả có quyền lựa chọn nội dung họ muốn xem và thường chỉ tập trung vào các trận đấu quan trọng. Chúng ta không thể ngăn cản sự phát triển của công nghệ.
Cách đây vài ngày, tôi đã có trải nghiệm với kính thực tế ảo. Tôi đeo kính lên, khi ấy đang mặc đồ ngủ và chuẩn bị lên giường, nhưng tôi đã xem toàn bộ một trận bóng rổ NBA như thể mình đang ngồi trong nhà thi đấu vậy. Các sản phẩm công nghệ ngày càng được cải tiến qua từng năm."
"Đến một thời điểm nào đó, đeo kính thực tế ảo mang lại trải nghiệm tương tự như việc ngồi trực tiếp trên khán đài các SVĐ, chỉ khác là người dùng có thể tùy chỉnh góc nhìn theo ý muốn, chẳng hạn như 'Bây giờ tôi muốn ngồi cạnh Xavi, còn giờ tôi muốn xem phía sau khung thành.' Rồi sẽ đến lúc các CLB phải trả tiền để thu hút người hâm mộ đến sân vì trải nghiệm xem trận đấu tại nhà, trong bộ đồ ngủ, nhâm nhi bánh quy trên ghế sofa thậm chí còn thú vị hơn so với việc đến trực tiếp sân. Điều này không còn quá xa vời."
"Điều quan trọng là chúng ta cần nắm bắt xu hướng phát triển của bóng đá và ngành giải trí, đồng thời kết hợp chúng lại để duy trì sự gắn bó của người hâm mộ với môn thể thao vua."
Nếu Pique được phép thay đổi một luật trong bóng đá, đó nên là gì? "Nỗ lực gia tăng bàn thắng là cần thiết, thay vì chấp nhận tỷ số hòa", Pique nhấn mạnh. "Không có kết quả hòa cũng không sao, phải không? Trong bóng chày và bóng rổ, làm gì có kết quả hòa. Bạn đến xem một trận đấu và nó kết thúc với tỷ số hòa, trong lòng bạn đọng lại một cảm giác, 'Thế đội nào thắng?'"
"Bóng đá ngại phải thay đổi. Đó là môn thể thao với lịch sử lâu đời, đầy tính truyền thống, nhưng thay đổi rồi sẽ diễn ra, nó phải xảy ra. Việc một trận đấu dài 90 phút kết thúc với tỷ số 0-0 có thể khó hiểu đối với thế hệ khán giả trẻ."
Tuy nhiên, để thực hiện những thay đổi mang tính bản chất, có lẽ Pique sẽ cần phải có một ghế tại FIFA hoặc UEFA. "Chuyện đó khá nhàm chán", Pique chia sẻ. "Bạn cũng đâu thay đổi được gì nhiều. Quy trình làm việc, rồi các ủy ban, cuộc họp này kia,… chúng cứ như một cơn ác mộng vậy." Liệu vị trí Chủ tịch Barcelona có khả quan hơn? "Đây là một câu chuyện khác, bởi vì đó là CLB của tôi, là đam mê của tôi", Pique bày tỏ.
Kỳ bầu cử tới của Barcelona sẽ diễn ra vào năm 2026. "Đối với tôi, năm 2026 còn khá xa, cứ như phải đợi thêm 20 năm nữa vậy. Tôi không bao giờ phủ nhận khả năng đó, vì đó là điều tôi muốn thử sức. Tuy nhiên, đó không phải mục tiêu chính của tôi hiện tại."
Pique tin rằng có hai ứng cử viên "tiềm năng" để thay thế Xavi vào mùa hè này. "Để dẫn dắt Barcelona, cần một HLV đặc biệt, người hiểu triết lý bóng đá của CLB, do đó, các lựa chọn sẽ bị hạn chế", Pique phân tích. "Những ứng cử viên tiềm năng nhất gồm Pep Guardiola, vì ông ấy có kinh nghiệm dẫn dắt Barcelona trước đây và hiện đang là HLV xuất sắc nhất thế giới, và Mikel Arteta của Arsenal. Ông ấy cũng là một lựa chọn phù hợp, với sự am hiểu về Barcelona và từng là cầu thủ của đội bóng."
Liệu Pique có thật sự tin rằng Guardiola, người hiện vẫn còn hợp đồng với Manchester City đến năm sau, có khả năng quay trở lại Barcelona hay không? "Câu hỏi này có lẽ nên dành cho ông ấy," Pique chia sẻ. "Thỉnh thoảng tôi vẫn trao đổi với Guardiola. Tôi tin chắc cả Guardiola và ban lãnh đạo Barcelona đều mong muốn sự trở lại của ông ấy."
Guardiola là nhân tố chủ chốt của hai trong số những đội bóng thành công nhất lịch sử. Do đó, việc đặt ra câu hỏi đội nào vượt trội hơn là điều dễ hiểu: Barcelona giành cú ăn ba năm 2009 hay Manchester City vô địch tất cả các giải đấu năm 2023? "Barcelona, bởi vì chúng tôi có Messi," Pique khẳng định dứt khoát.
"Ngoài ra, điều quan trọng là chúng tôi có 7-8 cầu thủ trưởng thành từ La Masia, điều đấy thôi cũng đủ làm nổ tung trí óc của bạn rồi. Manchester City là một đội bóng xuất sắc nhưng họ không có truyền thống đào tạo trẻ như La Masia. Họ đang nỗ lực phát triển bóng đá trẻ với những tài năng như Phil Foden, nhưng việc sở hữu 7-8 cầu thủ trưởng thành từ lò đào tạo là một điều khác biệt."
Trong ba mùa giải đó, Barcelona đã giành được 3 chức vô địch LaLiga và 2 chức vô địch Champions League, với Messi ghi đến 138 bàn thắng. Đội hình đó dường như khó có thể tái lập. "Thực sự quãng thời gian ấy quá tuyệt, nhưng lịch sử luôn chứng kiến sự xuất hiện của những đội bóng khác," Pique chia sẻ. "Trong tennis sau thời kỳ của Borg và McEnroe, có Sampras và Agassi, rồi đến Nadal và Federer, và bây giờ là Djokovic. Mỗi khi mọi người nói rằng sẽ không bao giờ có ai vượt qua được, thì lại có những người khác xuất hiện, và bóng đá cũng vậy. Đúng là đội hình Barcelona khi ấy là một tập thể phi thường, rất đặc biệt. Đối với Barcelona, đó sẽ mãi là tập thể vĩ đại nhất trong lịch sử CLB."