"Tôi đi dạo trên phố", đó là cách Matthijs de Ligt chuẩn bị cho trận đấu với Liverpool ở vòng 8 Premier League. Đó có thể là một câu bông đùa được hiểu theo nhiều nghĩa. Nếu là trước đây, thì đó gần giống như việc giơ tay đầu hàng từ sớm, bởi MU làm sao có thể đánh bại Liverpool, dù tập luyện kỹ như thế nào đi chăng nữa!
Một đội bóng lộn xộn, giống hệt một công trường ngổn ngang, với quá nhiều tồn tại, đối đầu với nhà đương kim vô địch nước Anh? Thôi đi, làm sao có thể! Nhưng giống như bất cứ câu chuyện hồi sinh thần kỳ nào khác, vẫn có những thứ phi lý có thể giải thích.
"Hôm qua tôi đi dạo trên phố và nhiều người đã nói với tôi: 'Này, Chủ nhật là trận đấu đó đấy!'. Anh phải cảm nhận được ý nghĩa của nó ở đây", De Ligt thuật lại, sau đó nhấn mạnh nhận thức của toàn đội về quy mô của sự kình địch này: "Chúng tôi biết tầm quan trọng của nó... Chúng tôi đã biết điều đó với tư cách là cầu thủ. Nhưng, bên cạnh đó, chúng tôi cũng biết rằng việc giành được một kết quả thực sự quan trọng đối với chúng tôi bởi vì chúng tôi đang tiến bộ. Chúng tôi phải tiếp tục giành chiến thắng".
De Ligt đã không nuốt lời, anh và các đồng đội đã tạo nên một cơn địa chấn ở Anfield. Nhưng cơn điên của Quỷ đỏ không dừng lại khi họ tiếp tục thổi bay Brighton - một đối thủ khắc tinh khác, với tỷ số 4-2 chỉ 6 ngày sau đó. Lần đầu tiên, Amorim - HLV chưa từng thắng 2 trận liên tiếp tại Premier League, đã thắng 3 trận liên tiếp tại giải đấu khắc nghiệt nhất thế giới.
Và phong độ của MU có thể được tóm tắt bằng phong độ cá nhân của De Ligt, khi anh nói rằng: "Tôi cảm thấy tinh thần và thể chất thực sự, thực sự tốt. Tôi hiện 26 tuổi và đã chơi bóng đá chuyên nghiệp được gần 10 năm. Nhưng tôi thực sự cảm thấy rằng mình đang bước vào giai đoạn đỉnh cao của sự nghiệp".
Mark Sullivan của MUTV đã ngồi xuống với Matthijs để đánh giá khởi đầu tích cực của anh, và trung vệ này bắt đầu bằng việc đưa ra một đánh giá chân thật về bản thân.
"Thành thật mà nói, tôi đang cảm thấy khá tốt", De Ligt nói. "Cá nhân tôi hài lòng với cách mình khởi đầu. Tôi cảm thấy tốt cả về thể chất lẫn tinh thần. Tôi cố gắng giúp đội nhiều nhất có thể trong mỗi trận đấu”.
"Rõ ràng, về lâu dài, chúng tôi chưa ở vị trí mà chúng tôi muốn, nhưng tôi cảm thấy chúng tôi cũng đang cải thiện với tư cách là một tập thể và hy vọng trong những tuần tới, chúng tôi có thể đạt được một số kết quả tốt".
Khi được hỏi về lý do đằng sau phong độ đỉnh cao của mình, De Ligt tiếp tục: "Chà, điều đầu tiên thực sự quan trọng là tôi đã có một quá trình tiền mùa giải đầy đủ. Tôi cảm thấy, đối với tôi và cơ thể tôi, tiền mùa giải luôn thực sự quan trọng và tôi nghĩ đây là một trong những lần chuẩn bị trước mùa giải đầu tiên trong 5 hoặc 6 năm mà tôi không phải chuyển nhượng, không bị chấn thương hay không tham dự một giải đấu lớn. Lần gần nhất có lẽ là mùa giải cuối cùng của tôi ở Ajax và đó thực sự là một trong những mùa giải tốt nhất trong sự nghiệp của tôi! Tôi cảm thấy đó là một điều lớn lao, thực sự quan trọng”.
"Tôi cảm thấy, về mặt tinh thần và thể chất, tôi đang ở một trạng thái rất tốt. Tôi cảm thấy khá tự tin. Rõ ràng, các đồng đội và HLV đã giúp đỡ rất nhiều vì họ mang lại sự tự tin này cho tôi. Tôi nghĩ tôi cũng đã quen với Premier League, với nhịp độ của nó, điều này cũng giúp ích rất nhiều. Nhìn chung, đây là những điều quan trọng nhất đưa tôi đến trình độ này ở thời điểm hiện tại".
"Mọi cầu thủ đều muốn chơi càng nhiều trận càng tốt", anh nói. "Nhưng tôi nghĩ, đối với HLV, sẽ có nhiều thời gian để tập luyện hơn, nhiều thời gian hơn để có buổi huấn luyện chiến thuật chuyên sâu, bởi vì bạn vẫn có thể tập chiến thuật nếu chơi nhiều trận, nhưng bạn không thể đặt cường độ cao vào đó vì cứ hai ngày bạn lại chơi một trận. Vì vậy, tôi nghĩ theo cách đó, như HLV đã nói, đó có thể là một lợi thế và hy vọng chúng tôi có thể khai thác điều đó".
Chuẩn bị - nghe như một thứ mặc định của một cầu thủ, một đội bóng chuyên nghiệp, nhưng lại trở thành một thứ xa xỉ trong ngành công nghiệp bóng đá. Bản thân De Ligt rõ ràng đã đại diện cho CLB chủ quản bởi MU đã luôn bước vào những mùa giải trước đây với sự hỗn loạn, vội vàng, thiếu nhất quán. Họ đi đúng cũng như đi lạc, bởi chẳng biết đâu là bến bờ. Bây giờ, thử sống chậm lại, bỏ đi hết những giải đấu cúp châu Âu, và kiên định đến tận cùng với triết lý của Ruben Amorim, De Ligt đã có được đỉnh cao mà anh bỏ quên ở Ajax.
Bất ngờ vì sự “cứng đầu” của HLV
Ruben Amorim đã triển khai hệ thống chiến thuật đặc trưng 3 trung vệ của mình cho MU ngay từ thời điểm ông đến Premier League. Nhưng thành công ở Sporting chỉ đổi lại những trải nghiệm mặn chát ở môi trường mới. Vị HLV 40 tuổi đã trải qua những kết quả trái chiều trong mùa giải 2024/25, khi Quỷ đỏ gây thất vọng tột độ trên mọi đấu trường.
Đã có quá nhiều lời phê binh từ các chuyên gia và người hâm mộ về sự bảo thủ của Amorim. Họ yêu cầu ông linh hoạt hơn, sử dụng các hệ thống khác để sớm thay đổi kết quả. Nhưng bất chấp mọi chỉ trích, Amorim chỉ làm theo ý mình và mong mọi người hiểu. Là một người trong cuộc, đến chính De Ligt cũng thừa nhận rằng việc chứng kiến Amorim kiên trì với hệ thống của mình trong mọi trận đấu là lần đầu tiên trong sự nghiệp của anh.
“Vâng, thật sự thú vị đối với tôi khi có được điều này lần đầu tiên trong sự nghiệp: một HLV luôn sử dụng hệ thống này”, De Ligt thốt lên. “Tôi nghĩ bạn càng thi đấu trong hệ thống này nhiều, bạn càng quen với nó. Tôi cũng có thể nói rằng, trong hệ thống này, tôi đã trưởng thành hơn rất nhiều với tư cách là một cầu thủ, vì vậy tôi thực sự hạnh phúc về điều đó”.
“Tôi nghĩ tôi có thể thích nghi nhanh chóng với các hệ thống, với cách tôi phải chơi, vì vậy mọi thứ khá ổn. Rõ ràng, với đội bóng, lúc ban đầu, mọi thứ hơi khác một chút, bởi vì chúng tôi vẫn phải làm quen với hệ thống mới. Vì vậy, về mặt cá nhân, tôi cảm thấy khá thoải mái, ngay sau khi chúng tôi áp dụng hệ thống, nhưng, với tư cách là một tập thể, rõ ràng chúng tôi phải phát triển để hòa nhập vào hệ thống và trở nên tốt hơn với tư cách là một khối thống nhất”.
Là một trung vệ người Hà Lan, đặc biệt xuất thân từ lò Ajax, việc học và hiểu chiến thuật, cách vận hành hệ thống là thứ nằm trong cài đặt của De Ligt. Không những thế, anh còn kinh qua rất nhiều đội bóng lớn nên chuyện sớm nắm bắt và thích nghi gần như là bắt buộc. Nhưng kể cả như thế, tiếp xúc với “thành trì” tư duy của Amorim vẫn khiến De Ligt ngạc nhiên xen lẫn háo hức.
De Ligt khẳng định: “Tôi đã từng chơi hệ thống này trước đây, chỉ là tôi không chơi nó mỗi tuần. Đôi khi, một số trận đấu nhất định chúng tôi chơi với 5 hậu vệ. Ví dụ, với ĐTQG, chúng tôi đã chơi một giải đấu với 5 hậu vệ. Đó là điều tôi thích. Tôi lớn lên với sơ đồ 4 hậu vệ, vì vậy, đối với tôi, chơi theo cách này mỗi tuần là khá khác biệt”.
“Nhưng, hiện tại, tôi có thể nói rằng tôi đã quen với nó và có những ưu điểm và nhược điểm trong mọi hệ thống. Hệ thống này cũng vậy. Nhưng, cho đến nay, tôi thích cách tôi chơi và cách tôi cảm nhận trong hệ thống này”.
"Tôi nghĩ ông ấy muốn xây dựng một đội bóng gồm các cầu thủ gắn kết với nhau, đặc biệt là chiến đấu vì nhau và tận dụng tối đa những gì họ có. Có lẽ không giống như trước đây, bạn là MU với những cầu thủ giỏi nhất nhưng bạn không phải là một tập thể. Tôi nghĩ đó là một điều thực sự tích cực".
Đánh giá của De Ligt đáng chú ý vì Amorim đã từng thẳng thừng đến mức tàn nhẫn khi nói về đội bóng của mình trong các cuộc họp báo, với việc khẳng định phiên bản MU này là tồi tệ nhất trong lịch sử. "Tôi đến từ Hà Lan, vì vậy tôi thích điều đó", De Ligt nói về cách tiếp cận trực tiếp của Amorim. "Tôi có thể hiểu rằng đối với truyền thông, họ bị sốc vì 'Thông thường, điều này không xảy ra' nhưng tôi nghĩ bạn cũng có thể, với tư cách là một cơ quan truyền thông, thực sự vui mừng vì cuối cùng, đã có người nói ra những gì họ nghĩ và nói sự thật thay vì vòng vo".
"Tôi thực sự đánh giá cao ông ấy trong các cuộc trò chuyện cá nhân của chúng tôi, cách chúng tôi nói chuyện. Điều đó mang lại cho tôi cảm giác rằng tôi có thể tin tưởng ông ấy và ông ấy có thể tin tưởng tôi".
De Ligt tiếp tục: "Tôi thích những gì HLV đang làm ngay bây giờ. Tôi không đi sâu vào chi tiết nhưng tôi có cảm giác ông ấy đang thực sự xem xét các vấn đề. Tôi không chỉ nói về các cầu thủ mà còn về toàn bộ văn hóa và cách chúng tôi đang làm việc tại CLB. Tôi nghĩ ông ấy thực sự chú trọng đến chi tiết. Trước khi ký hợp đồng với cầu thủ mới, ông ấy xem xét trước tiên 'văn hóa là gì, cần thay đổi gì, điều gì có thể cải thiện để trở thành một CLB bóng đá tốt hơn?'. Tôi nghĩ từ mùa giải này, chúng tôi sẽ thấy nhiều hơn điều đó".
Giá trị của việc phân tích video
Không có thành công nào từ trên trời rơi xuống. Nó có thể đến sớm, đến muộn, nhưng chắc chắn không tự nhiên mà có. MU bây giờ chỉ đơn giản là gặt hái thành quả từ những nỗ lực không biết mệt mỏi của mình cả trong và ngoài sân cỏ.
"Với tư cách là một đội, chúng tôi luôn xem lại các đoạn video, bởi vì điều đó quan trọng cho đội, để cải thiện với tư cách là một đội”, De Ligt chia sẻ một hoạt động bắt buộc của MU lúc này. “Cá nhân tôi, tôi luôn thích xem lại trận đấu, thường là trên truyền hình Hà Lan. Tôi thích xem lại các hành động của chính mình để xem tôi có thể làm gì khác đi, những gì tôi đã làm đúng và đó là điều tôi thường làm, nhưng cả đội cũng xem các đoạn video để cải thiện tập thể".
Matthijs cũng chia sẻ về các cuộc họp đội: "Về cơ bản, chúng tôi xem các đoạn video. Hầu hết thời gian, có bốn giai đoạn khác nhau. Giai đoạn tấn công, bao gồm việc triển khai bóng và tạo cơ hội. Chuyển đổi sang giai đoạn tấn công, về cơ bản là khi bạn giành lại bóng và phản công, và cách bạn phản ứng với điều này. Sau đó là giai đoạn phòng ngự và cả chuyển đổi phòng ngự. Bốn giai đoạn khác nhau và đây là những giai đoạn quan trọng nhất trong bóng đá, vì vậy chúng tôi luôn xem các đoạn video về chúng để xem chúng tôi có thể làm tốt hơn điều gì hoặc những gì chúng tôi đã làm tốt".
MU từng là một “đống rác” trong những năm trước đây, không chỉ về thành tích mà còn là màn thể hiện trên sân cỏ. Khi mà tiêu chuẩn xuống quá thấp, việc chơi thất vọng không còn là nỗi thất vọng nữa. Với những người đã quen với một MU đẳng cấp, lứa cầu thủ bây giờ thực sự là “thiếu giáo dục”, và là những gã hợm hĩnh được hưởng đồng lương vượt quá khả năng. MU thiếu gì? Chính là thiếu những sự phê bình gay gắt, thứ mà De Ligt luôn sẵn có.
Đó là lý do De Ligt rất hợp với Amorim và sự thắng thắn của HLV người Bồ. MU lẽ ra phải qua thời kỳ tự huyễn hoặc bản thân từ lâu, nhưng thay vào đó vẫn ưa những lời xu nịnh tẩm đường. Nhưng đâu phải MU thiếu vắng những cá nhân gay gắt, họ từng có, thậm chí tới mức cực đoan, đơn cử như Jose Mourinho hay Ralf Rangnick. Không ai trong số này thành công, và bí quyết để sinh tồn tại Old Trafford là tìm ra điểm cân bằng.
De Ligt khẳng định: "Tôi là một nhà phê bình bản thân rất lớn nhưng tôi đã trở nên mềm mỏng hơn một chút vì đôi khi tôi đã quá khắt khe và điều đó không giúp ích được nhiều. Bây giờ tôi đã cân bằng hơn một chút".
"Gia đình và bạn bè tôi cũng đưa ra những nhận xét, nhưng không theo một cách quá mức, họ chỉ nói chuyện với tôi về trận đấu. Chủ yếu, đó là về việc trận đấu diễn ra như thế nào đối với cả đội thay vì màn trình diễn của cá nhân tôi, nó thiên về cách chúng tôi đã chơi, chúng tôi có thắng hay không. Họ biết rằng tôi hiểu mình đã chơi như thế nào. Không ai cần phải nói với tôi, trước hoặc sau trận đấu, tôi đã chơi ra sao hay tôi nên làm gì khác đi vì họ biết tôi là nhà phê bình lớn nhất của chính mình".
Hiện đang ở mùa giải thứ hai tại MU, De Ligt đang thể hiện phong độ tốt nhất của mình trong màu áo Quỷ Đỏ và tự tin sẽ đạt đến một đẳng cấp khác trong những năm tới.
"Vâng, chắc chắn rồi", anh hãnh diện. "Tôi cảm thấy mình đang bước vào độ tuổi sung mãn nhất hiện tại. Tôi nghĩ là một hậu vệ, thông thường khoảng 29, 30, 31 tuổi, bạn đạt đến phong độ tốt nhất của mình. Bây giờ tôi 26 tuổi và tôi nghĩ tôi đã trải nghiệm rất nhiều trong sự nghiệp của mình và tôi có thể sử dụng kinh nghiệm này để làm lợi thế. Hy vọng tôi có thể tiếp tục điều đó".
Khả năng lãnh đạo từ lâu đã là một phẩm chất làm nên thương hiệu của những cầu thủ xuất sắc nhất MU. Câu chuyện của CLB không thể tách rời khỏi những huyền thoại đã đeo băng đội trưởng.
Hãy nhớ đến Bryan Robson, Roy Keane, Nemanja Vidic, Eric Cantona, Gary Neville và Wayne Rooney – những thủ quân không chỉ dẫn dắt bằng uy quyền mà còn đặt nền móng cho những kỷ nguyên thành công kéo dài.
Trong những năm gần đây, MU đã chật vật để tìm lại vinh quang dường như là điều hiển nhiên dưới thời Sir Alex Ferguson. Tuy nhiên, giữa những giai đoạn khó khăn, một cái tên đã liên tục vượt lên trên sự u ám và đóng vai trò là thủ lĩnh tinh thần – Bruno Fernandes. Là người 4 lần giành giải Cầu thủ xuất sắc nhất năm của Sir Matt Busby, Fernandes đã mang đến những dấu ấn không thể phủ nhận của các thủ quân vĩ đại đã đi trước anh.
Tuy nhiên, dù đã cống hiến tất cả, có cảm giác như Fernandes đang tiến gần đến chương cuối của câu chuyện MU trong sự nghiệp. Hai mùa hè qua đã tràn ngập tin đồn về việc chuyển đến Saudi Pro League, mặc dù chính siêu sao người Bồ Đào Nha đã chấm dứt sự suy đoán bằng cách công khai bày tỏ mong muốn tiếp tục ở lại Old Trafford.
Nhưng những tin đồn đó vẫn chưa hoàn toàn lắng xuống. Hiện tại, chưa có thỏa thuận nào được thực hiện, nhưng MU không thể chờ đợi và rơi vào cảnh bị động. Quỷ đỏ phải nhìn về tương lai mà không có Bruno. Sự ra đi của anh sẽ để lại một khoảng trống đáng kể ở trung tâm phòng thay đồ, nhưng lại mở ra cánh cửa cho một người kế nhiệm tuyệt vời: Matthijs de Ligt.
Tuyển thủ Hà Lan đã gây chú ý với lối phòng ngự quyết liệt và không khoan nhượng. Những pha xử lý đặc trưng đã mang lại cho anh những tràng pháo tay và tiếng reo hò cuồng nhiệt từ người hâm mộ. Tác động của De Ligt tại MU vượt xa sự chắc chắn trong phòng ngự. Sự điềm tĩnh tuyệt vời và kỹ năng xử lý bóng của anh đã cải thiện đáng kể khả năng triển khai bóng từ tuyến dưới của đội.
Là một người có uy lực và thường xuyên lên tiếng, De Ligt không ngại đưa ra chỉ thị và đòi hỏi tiêu chuẩn từ cả các đối tác phòng ngự và đồng đội trên khắp mặt sân. Điều đáng chú ý là anh luôn được lắng nghe.
Mặc dù kỹ năng lãnh đạo của De Ligt không mới, thật thỏa mãn khi thấy chúng định hình hoàn toàn trong màn trình diễn của anh tại MU. Vào tháng 3 năm 2018, ở tuổi 18, De Ligt đã được trao băng đội trưởng tại Ajax – một yêu cầu lớn đối với một người trẻ tuổi như vậy, nhưng anh đã vượt qua thử thách và thực hiện trách nhiệm của mình với sự chính xác đặc biệt.
De Ligt làm thủ quân Ajax trong mùa giải nổi tiếng 2018/19, khi họ giành cú đúp quốc nội và lần đầu tiên lọt vào bán kết Champions League kể từ năm 1997. Khi đến Juventus, De Ligt đã công khai bày tỏ mong muốn làm thủ quân của "Bà đầm già". Dù anh chưa bao giờ chính thức đảm nhận vai trò này, sự sẵn lòng nắm lấy vai trò lãnh đạo là điều hiển nhiên. Anh cũng là một cầu thủ chủ chốt tại Bayern Munich và thường xuyên đá chính, tạo thành một cặp trung vệ vững chắc với Dayot Upamecano.
Quan điểm của De Ligt luôn tập trung vào đội bóng hơn là vinh quang cá nhân – một phẩm chất luôn làm nên sự khác biệt cho các thủ quân vĩ đại của MU. De Ligt mang trong mình tất cả những dấu ấn của một thủ quân MU đích thực. Anh có vẻ đã sẵn sàng tiếp nhận vai trò này từ Fernandes và đưa MU vào một kỷ nguyên mới đầy tham vọng và thành công.
