Sơ đồ 3 hậu vệ là “mốt thời thượng”
Nhiều HLV bị ảnh hưởng bởi “trào lưu” chiến thuật. Tại World Cup 2014, sơ đồ 3 hậu vệ được biết tới rộng rãi với 2 đội tuyển Hà Lan và Chile, nhưng ngoài ra Mexico và Costa Rica cũng chơi với sơ đồ tương tự. Đó là một cuộc cách mạng, bởi đã lâu chiến thuật này không còn phổ biến ở cấp độ ĐTQG. Nhưng thực tế, sơ đồ 3 hậu vệ có rất nhiều biến thể, với sự khác biệt lớn giữa cách vận hành hàng tiền vệ và hàng công.
ĐT Chile của HLV Jorge Sampaoli chơi 3 hậu vệ là bởi họ muốn có thêm một tiền vệ nữa gây sức ép phía trên. Trong trường hợp này các hậu vệ chỉ để “làm cảnh”, bởi những cầu thủ tuyến trên phải giành được bóng trước khi đối phương có cơ hội đối mặt tuyến phòng ngự. Costa Rica lại ưa dùng sơ đồ 3 hậu vệ bởi muốn có thêm nhân sự ở tuyến dưới: Họ lùi sâu khi cần, sử dụng bẫy việt vị và chơi phản công nhanh.
Louis van Gaal cũng ưu tiên sơ đồ 3 hậu vệ một phần bởi chấn thương của Kevin Strootman, ngoài ra còn vì ông biết các cầu thủ phòng ngự mình có không giỏi trong các tình huống một đối một. Có lẽ chiến lược gia 63 tuổi đã học theo thành công của Ronald Koeman tại Feyenoord, đó cũng là lý do nhiều cầu thủ của CLB này được sử dụng trong thành phần ĐT Hà Lan. Họ đã thành công với chiến thuật ấy, đẩy cao tuyến giữa để pressing liên tục giống như cách làm của người Chile và gặt hái những kết quả ấn tượng (đặc biệt trước Tây Ban Nha).
Sơ đồ 3 hậu vệ đang trở lại là “mốt thời thượng”, đặc biệt là ở Serie A. Nhà ĐKVĐ Juventus đã thống trị Italia trong 3 năm qua với chiến thuật ấy. Thoạt đầu nó chỉ mang tính thời điểm nhằm giải quyết vấn đề khan hiếm cầu thủ chạy cánh, nhưng dần dà sự cân bằng nó đem lại đã thuyết phục được thêm cả Torino và Inter Milan.
Sơ đồ 3-5-2 của Van Gaal
Hồi đầu mùa, có 3 CLB Premier League chơi với 3 hậu vệ. Đó là Hull, đội bóng đã sử dụng sơ đồ này là chính ở mùa giải trước. Là QPR, bởi theo Harry Redknapp giải thích, ông muốn dùng Loic Remy trong hàng tấn công 2 người và cũng không muốn hy sinh nhân sự ở tuyến giữa. Cuối cùng là M.U, bởi Van Gaal vốn đã rất thành công tại ĐT Hà Lan với sơ đồ 3 hậu vệ.
Có điều, không một đội bóng nào trong số họ khởi đầu mùa giải như ý, và bộ 3 phòng ngự của họ thực sự tồi tệ. Nhưng theo thời gian, sau những lần thay đổi trở về với 4 hậu vệ, M.U đã trở lại sơ đồ ưa thích của Van Gaal và ngày càng nhuần nhuyễn hơn. Một phần bởi tình thế bắt buộc, khi hàng phòng ngự “Quỷ đỏ” bị tàn phá nặng nề bởi những chấn thương và cũng thiếu hậu vệ chất lượng, một phần bởi hàng công quá thừa thãi, với những Robin van Persie, Wayne Rooney, Radamel Falcao, Juan Mata, Angel di Maria, James Wilson và Adnan Januzaj đều muốn được ra sân. Sơ đồ 3-4-1-2 hiện tại cho phép Van Gaal đưa 4 người trong số họ ra sân cùng lúc, mà vẫn không quá yếu đuối ở tuyến giữa.
Trong khoảng 2 tuần trở lại đây, Liverpool cũng sử dụng sơ đồ 3-4-2-1 hay 3-4-3, sau khi Brendan Rodgers tưởng như đã từ bỏ chúng vì những thử nghiệm không ấn tượng ở mùa trước. Với chiến thuật này, áp lực phòng ngự cho các tiền vệ trụ được giảm tải hơn so với 4-4-2 kim cương, đồng thời đưa Adam Lallana cùng Philippe Coutinho vào những vị trí khác với thông thường, gây khó khăn cho đối thủ. Hai biên không phòng ngự tốt, nhưng nhờ tuyến giữa đông đảo và lối chơi thiên về kiểm soát bóng, The Kop không cho đối phương nhiều cơ hội “khoét” biên.
Sự hồi sinh của sơ đồ kim cương
Sơ đồ 4-4-2 kim cương của Liverpool mùa giải 13/14
Ngoài sơ đồ 3 hậu vệ, có 1 cách khác để vẫn giữ 2 tiền đạo phía trên và 3 tiền vệ ở trung lộ, đó là sơ đồ kim cương. Tuy nhiên, hệ thống này có 2 vấn đề: Sức tấn công bị lệ thuộc vào bộ đôi tiền đạo và trở nên dễ đoán hơn, và khoảng cách gần nhau giữa các tiền vệ cho phép hậu vệ biên đối phương khai thác khoảng trống 2 cánh. Những vấn đề ấy được giải quyết thỏa đáng nhờ vào Liverpool của Rodgers.
Trên hàng tấn công, chiến lược gia người Bắc Ireland bố trí cặp tiền đạo tốc độ, có khả năng hoạt động rộng Luis Suarez và Daniel Sturridge, cho phép họ chơi dạt cánh khi cần để hạn chế các hậu vệ biên đối phương dâng cao. Điều này cũng mở ra khoảng trống cho tiền vệ chơi ở đỉnh kim cương, trong trường hợp này là Raheem Sterling băng lên ghi bàn. Ngay cả các trung vệ đối phương cũng dễ hoảng loạn trước sự cơ động này: Họ nên bám theo 2 tiền đạo và mạo hiểm “thả” Sterling với khoảng không mênh mông ở giữa, hay giữ vị trí để chờ bị các cầu thủ nhanh nhẹn của đối phương qua mặt? Vị trí đỉnh kim cương có vai trò khá tương đồng với “số 9 ảo”.
Sơ đồ 4-4-2 kim cương đã gắn liền với thành công của Liverpool mùa giải 2013/14, được Van Gaal áp dụng trong một số trận ở M.U khi ông có đủ hậu vệ, và cũng là lựa chọn của Roy Hodgson tại ĐT Anh với Sterling đá phía sau cặp Rooney và Danny Welbeck. Thế nhưng mùa giải năm nay, đội đang thành công nhất với hệ thống này có lẽ phải nhắc tới West Ham, khi Sam Allardyce bố trí cặp Diafra Sakho và Enner Valencia đá phía trước Stewart Downing. The Hammers đang bay rất cao tại Premier League và cho thấy họ đủ tiềm năng cạnh tranh một suất top 4.
Đón đọc Đặc san EURO 2024 DUY NHẤT TẠI VIỆT NAM.
Với 116 trang, thiết kế sang trọng, in 4 màu CHẤT LƯỢNG CAO.
- Tất cả thông tin bạn đọc cần biết về EURO 2024.
- Những nội dung đặc sắc, bài viết độc quyền của nhà báo thường trú tại châu Âu và các cây viết thể thao hàng đầu ở Việt Nam.
- ĐẶC BIỆT: Tặng kèm Lịch thi đấu EURO 2024 khổ lớn.
- Giá: 98.000 đồng.
.jpg)
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn