Sa thải Southgate được chưa?

Thay đổi nhưng vẫn là màn trình diễn thảm hoạ 

Trước trận đấu với Italia, Anh đứng trước những cột mốc lịch sử. Nếu thắng Azzurri, đây sẽ là lần đầu tiên họ đánh bại đối thủ này trên sân khách kể từ sau năm 1961. Ngược lại, nếu thua, Tam sư sẽ bị xuống hạng ở UEFA Nations League và đây sẽ là một trong những nỗi ô nhục lớn nhất của nền bóng đá xứ sương mù sau 150 năm kể từ trận đấu quốc tế đầu tiên của họ. Đáng buồn thay khi thầy trò Gareth Southgate lại đi vào lịch sử theo cách ô nhục đáng xấu hổ. 

Hiểu được vấn đề lớn nhất của Anh ở UEFA Nations League là khả năng ghi bàn kém cỏi. Southgate đã có những điều chỉnh mạnh mẽ ở sơ đồ ra sân để tăng thêm khả năng tấn công. Cụ thể, ông sử dụng sơ đồ 3-4-3 với rất nhiều cầu thủ thiên về công. Đáng chú ý nhất là việc Bukayo Saka được kéo sang đá wing-back lệch trái. Về lý thuyết, Anh sẽ có ít nhất 4 cầu thủ tấn công trên sân là Harry Kane, Raheem Sterling, Phil Foden, Saka. Đấy là chưa kể Jude Bellingham và Reece James cũng thường xuyên dâng cao. Nghĩa là, phải nửa đội hình mà Southgate sử dụng đêm qua là những cầu thủ tấn công rất tốt. 

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ bộ mặt của Tam sư trên hàng công vẫn rất tệ. Sterling, Saka mất hút khi đối đầu với bộ 3 trung vệ có tuổi đời tổng cộng là… 100 của Italia. Nên nhớ, Rafael Toloi, Francesco Acerbi đều không phải những lựa chọn hàng đầu của Roberto Mancini cho vị trí trung vệ ở Italia. Nhưng họ vẫn đủ sức khiến hàng công toàn ngôi sao đắt giá của Anh “tắt điện”. Harry Kane cũng chỉ có 2 cú sút liên tiếp cuối hiệp 2 là tạo ra dấu ấn. Tóm lại, Tam sư đã chơi bế tắc và rời rạc tại San Siro, bất chấp Southgate đã thực hiện những điều chỉnh mạnh mẽ về sơ đồ thi đấu và nhân sự trên hàng công. 

Bây giờ, Anh đã tịt ngòi 3 trận liên tiếp và đang trong chuỗi 450 phút không ghi bàn từ tình huống bóng sống, cơn khát dài nhất trong 22 năm qua. Họ cũng là đội tuyển thứ hai không ghi bàn từ tình huống bóng sống tại UEFA Nations League 2022/23 (UNL), cùng với… San Marino. Bàn thắng duy nhất mà Anh có được ở vòng bảng UNL tính tới thời điểm này là pha làm bàn từ chấm 11m do công Harry Kane ở trận gặp Đức. 

Southgate đang nắm trong tay số 9 hay bậc nhất thế giới (Kane), cầu thủ đắt giá nhất lịch sử Premier League (Jack Grealish), 3 tài năng trẻ sáng giá nhất nước Anh (Foden, Bellingham, Saka), nghĩa là quá nhiều chất liệu tốt để tạo ra một cỗ máy tấn công. Nhưng dưới bàn tay ông, Tam sư đang trở thành mèo con không móng vuốt.

Sa thải hay giữ lại?

Southgate đang đối mặt với sức ép cực lớn. Khi làm việc ở cấp CLB, Southgate là người khiến M’boro xuống hạng mùa 2008/09. Bây giờ, khi làm việc ở cấp ĐTQG, ông lại khiến Anh xuống hạng ở UNL. Southgate đang trở thành HLV duy nhất trong lịch sử Tam sư vừa xuống hạng ở CLB lẫn ĐTQG. Một lần nữa, Southgate chỉ ra vấn đề lớn nhất của người Anh trong suốt chiều dài lịch sử. Đó là họ không thiếu những ngôi sao, nhưng ngôi sao lớn nhất mà họ thiếu lại là một HLV đủ đẳng cấp. 

Đúng là Southgate đã thành công ở World Cup 2018 khi lọt vào tới bán kết giải đấu. Nhưng khi đánh mất tính bất ngờ thì ông lại hiện nguyên hình là một dạng HLV kém cỏi. Ở EURO 2020, Southgate đã quẳng đi cơ hội vàng để chấm dứt cơn khát danh hiệu lớn sau nửa thế kỷ của người Anh, với các quyết định lựa chọn nhân sự đá penalty khó hiểu. Bây giờ, ở UNL, thì ông khiến Tam sư xuống hạng. Ở trận đấu then chốt với Italia, thật khó hiểu khi Southgate sử dụng Saka ở vị trí wing-back trái, tiếp tục tin dùng Sterling và Harry Maguire dù bộ đôi này đã sa sút phong độ rất nhiều. 

Tam sư lúc này chỉ còn 1 trận đấu duy nhất nữa gặp Đức, trước khi lên đường sang Qatar dự World Cup 2022. Vậy mà Southgate lúc này vẫn chưa biết đâu là đội hình ưng ý nhất, đâu là sơ đồ tốt nhất… Một thế hệ vàng mới của Anh đang trên đường bị lãng phí, giống như thế hệ của David Beckham, Steven Gerrard hay Frank Lampard thời xưa?