Mourinho cán mốc 1.000 trận
Bốc lửa, đầy màu sắc, tranh cãi, lôi cuốn, trẻ con, nhà vô địch... Jose Mourinho đã được gọi bằng rất nhiều cách khác nhau trong suốt sự nghiệp cầm quân của mình.
Sau 3 thập kỷ gắn bó với băng ghế huấn luyện, "Người đặc biệt" đã cán mốc 1.000 trận cầm quân khi ông dẫn dắt AS Roma giành chiến thắng 2-1 trước Sassuolo tại vòng 3 Serie A 2021/22.
Sau 1.000 trận với quá nhiều kịch tính hay cảm xúc dâng trào, Mourinho đã sưu tập 25 danh hiệu, 43 giải thưởng cá nhân, 6 kỷ lục Guinness thế giới, 1 bằng danh dự cùng nhiều thứ khác.
Dù là yêu hay ghét, "Người đặc biệt" vẫn là một trong những nhân vật thể thao nổi bật nhất với những đỉnh cao ấn tượng hay những giai đoạn sa sút đáng xấu hổ và rất nhiều thứ trong hành trình 1.000 trận.
Từ việc dẫn dắt một đội bóng nhỏ ở Bồ Đào Nha cho đến những danh hiệu lớn nhất rồi tới những vụ sa thải nhục nhã, những cuộc ẩu đả không đếm xuể và những vụ xô xát với HLV, cầu thủ hay các trọng tài. Mourinho chưa bao giờ khiến chúng ta nhàm chán.
Daily Mail mới đây đã lựa chọn ra 3 nốt thăng, 3 nốt trầm và 3 điểm gây tranh cãi nhất trong sự nghiệp của HLV José Mário dos Santos Mourinho Félix.
Những khoảng khắc thăng hoa
Ban đầu, mẹ của Mourinho đăng ký cho ông vào một trường đại học về kinh tế. Nhưng "Người đặc biệt" đã bỏ học ngay ngày đầu tiên, chuyển sang làm huấn luyện viên và dần dần phát triển theo cách của mình.
Ban đầu, Mourinho chỉ làm HLV cho đội bóng của trường trung học. Sau đó, ông chuyển sang làm thông dịch viên cho HLV Sir Bobby Robson tại Sporting Lisbon, Porto và Barcelona, trước khi nắm quyền quản lý tại Benfica, Uniao de Leiria và Porto. Tại Porto, nơi ông đã giành chức VĐQG Bồ Đào Nha 2002/03.
Thành công này giúp Mourinho cùng Porto dự Champions League 2003/04. Những chú rồng đã đánh bại Man United với tỷ số 2-1 ở lượt đi vòng 1/8 với Roy Keane bị đuổi khỏi sân vì phạm lỗi với thủ môn Victor Baia.
HLV của MU khi đó là Sir Alex Ferguson khẳng định Baia đã ăn vạ trong khi Mourinho luôn phản đối điều đó và cho rằng đội bóng của mình đã giành chiến thắng một cách xứng đáng.
"Tôi hiểu tại sao ông ấy lại phản ứng như vậy", Mourinho nói sau trận đấu. "Bạn sẽ rất buồn nếu đội bóng của bạn để thua toàn diện trước đối thủ chỉ có ngân sách bằng 10% của mình. Ông ấy có những cầu thủ hàng đầu thế giới và họ họ nên làm tốt hơn".
Trận lượt về giữa 2 đội đã chứng kiến khoảnh khắc ấn tượng bậc nhất trong sự nghiệp của Mourinho. Paul Scholes ghi bàn sau nửa giờ thi đấu nhưng Costinha ghi bàn gỡ hòa 1-1 ở đúng phút 90 đưa Porto vào tứ kết.
Bên ngoài đường biên, Mourinho như phát điên. Ông chạy dọc đường biên của sân Old Trafford với chiếc áo khoác bay phấp phới rồi liên tục nhảy lên vì sung sướng. Thậm chí, Mourinho còn suýt bẻ gãy cột cờ góc.
Porto sau đó tiến thẳng tới trận chung kết trước khi đánh bại Monaco với tỷ số 3-0 để giành chức vô địch Champions League. Mourinho sau đó vang danh toàn thế giới và được các ông lớn bắt đầu nhòm ngó.
Sau thành công với Porto, Mourinho được cả Liverpool và Chelsea quan tâm. Nhưng Lữ đoàn đỏ đã ký hợp đồng với Rafa Benitez nên Mourinho quyết định đến Chelsea khi đó đang được tỷ phú Roman Abramovich tích cực bơm tiền. Và ông nhanh chóng tạo ra dấu ấn của mình.
"Chúng tôi có những cầu thủ hàng đầu và, xin lỗi nếu tôi kiêu ngạo, chúng tôi có một huấn luyện viên hàng đầu ... Xin đừng gọi tôi là kẻ kiêu ngạo, tôi là nhà vô địch châu Âu và tôi nghĩ tôi là một người đặc biệt", Mourinho tuyên bố trong một cuộc họp báo đầu tiên với tư cách HLV của The Blues.
Trong mùa giải đầu tiên của mình, Mourinho đã giành được League Cup sau khi đánh bại Liverpool 3-2 trong trận chung kết.
Ở trận tứ kết lượt về Champions League 2004/05 với Bayern Munich, Mourinho đã có một hành động đáng kinh ngạc. Bất chấp lệnh cấm chỉ đạo, ông vẫn đến sân và trao đổi với BHL cũng như các cầu thủ. Khi các quan chức của UEFA nghi ngờ, Mourinho đã chui vào xe đựng quần áo và được đưa ra ngoài.
Trận bán kết lượt về với Liverpool cũng là một dấu ấn khó quên khác. 5 phút sau khi trận đấu bắt đầu, Luis Garcia đưa bóng vào khung thành của Chelsea, Willam Gallas nỗ lực phá bóng ra ngoài đường biên ngang. Trọng tài Lubos Michel công nhận bóng đã đi qua vạch vôi và bàn thắng cho Liverpool, đội sau đó đã lên ngôi vô địch giải đấu.
Nhưng Mourinho đã nổi điên vì tình huống này và ông luôn gọi đó là một bàn thắng ma. "Đó là một bàn thắng đến từ mặt trăng, từ khán đài Anfield", ông nói. "Đội bóng hay hơn đã thua. Trọng tài nghĩ rằng Liverpool ghi 1 bàn còn Chelsea thì không. Vì thế Chelsea thua".
Dù không thể tiến xa tại Champions League nhưng Mourinho cũng có thể tự an ủi mình với chức vô địch Premier League kỷ lục 95 điểm và chỉ để lọt lưới 15 bàn. Thêm vào đó là chuỗi 86 trận bất bại lịch sử tại Stamford Bridge.
Tất cả những điều đó được tiếp nối với 1 danh hiệu Premier League trong năm thứ hai cùng 1 FA Cup và 1 League Cup trong mùa giải thứ ba. Tới đầu mùa giải 2007/08, Mourinho chia tay Chelsea trong bối cảnh bất đồng với ông chủ Abramovich.
Trong kỷ nguyên vàng son đầu tiên của Mourinho ở Chelsea, ông đã biến câu lạc bộ từ "những đứa trẻ mới lớn" thành "những gã khổng lồ thực sự" của bóng đá Anh.
Tháng 6/2008, Mourinho đồng ý dẫn dắt Inter Milan và đạt tới đỉnh cao trong sự nghiệp của mình. "Người đặc biệt" giúp đội bóng giành chức vô địch Serie A nhưng không thành công ở các giải đấu cúp. Trong mùa thứ 2, ông giành thêm một Scudetto, vô địch Coppa Italia và tạo dấu ấn đặc biệt tại Champions League.
Inter đối đầu với Barca tại bán kết. Khi đó, đội bóng xứ Catalan được dẫn dắt bởi Pep Guardiola và được đánh giá là mạnh nhất hành tinh với Messi, Ibrahimovic, Puyol, Pique, Xavi, Busquets, Yaya Toure... Nezzaruzzi giành chiến thắng 3-1 ở lượt đi và có lợi thế cực lớn trước trận lượt về.
Ở trận lượt về trên sân Nou Camp, Inter chỉ để thua với tỷ số 0-1 và giành quyền vào chung kết. Mourinho gọi đây là "trận thua đẹp nhất trong đời tôi". Ông đã thể hiện mình là một bậc thầy trong nghệ thuật phòng ngự phản công trước đội bóng đang ở đỉnh cao của Tiki-Taka.
Sau trận đấu, Mourinho chạy thẳng ra sân với một cánh tay giơ lên trời, diễu hành trước hàng vạn khán giả trên sân Nou Camp trong sự thách thức và tự hào tột độ. Điều này khiến thủ thành Victor Valdes của Barca ngứa mắt và lao vào va chạm với "Người đặc biệt".
Inter sau đó vượt qua Bayern trong trận chung kết với chiến thắng 2-0 và chính thức giành cú ăn ba lịch sử. Đây chính là đỉnh cao nhất của Mourinho trong sự nghiệp huấn luyện.
Những khoảng khắc sa sút
Sau đỉnh cao thành công tại Inter, Mourinho nhận lời dẫn dắt Real Madrid để quyết đấu thường xuyên hơn với Barca của Pep tại La Liga.
Tại Real, những điểm mạnh của Mourinho đã trở thành điểm yếu. Sự chắc chắn trong chiến thuật của ông biến thành sự cứng rắn. Sự vững chắc trong phòng ngự biến thành thức bóng đá ưu tiên an toàn quá mức. Những yêu cầu cao về tiêu chuẩn khiến ông trở nên thiếu linh hoạt với các cầu thủ và ngoan cố với cấp trên.
Những dấu hiệu sa sút của Mourinho đến từ trải nghiệm đầu tiên của ông với El Clasico. Trên sân Nou Camp, Barca hạ nhục Real với màn vùi dập 5-0. Chủ tịch Florentino Perez của Los Blancos gọi đó là "trận đấu tồi tệ nhất trong lịch sử câu lạc bộ".
Trong 3 năm ở Real, Mourinho đã giành 1 La Liga, 1 Cúp Nhà Vua và 1 Siêu Cúp Tây Ban Nha. Nhưng chừng đó là chưa đủ để ông tránh việc bị Kền kền trắng sa thải một cách đau đớn.
Sau khi rời Chelsea lần thứ hai, Mourinho gia nhập Man United và trở lại đối đầu với The Blues trên sân Stamford Bridge. Quỷ đỏ chịu thảm bại đau đớn với tỷ số 4-0.
Chelsea đã ghi bàn chỉ sau 30 giây trước khi bất kỳ cầu thủ nào của Mu có thể chạm vào bóng. Nhưng sau đó mọi chuyện cũng không khá hơn. Gary Neville gọi hàng phòng ngự Quỷ đỏ là "rác rưởi" trong khi Mourinho cho biết: "Không thể tin được".
HLV Antonio Conte của Chelsea khi đó đã kêu gọi các CĐV trên sân hò hét lớn hơn nữa như để trêu ngươi Mourinho. Sau khi trận đấu kết thúc. "Người đặc biệt" lao tới cãi nhau tay đôi với vị HLV người Italia.
Đó là khởi đầu cho những thất bại liên miên của Mourinho với Man United. Đội bóng chỉ có một lần về nhì tại Ngoại hạng Anh nhưng kém đại kình địch cùng thành phố Man City tới 19 điểm.
Dù đã giúp CLB giành chức vô địch League Cup, Europa League và Siêu Cúp Anh nhưng Mourinho vẫn bị sa thải vào tháng 12/2018. Thất bại 2-4 trước Bradford tại FA Cup cũng là một trong những vết trầm khó quên trong sự nghiệp của Mourinho.
Tháng 11/2019, Mourinho ký hợp đồng 4 năm với Tottenham để thay thế Mauricio Pochettino. Trong ngày nhậm chức, ông tuyên bố sẽ mang về ít nhất 1 danh hiệu cho Gà trống.
"Người đặc biệt" đã có cơ hội rất tốt tại Europa League 2020/21. Vòng 1/8, Tottenham chỉ phải gặp Dinamo Zagreb của Croatia. Họ giành chiến thắng 2-0 ở lượt đi trên sân nhà và hoàn toàn tự tin hành quân tới sân đối thủ ở lượt về.
Nhưng Spurs đã để thua với tỷ số 0-3 sau cú hat-trick của Mislav Orsic. Dàn sao của Tottenham hoàn toàn bế tắc và bạc nhược trước đố thủ ít tên tuổi hơn nhiều.
Mourinho thừa nhận đội bóng của ông đã "chết". Đội trưởng Hugo Lloris gọi đó là một "sự ô nhục". Tới tháng 4/2021. Mourinho chính thức bị sa thải và đây là lần đầu tiên sau gần 20 năm ông rời một câu lạc bộ mà không giành được một danh hiệu nào.
Những tranh cãi
Miệng lưỡi sắc bén của Mourinho luôn là chủ đề gây tranh cãi bậc nhất đồng thời khiến nhiều người cảm thấy khó chịu, đặc biệt là Arsene Wenger.
Mourinho và Wenger đã không biết bao nhiêu lần khẩu chiến với nhau, cả trên mặt báo lẫn ngay ở trên sân. Wenger gọi Mourinho là "kẻ xấu xa" còn vị HLV người Bồ Đào Nha coi đối thủ là "chuyên gia thất bại".
Mourinho cũng thường xuyên có những lần đụng độ với Conte. Tháng 1/2018, Conte gọi Mourinho là kẻ mắc chứng "mất trí nhớ tuổi già", là một "người nhỏ nhen và giả tạo". Mourinho cáo buộc đối thủ dàn xếp tỉ số khi còn dẫn dắt Siena.
Sau trận hòa 0-0 trước West Ham của Sam Allardyce, Mourinho đã mô tả phong cách chơi bóng của họ là "bóng đá thế kỷ 19" mà quên đi xu hướng đậu xe buýt ở các đội bóng của chính mình.
Mourinho cũng nổi tiếng khi xông vào cuộc họp báo sau trận thua 0-3 trên sân nhà trước Tottenham của Man United. Ông giơ ba ngón tay lên và nói: "Bạn có biết điều này có nghĩa là gì không? 3-0. Nhưng nó cũng có nghĩa là 3 chức vô địch Premier League. Tôi đã vô địch giải đấu nhiều hơn 19 HLV khác. Tottenham cũng chỉ có 2 lần vô địch Anh thôi nhé".
Sau trận tranh Siêu Cúp Tây Ban Nha vào tháng 8/2011 mà Barca thắng 5-4 trước Real, Mourinho bị phát hiện đã chọc vào mắt trợ lý Tito Vilanova của đội bóng xứ Catalan và phải nhận về một cái tát sau pha ẩu đả xấu xí này.
Mourinho sau đó nói rằng ông không biết Vilanova là ai còn phó chủ tịch Barcelona, Carles Villarubí, sau đó đã gọi ông là "một vết nhơ của bóng đá".
Vị HLV người Bồ Đào Nha cũng gây chú ý sau khi Ross Barkley ghi bàn ở phút 96 để gỡ hòa 2-2 cho Chelsea trong trận đấu với Man United. Trợ lý Marco Ianni của Maurizio Sarri đã có hành vi khiêu khích Jose Mourinho, điều này khiến chiến lược gia người Bồ Đào Nha không giữ được bình tĩnh.
HLV của Man United khi đó đã nổi nóng với hành động này, định gây hấn với ông Ianni. Rất may là các nhân viên an ninh đã can thiệp kịp thời để ngăn sự việc này có những hậu quả đáng tiếc.
Khi NHM Chelsea chế nhạo Mourinho từ trên các khán đài, ông đã giơ 3 ngón tay lên để nhắc họ về 3 danh hiệu mà mình đã mang lại cho họ.
Sau trận đấu giữa Chelsea với Barca ở vòng 1/8 Champions League năm 2005, Mourinho tuyên bố HLV Frank Rijkaard và trọng tài Anders Frisk đã gặp nhau trong giờ nghỉ giữa hiệp. Và điều này được cho là dẫn đến việc Didier Drogba bị đuổi khỏi sân trong hiệp hai.
Frisk đã nhận được những lời dọa giết sau trận đấu và buộc phải nghỉ làm trọng tài sớm, khiến trưởng ban trọng tài của UEFA, Volker Roth, gọi Mourinhi là "kẻ thù của bóng đá".
Mourinho cũng từng nhận án phạt cấm chỉ đạo 3 trận vì hành động còng tay trước máy quay khi Inter hòa 0-0 với Sampdoria. Ở trận đấu này, Inter có 2 cầu thủ bị đuổi khỏi sân trong hiệp một.
Rõ ràng là Mourinho có rất nhiều kẻ thù. Nhưng ông thậm chí còn gây hấn với cả nhân viên y tế của đội bóng. Trong trận hòa 2-2 của Chelsea trước Swansea năm 2015, Mourinho đã mắng mỏ thậm tệ nữ bác sĩ Eva Carneiro sau khi cô vào sân để điều trị chấn thương cho Eden Hazard. Điều này đồng nghĩa với việc cầu thủ người Bỉ phải rời sân và chờ được trọng tài gọi lại.
Mourinho nói: "Tôi không hài lòng với các nhân viên y tế của mình bởi vì ngay cả khi bạn là bác sĩ y tế hay thư ký trên băng ghế dự bị, bạn cũng phải hiểu trận đấu".
Sau đó, Carneiro không được phép tham dự các buổi tập hoặc các trận đấu và rời câu lạc bộ 6 tuần sau đó. Cô đã kiện Chelsea và Mourinho ra tòa vì tội sa thải không có lý do chính đáng.
Điều gì tiếp theo cho Mourinho?
Việc đánh giá đầy đủ và chân thực về sự nghiệp huấn luyện của Mourinho có thể cần phải đợi đến sau khi ông nghỉ hưu. Dù 1.000 trận đấu tiếp theo của ông mang đến điều gì, hãy kỳ vọng nó sẽ vẫn rất thú vị.