Từ việc tìm kiếm HLV phù hợp
Thị trường chuyển nhượng (TTCN) dành cho cầu thủ đã thay đổi chóng mặt và tăng giá phi mã. Nhưng còn TTCN dành cho HLV thì sao? Theo truyền thống, các CLB chọn HLV dựa trên kinh nghiệm, và sự thân quen với môi trường CLB. Nhưng dần dần, việc chọn HLV cũng tiến hóa giống như chiêu mộ cầu thủ.
Với sự gia tăng của các GĐTT, các HLV trưởng được yêu cầu phải tập trung tối đa cho vấn đề chuyên môn. Do đó, họ phải phù hợp với phong cách chơi của đội bóng. Tất cả được số hóa để các CLB nắm được hồ sơ chính xác nhất của một HLV, xem họ có phù hợp với triết lý và đường lối của CLB hay không.
Theo Alex Stewart, chuyên gia phụ trách Analytics FC - một công ty tư vấn dựa trên dữ liệu cho các CLB - thì có những khoản chi phí rất lớn liên quan đến việc bổ nhiệm một HLV, và điều này không giống với những gì từng xảy ra trước đây.
Điểm cốt lõi trong việc lựa chọn HLV bây giờ là làm sao để những nhà cầm quân có thể phù hợp với phong cách chơi của CLB, nhằm giảm thiểu các nguy cơ tiềm ẩn có thể nảy sinh khi đội bóng gồm nhiều cầu thủ không thuộc phong cách dẫn dắt của HLV.
“Mỗi một CLB đều muốn tuyển dụng một nhà cầm quân có phong cách, có mẫu cầu thủ mà họ hướng tới. Tôi nghĩ điều đó thực sự quan trọng. Nó quyết định đến sự thành bại của cuộc hợp tác giữa đôi bên”, Dean Eldredge - người đại diện HLV tại Oporto Sports, cho biết.
Nhờ hệ thống dữ liệu (data) này, các CLB sẽ có thể lập ra một danh sách những HLV phù hợp với phong cách mong muốn. “Khi đưa ra những dữ liệu này, chúng tôi không nhất thiết phải nói với họ rằng, bạn chắc chắn cần phải làm điều này hay điều kia, nhưng chúng tôi cung cấp cho họ một data có nội dung: Nếu bạn thuê người này thay vì người kia, thì đội hình khi ấy của họ sẽ có mức độ điều chỉnh như thế nào. Tóm lại, dữ liệu sẽ giúp các CLB đưa ra quyết định tốt hơn”, Stewart nhấn mạnh.
Đến vai trò của hệ thống dữ liệu đặc biệt
Vậy, vai trò cụ thể của dữ liệu trong tìm kiếm các HLV là gì?
Để có được bức tranh đầy đủ về một HLV, các CLB sẽ khai thác triệt để những số liệu, đào sâu các con số để cố gắng so sánh các nhà cầm quân với nhau và đưa thành tích của họ vào bối cảnh cụ thể. Ví dụ, tỷ lệ chiến thắng của một nhà cầm quân giống như một biểu đồ chính xác để biết họ có phải là một chiến lược gia giỏi hay không.
Nhưng đôi khi, biểu đồ ấy có thấp cũng không có nghĩa là HLV đó không giỏi. "Bởi tỷ lệ thắng thấp vì HLV đó từng giúp đội bóng tham gia vào cuộc chiến trụ hạng. HLV đó có theo kịp CLB muốn tuyển dụng ông ta không? Có chứ. Ông ta chưa bao giờ rớt hạng. Đấy mới là giá trị thực”, Eldredge nhấn mạnh.
Sau đó, các dữ liệu còn được chia nhỏ hơn nữa. Độ tuổi trung bình của đội bóng mà HLV này đã làm việc cùng là bao nhiêu? Có phù hợp với CLB muốn tuyển dụng ông ấy không? Nếu HLV thích làm việc với những cầu thủ nhiều tuổi hơn, những chuyên gia giàu kinh nghiệm hơn; trong khi đội bóng lại sở hữu một đội hình trẻ, thì liệu HLV ấy có phù hợp với hồ sơ hoặc triết lý của CLB không?
Và rồi, chỉ số kiểm soát bóng của từng HLV, qua từng giai đoạn khác nhau của sự nghiệp cầm quân. Nhìn chung, các con số cực kỳ cụ thể, tỉ mỉ, chi tiết để các CLB có thể hình dung dễ nhất, sống động nhất về ứng viên HLV mà họ mong muốn.
“Nếu quan sát một cầu thủ, bạn sẽ xem video về họ, xem họ chơi trong các tình huống khác nhau. Vậy tại sao bạn không làm điều tương tự với HLV? Tại sao không đến theo dõi đội bóng của HLV đó thi đấu trên sân khách? Cách ông ta bố trí sơ đồ chiến thuật như thế nào trong một trận derby, một trận play-off hay một trận đấu trụ hạng? Ông ta thi đấu ra sao trên sân nhà? NHM nghĩ gì về ông ta?
Hãy xem xét tất cả những thứ đó, vì bạn không thể tìm thấy được điều này qua các video, và bạn cũng không thể lấy được chúng từ các dữ liệu. Rồi sau đó, bạn hãy tập hợp mọi thứ lại với nhau, và đưa ra quyết định cuối cùng”, Stewart phân tích thêm.
Và chi phí đắt đỏ cho một HLV phù hợp
Cùng với việc giúp các đội bóng lựa chọn một HLV phù hợp hơn, sự gia tăng dữ liệu tuyển dụng cũng có thể thúc đẩy sự đa dạng hóa trong đội ngũ HLV. Các cầu thủ da màu chiếm tỷ lệ 43% tổng số cầu thủ chơi ở Premier League. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu của The Black Footballers Partnership, trên toàn nước Anh có chưa đến 5% HLV bóng đá chuyên nghiệp ở 4 giải đấu hàng đầu là người da màu.
Thậm chí, trong 20 năm tới, liệu có thể xuất hiện một HLV nữ tại một đội bóng nam hay không? Emma Hayes chẳng hạn. Bà có lẽ là nữ HLV thành công nhất, có địa vị cao nhất. Nếu có một CLB nam phù hợp với phong cách chơi của bà, thì tại sao không?
Ngoài ra phí chuyển nhượng của HLV cũng có chiều hướng tăng mạnh. Graham Potter từng khiến Chelsea phải chi tới 16 triệu bảng (20 triệu euro) để giải phóng ông khỏi hợp đồng với Brighton hồi mùa Hè năm ngoái. Mức phí "chuyển nhượng" mà Bayern Munich phải trả cho RB Leipzig để có sự phục vụ của Julian Nagelsmann lên đến 25 triệu euro.
“Tại sao không trả phí cho một HLV, người phù hợp với phong cách chơi bóng của bạn, phù hợp với triết lý CLB của bạn? Đó không chỉ là đạt được thành công mà còn là việc cứu đội bóng khỏi một số sai lầm đắt giá về lâu dài”, chuyên gia Kaveh Solhekol của Sky Sports News nhấn mạnh.
Nhưng vẫn có những ngoại lệ. Khác với TTCN cầu thủ, có những HLV đứng trên cả thị trường như Pep Guardiola hay Jurgen Klopp. Các HLV này mới chính là người chọn nơi làm việc cho mình.
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
