Nhờ đâu Bielsa giúp Uruguay đánh bại cả Brazil và Argentina?

Bielsa bị đang đi ngược xu thế các đội thích cầm bóng nhiều như niềm đam mê của các HLV Pep Guardiola, Roberto De Zerbi và những người khác. Uruguay chỉ cầm bóng nhiều hơn đối thủ một chút trong trận hòa 2-2 trước Colombia (51% so với 49%). Ở các trận gặp Brazil (39% so với 61%) và Argentina (37% so với 63%), họ đều cầm bóng ít hơn. 

Không hẳn vì những đội bóng này thích chơi kiểm soát và có nhiều tiền vệ thiên về cầm bóng. Mà đơn giản là Uruguay đã lựa chọn cho mình lối chơi bỏ qua hàng tiền vệ. Theo đó, thủ môn Sergio Rochet sẽ liên tục phất bóng từ sân nhà cho tiền đạo Darwin Nunez dùng tốc độ thoát xuống hàng phòng ngự đối phương. Tất nhiên cách chơi này khiến nguy cơ bị mất bóng là rất lớn. Nhưng nó cũng giúp Uruguay không bị mất bóng bên phần sân nhà và bị phản công quá nhanh.

Uruguay đang thể hiện cách chơi đúng với tính cách của HLV Bielsa. Các cầu thủ của họ luôn rất hung hãn và quyết liệt trong các pha tranh chấp tay đôi và tranh bóng hai. Do đó, việc sử dụng chiến thuật bóng dài nhìn chung là có lợi cho họ.

Về mặt cấu trúc đội hình, Uruguay thường được bố trí theo sơ đồ 4+1, với 4 hậu vệ chơi thấp và một tiền vệ lùi sâu, trong khi 5 cầu thủ còn lại dâng cao hẳn. Những người có nhiệm vụ phát triển bóng như Manuel Ugarte, Federico Valverde hoặc Nicolas de la Cruz sẽ có nhiệm vụ tìm ra một đường chuyền thật nhanh về phía trước. Uruguay sẽ không dành quá nhiều thời gian quanh vòng tròn trung tâm, một khu vực đầy rủi ro mà họ không muốn mạo hiểm. Nhất là khi trong đội hình của Uruguay hiện nay đang có nhiều mẫu tiền vệ thiên về chăm chỉ hơn là sáng tạo.

Uruguay dưới thời Bielsa sẽ không tìm cách kéo giãn hàng thủ đối phương khi tấn công. Thay vào đó, họ dùng số lượng áp đảo lại đối thủ. Thường thì 2 hậu vệ cánh sẽ được khuyến khích dâng cao để có thêm nhiều lựa chọn chuyền bóng. Với việc chỉ còn lại 2 trung vệ che chắn trước khung thành, Uruguay khi đó phụ thuộc rất nhiều vào sự thành công của các đợt tấn công và việc pressing khi mất bóng. Điều này làm nổi bật vai trò của Ugarte, người đã quen với việc phải che chắn nơi tuyến giữa tại PSG. 

Cách tiếp cận này rõ ràng không phải là không có rủi ro. Uruguay sẽ buộc phải tìm cách ngăn chặn các pha phản công của đối thủ bằng mọi giá, kể cả là phạm lỗi thô bạo. Họ vẫn đang làm tốt điều này cho đến nay, và chiến thuật của Bielsa vẫn đang được ca ngợi hết mức. Vào một ngày tồi tệ, hoặc khi đối đầu với một đối thủ có khả năng tấn công đáng gờm, rủi ro chắc chắn sẽ lớn hơn. 

Nhưng với tình hình nhân sự của Uruguay hiện tại, có lẽ không còn cách nào tốt hơn. Darwin Nunez chưa thể hiện phong độ ghi bàn ổn định, trong khi các cầu thủ chạy cánh như Maximiliano Araujo và Facundo Pellistri còn quá non để trở thành nguồn cung bàn thắng. Bielsa đang phải dựa vào số lượng cầu thủ áp đảo khi tấn công. Bởi khi cầu thủ này không thể ghi bàn, họ sẽ có nhiều lựa chọn khác để dứt điểm.

Trong bóng đá hiện đại, phòng thủ khu vực dường như không còn được ưa chuộng. Chúng ta có thể thấy nhiều hậu vệ sẵn sàng dâng lên rất cao để theo kèm Messi hay Neymar. Nhưng với Uruguay của Bielsa, việc duy trì cự ly đội hình thấp và ổn định vẫn được ưu tiên nhất.

Khi phòng ngự, hầu như cả đội hình của Uruguay sẽ cùng lùi về rất sâu, chia thành 2 tầng bảo vệ với mỗi tầng là 5 người. Tầng thứ nhất gồm có 4 hậu vệ và 1 tiền vệ phòng ngự. Trong khi tầng thứ 2 là 4 tiền vệ và tiền đạo cắm. Tất cả họ đều duy trì cự ly vừa đủ để không cho đối phương xuyên phá. 4 hậu vệ sẽ bám sát nhau ở khu vực trung lộ. Các tiền vệ giăng ngang khắp sân để đánh chặn bất cứ mũi tấn công nào của đối thủ. Trong khi đó, tiền đạo cắm Nunez sẽ đuổi theo cầu thủ cầm bóng của đối phương.

Tất nhiên không phải lúc nào cự ly đội hình của Uruguay cũng được giữ thật tốt và họ vẫn bị đối thủ xuyên phá. Nhưng cách chơi này đã giúp hạn chế tối đa khả năng bị thủng lưới. Và sau khi đối thủ cảm thấy mệt mỏi trong việc phá vỡ cấu trúc phòng ngự của Uruguay, đó sẽ là thời cơ để họ tổ chức phản công.

Bằng chứng cho điều này là trong các trận gặp Brazil và Argentina, Uruguay đều có bàn thắng ở những phút cuối của các hiệp đấu. Ở trận thắng Brazil, họ ghi bàn ở các phút 42 và 77 còn trong chiến thắng trước Argentina là ở các phút 41 và 87.

Với 3 điều chỉnh chiến thuật hợp lý này, Bielsa đang biến Uruguay thành một đối thủ cực kỳ khó chịu, ngay cả với các ông lớn.