Các trọng tài Pháp làm gì trong phòng VAR, họ phân tích tình huống thế nào. Cùng ở lại trong phòng VAR Ligue 1 vào một ngày Chủ Nhật để xem các trọng tài “chửi” Donnarumma ở pha tung cước thế nào… Từ đó có thể thấy công việc của các trọng tài VAR vất vả, áp lực nhưng cũng đầy thú vị.
Từ căn phòng như… tháp điều khiển không lưu
Theo L’Equipe, Trung tâm điều hành VAR, hay nói chính xác hơn là Trung tâm phát lại, là một căn phòng giống như một tháp điều khiển không lưu, ngập tràn trong ánh sáng xanh dịu, nơi có bảy “cái hộp” được xếp thành hàng, mỗi “cái hộp” ấy chứa 8 màn hình được đặt dưới một trạm giám sát với 3 màn hình đôi. Đây chính là Trung tâm phát lại nổi tiếng của Ligue 1.
VAR đã xuất hiện tại Ligue 1 từ tháng 9/2019, và sẽ có tại giải Hạng Nhì Pháp từ mùa Hè năm sau. Nhưng phải tới vòng đấu thứ 14 giải VĐQG Pháp mùa này, giới mộ điệu mới được khám phá tất tần tật mọi thứ liên quan đến quy trình hoạt động của “ngôi sao” này.
Tại đó, chúng ta có thể chứng kiến một cách chi tiết những tình huống đáng chú ý nhất ở vòng đấu nói trên. Theo chân các phóng viên của L’Equipe, có trọng tài Bruno Coue, người điều khiển VAR của trận Le Havre vs PSG (0-2) và trợ lý của ông - Cedric Dos Santos.
“Vào lúc 13h30 (giờ Pháp) và 30 phút trước khi trận đấu bắt đầu, chúng tôi kiểm tra đi kiểm tra lại xem mọi thứ có ổn không với các trọng tài có mặt tại SVĐ. Hơn nữa, ngay cả khi chúng ta thường làm việc với cùng một người điều hành phòng VAR (thường có một người trong mỗi trận đấu, trừ khi có hơn 14 camera), điều quan trọng là phải xem lại mọi thứ sao cho việc thiết lập các ranh giới cho các trường hợp việt vị, dừng hình, điểm tác động đến các lỗi trong vòng cấm… càng trôi chảy càng tốt”, trọng tài Coue nhấn mạnh.
Tất cả diễn ra dưới sự giám sát của Gabriel Rizzo, GĐĐH của Hawk-Eye (công ty cung cấp công nghệ này), người đảm bảo rằng mọi thứ hoạt động tốt, cho phép “quyền tự chủ tối đa cho những người vận hành VAR, tất cả đều có kinh nghiệm trong các quy trình và có khả năng phản ứng cao”.
Đến những câu chửi thề dành cho… Donnarumma!
Ngay từ phút thứ 10, trên sân Ocoane, Donnarumma đã bị trọng tài Bastien Dechepy đuổi khỏi sân sau pha cao chân vào thẳng người Josue Casimir. Sau khi xác nhận không có cầu thủ Le Havre nào việt vị, Coue nói thêm với trọng tài chính: “Cậu ta (Donnarumma) không chỉ song phi thẳng vào vai mà còn chạm vào đầu của Casimir”.
Trọng tài Dechepy khẳng định với các cầu thủ PSG, trong đó có đội trưởng Kylian Mbappe đã tiến sát tới ông: “Rõ ràng là lỗi này đã được xác minh. Cậu ta không chỉ là người phòng thủ cuối cùng mà còn cao chân rất nguy hiểm. Tôi thậm chí còn có quyền lựa chọn rút thẻ đỏ. Các cậu sẽ nhìn thấy điều đó qua các hình ảnh, tin tôi đi!”.
Trên thực tế, Donna đã phản đối quyết liệt việc mình bị truất quyền thi đấu. Thủ thành người Italia tranh cãi với trọng tài chính, buộc Mbappe phải kéo anh ra và giục anh đi vào đường hầm, chấp nhận quyết định của trọng tài chính.
“Băng ra đã ngu xuẩn, phản đối lại quyết định của trọng tài còn ngu xuẩn gấp đôi”, trợ lý VAR thứ nhất thốt lên. “Quá rõ ràng rồi, sao còn phản ứng? Cậu ta có vấn đề, cao chân nguy hiểm vậy, nếu là ngực chứ không phải vai thì sẽ ra sao? Cậu ta ngốc hay giả vờ ngốc”, Trợ lý VAR thứ hai tiếp lời.
Tới lượt mình, trọng tài VAR Coue nói rõ với trọng tài chính: “Mọi hình ảnh quay chậm, phát lại đều cho thấy lỗi rõ ràng của Donnarumma. Cậu ta còn phản ứng cái gì! Thật là…! Anh hãy giữ nguyên quyết định, Bastien. Thẻ đỏ, thẻ đỏ, thẻ đỏ nhé”.
Và nhiều tình huống gây tranh cãi khác
Tại sân Francis-Le Blé, trọng tài VAR Hamid Guenaoui cũng nhanh chóng hành động. “Mời anh vào xem hình ảnh”, ông nói với trọng tài chính trận Brest vs Clermont, Marc Bollengier, ở phút thứ 18 để can thiệp tình huống bóng chạm tay của Cheick Konate bên phía đội khách trong vòng cấm.
“Cánh tay rõ ràng đã vung ra. Tôi sẽ chỉ cho anh xem điểm tiếp xúc thông qua kính lúp”. Trước màn hình điều khiển trên sân, trọng tài chính chỉ mất vài giây để quyết định xem lại VAR. Và đúng như vậy, bóng bay đến Konate khá chậm, nên đây là lỗi cố tình để bóng chạm tay. “Nếu anh phải rút thẻ cảnh cáo thì đó là số 15 của Clermont”, trọng tài VAR Guenaoui giục trọng tài chính Bollengier.
Ông Bollengier ngay lập tức rút thẻ vàng cho Konate, cho Brest hưởng phạt đền và nói với cầu thủ này, để chấm dứt sự phản đối của anh: “Tôi đảm bảo với cậu, tôi đã xem lại những hình ảnh, cánh tay rõ ràng đã vung ra có chủ đích”.
Trong trận Monaco vs Montpellier (2-0), ở phút thứ 78, người điều khiển phòng VAR Jerome Brisard xác nhận trợ lý trọng tài trên sân đã giăng cờ báo tiền đạo Musa Al-Tamari của đội khách việt vị. Và do đó, việc trọng tài chính Jeremy Stinat không cho Montpellier hưởng phạt đền sau pha phạm lỗi của Guillermo Maripan với cầu thủ người Jordan là có cơ sở.
Tại sao Brisard lại phải mất công check kỹ lại VAR trong tình huống này? “Để có cơ hội động viên Jeremy và nói rằng trong tình huống này, anh ấy đã đưa ra quyết định chính xác. Đó là vấn đề tâm lý và điều quan trọng là chúng tôi phải luôn hỗ trợ lẫn nhau”, trọng tài VAR Brisard nhấn mạnh.
Bởi trước đó 10 phút, trọng tài Stinat đã phạm sai lầm khi chỉ rút thẻ vàng dành cho hậu vệ Kiki Kouyate của Montpellier sau pha phạm lỗi thô bạo với Takumi Minamino. “Có một pha tác động lớn vào mắt cá chân, vui lòng đến xem hình ảnh, Jeremy”, Brisard gọi trọng tài chính.
Ông Stinat không cần nán lại trước màn hình điều khiển mà nói: “Được rồi, tôi sẽ rút thẻ đỏ, Jerome!” Và khi ông chạy đến thông báo điều đó với tuyển thủ người Mali, cầu thủ này cúi đầu rời sân…
Ở trận đấu kịch tính giữa Lille vs Metz (2-0), trọng tài Gael Angoula đã thổi 3 quả phạt đền, gồm 2 cho đội khách (cả Simon Elisor lẫn Lamine Camara đều đá hỏng) và 1 cho chủ nhà (Jonathan David thực hiện thành công). Tất cả những tình huống đó đều được trọng tài VAR Dominique Julien can thiệp chính xác.
VAR thay đổi quyết định thế nào?
Tính đến hết vòng 14 Ligue 1 2023/24 với 124 trận (còn 2 trận đấu bù vòng 10 và vòng 12), đã có 31 quyết định được thay đổi hoặc đảo ngược sau khi VAR can thiệp, trong đó có 3 tình huống đảo ngược kết quả hoàn toàn. Con số này tương đương trung bình 2,21/vòng đấu, giảm rõ rệt so với cả mùa giải trước (2,84/vòng đấu).