Pele khiến Nigeria chấm dứt nội chiến: Sự thật hay hư cấu?

Câu chuyện đậm màu huyền thoại
Những người hâm mộ Pele rất thích kể lại chuyện Vua bóng đá ngăn nội chiến Nigeria bùng phát năm 1969. Ở thập niên 60 của thế kỷ trước, Santos là đội bóng mạnh nhất thế giới. Với những ngôi sao như Pele, Pepe và Coutinho trong đội hình, họ dễ dàng đánh bại những CLB hàng đầu châu Âu với tỷ số cách biệt. Ở đâu Pele và các đồng đội cũng được chào đón, dù cho nơi đó là Nigeria đang chìm trong khói lửa chiến tranh.

Vào thời điểm Pele đến Nigeria đá giao hữu, quốc gia này đang bị xẻ đôi bởi cuộc nội chiến với nhà nước tự xưng Biafra trong 2 năm trời. Ước tính có tới 2 triệu dân Nigeria bị tử vong và 4,5 triệu người khác mất nhà cửa trong các cuộc đụng độ giữa hai bên. Bất chấp tình hình phức tạp tại quốc gia châu Phi này, Pele và Santos vẫn đường hoàng đến thi đấu ở thủ đô Lagos. Vua bóng đá thậm chí còn lập cú đúp trong trận hòa 2-2 với đội tuyển Nigeria.

Truyền thông phương Tây kể lại trong ngày Pele đến Nigeria, thủ đô Lagos vốn đầy tiếng súng rền vang bỗng im lặng đến lạ thường. Trong 48 giờ trước và sau trận đấu, Nigeria và phiến quân Biafra đã thỏa thuận ngừng bắn để người dân chào đón trận đấu của siêu sao Brazil. Phải đến tận 2 tuần sau khi Vua bóng đá rời Nigeria, bạo lực mới bùng phát trở lại. Trang chủ CLB Santos còn bật mí: Phiến quân Biafra đã bắc một cây cầu từ vùng lãnh thổ ly khai sang quốc gia láng giềng Benin để người dân tiện đi lại theo dõi trận đấu.

Những đồng đội của Pele xác nhận câu chuyện trên là có thật. Huyền thoại Lima chia sẻ: “Chúng tôi biết tình trạng bất ổn tại Nigeria thời điểm đó. Nhiều người có thể thắc mắc vì sao chúng tôi lại chơi bóng ở quốc gia này, nhưng đó là cách chúng tôi thể hiện vị thế của mình. Các cầu thủ không có nghĩa vụ phải ra sân, nhưng họ vẫn làm vì họ muốn thế. Ngăn chặn một cuộc  chiến nổ ra là một điều thật tuyệt”.

Sự thật ít ai ngờ
Rất nhiều người hâm mộ và đồng đội nói Pele đã góp phần ngăn nội chiến tại Nigeria. Câu chuyện sau đó còn được nhắc đi nhắc lại nhiều lần như một cách thể hiện tầm ảnh hưởng của một ngôi sao bóng đá. Tại sao Pele lại làm được điều mà ngay cả những quan chức ngoại giao hàng đầu thế giới thời điểm đó phải bó tay? Nhưng sự thật lại rất khác so với những gì mọi người đã tô vẽ về Vua bóng đá thời điểm đó.

Oloajo Aiyegbayo là một nhân vật vô danh hâm mộ bóng đá ở Nigeria. Khi nghe câu chuyện “ngăn chặn nội chiến” của Pele, anh lại đặt ra sự nghi ngờ thay vì lập tức tin sái cổ. Để làm rõ thực hư câu chuyện, Aiyegbayo tra cứu lại toàn bộ những tờ báo được phát hành tại Nigeria thời điểm Pele sang du đấu. Chẳng có một dòng nào nói về việc nhà nước và phiến quân Biafra ký vào lệnh ngừng bắn để CLB Santos thoải máu đá bóng cả.

Cây cầu được phiến quân Biafra bắc sang Benin hóa ra đã có từ rất lâu trước ngày Pele sang Nigeria đá bóng, thế nên chẳng có chuyện quân ly khai lại hào phóng như chuyện CLB Santos kể. Mục đích chính của cây cầu này là nhằm hỗ trợ người dân địa phương đi lại buôn bán với Benin trong tình cảnh họ không thể đặt chân sang Nigeria. Việc nó nằm gần sân vận động nơi Pele thi đấu cũng chỉ là tình cờ.

Vậy bản thân Vua bóng đá nói gì về sự kiện này? Rất thực tế và thẳng thắn, Pele viết trong tự truyện của ông: “Mọi người thường hay thêu dệt nhiều câu chuyện về tôi, và việc ngừng bắn ở Nigeria là một trong số đó. Chúng tôi tới đây thi đấu vì chính quyền cam kết không để phiến quân Biafra tràn vào thủ đô Lagos trong thời gian đội Santos đến đây. Vậy thôi, chứ chẳng có lệnh ngừng bắn nào cả”.

Nhưng sự thực là Pele đã ngăn không chỉ một, mà tới hai cuộc nội chiến tại châu Phi. Năm 1967 ông từng đến đá giao hữu ở hai thành phố Kinshasa (CHDC Congo) và Libreville (Gabon). Đến năm 2012 ông trở lại Gabon. Tổng thống Ali Bongo đích thân chào đón ông bằng giọng xởi lởi: “Xin chào người hùng của chúng tôi. Ông biết không, ngày ông đến chơi bóng thì bố tôi đang là Tổng thống. Giữa chiến tranh, bố tôi và nội các đã quyết định: Pele sắp đến đây, chúng ta phải gác súng sang một bên để người dân được xem Pele thi đấu. Kể từ đó giao tranh dần vãn đi rồi kết thúc”.

XEM THÊM

Những cầu thủ tăng cân chóng mặt sau khi giải nghệ

Obi Mikel: 'Họ không quan tâm tới quyền con người'

Câu chuyện kỳ lạ về 'cái chết' của David Ginola