Roy Hodgson và mối lương duyên với bóng đá Thụy Sĩ

“Tới tận ngày nay chúng tôi vẫn còn hưởng lợi bởi những cấu trúc mà ông ấy xây dựng ở thời điểm đó”, HLV mới của họ Vladimir Petkovic nói khi ông hồi tưởng lại những ảnh hưởng của Hodgson, gần 20 năm trước. Petkovic là một tuyển thủ Thụy Sĩ ở thời điểm đó, sắp kết thúc sự nghiệp và bắt đầu quan tâm tới việc trở thành HLV. Hodgson là một nhân vật mang tính cách tân với nền bóng đá Thụy Sĩ. Những gì ông làm được ở đó, đưa ĐTQG nước này tới VCK World Cup đầu tiên sau 28 năm, đã giúp ông nhận được một đề nghị từ Inter Milan.

Tuần trước, tờ báo khổ nhỏ bán chạy ở Thụy Sĩ - Blick đã có hẳn một loạt bài về Hodgson với những ký ức của đội hình dự World Cup 1994 tại Mỹ. “Roy đã gắn kết chúng tôi lại với nhau", Ciriaco Sforza, đã có 79 trận khoác áo ĐT Thụy Sĩ và theo Hodgson sang Inter, nhớ lại. “Chúng tôi tập nhiều đến mức có thể nhắm mắt vẫn chuyền bóng được cho nhau, chúng tôi đã trở thành một tập thể mạnh hơn hẳn trước bất kỳ đối thủ nào. Trước World Cup, tất cả chúng tôi đều rất khát khao và sau World Cup, hầu hết chúng tôi kiếm được các hợp đồng ra chơi bóng ở nước ngoài. Nhờ thế chúng tôi mở ra cánh cửa cho những thế hệ sau”.


Được bổ nhiệm dẫn dắt ĐT Thụy Sĩ vào tháng 1/1992 ở tuổi 44, Hodgson đã dành rất nhiều thời gian tạo nên một bản sắc riêng cho đội bóng. Các CLB quốc nội thỏa thuận cho phép các tuyển thủ của họ tham gia 4 đợt huấn luyện ngắn ngày mỗi năm, ngoài những lần tập trung chính thức. Trong 3 ngày, đội bóng của Hodgson từ nhiều vùng trên khắp đất nước sẽ chú tâm vào các vấn đề chiến thuật. Hầu hết các CLB Thụy Sĩ chơi với một hậu vệ quét ở thời điểm đó, nhưng Hodgson muốn đội bóng của ông chơi với sơ đồ 4-4-2. Và hiệu quả là rất tuyệt vời. Có thời điểm năm 1993, Thụy Sĩ từng xếp thứ 3 trong BXH của FIFA. Sau World Cup 1994, họ còn giành quyền dự VCK EURO 1996, dù Hodgson đã rời Thụy Sĩ để tới Inter tháng 11/1995.

“Ông ấy là một người cách tân trong phương diện chiến thuật”, tiền đạo Adrian Knup nói. “Ông ấy đã giới thiệu đội hình 4-4-2. Chúng tôi nhanh chóng nhận ra rằng sơ đồ này sẽ dẫn tới thành công, giúp chúng tôi tự tin hơn. Cả nền bóng đá Thụy Sĩ đã được nâng cấp nhờ có ông ấy”. Thành công của Hodgson cũng thu hút nhiều khoản tài trợ hơn cho bóng đá, bao gồm nguồn tài chính từ hãng tài chính khổng lồ Credit Suisse. Hãng đã bỏ tiền cho 4 học viện trẻ và hỗ trợ các đội trẻ của bóng đá Thụy Sĩ. “Nhờ có Roy, tiền bạc bắt đầu đổ về”, Stephane Chapuisat, ngôi sao trong đội bóng của Hodgson, nói. “Chúng tôi vẫn đang gặt hái thành quả từ những ngày tháng đó”.


Vào giai đoạn chuyển giao thế kỷ, LĐBĐ Thụy Sĩ cũng đổ tiền bạc và thời gian cho hệ thống đào tạo trẻ và phát triển các mối quan hệ với những cộng đồng thiểu số khi quốc gia này ngày càng chào đón nhiều người nhập cư từ các quốc gia Nam Tư cũ. Với dân số chỉ hơn 8 triệu người, nguồn cầu thủ nhập cư trở nên rất quan trọng với Thụy Sĩ, nhất là khi họ có cơ sở hạ tầng bóng đá lý tưởng để những tài năng bẩm sinh có thể tỏa sáng. Những điều đó dẫn tới các thành công vang dội như chức VĐTG U17 năm 2009 và nhiều ngôi sao mới được giới thiệu như Xherdan Shaqiri. Shaqiri rời Kosovo tới Thụy Sĩ khi 1 tuổi, và Granit Xhaka, sinh ở Basel, nhưng có bố mẹ là người Kosovo.

Đội bóng của Petkovic hiện giờ là một tập thể đa văn hóa, và bản thân HLV này cũng không phải người Thụy Sĩ. Petkovic, gốc gác Bosnia-Croatia, di cư tới Thụy Sĩ từ Sarajevo năm 1987. Ông thay thế Ottmar Hitzfeld sau World Cup 2014 và được chờ đợi sẽ để lại dấu ấn của riêng mình, với việc chuyển từ sơ đồ 4-2-3-1 của Hitzfeld sang 4-3-3. Thụy Sĩ giờ không còn chơi 4-4-2 nữa, song ảnh hưởng của thời đại Hodgson với họ là điều không thể tranh cãi.