Một cơ chế kiểm soát?
Khi tới Anh từ Scotland năm 1886, McGregor đã nhận ra bóng đá ở đó thiếu tổ chức ra sao. Các trận giao hữu rời rạc, vô nghĩa bị hoãn thường xuyên, khiến các CLB không thể thu hút lượng khán giả thường xuyên đến sân như chúng ta thấy ngày nay.
McGregor đã thuyết phục Villa và 11 CLB khác tập hợp lại lập một giải có tính cạnh tranh. Football League nguyên bản, một giải bóng đá được tổ chức, có cấu trúc đầy đủ đã ra đời. Từ viên đá đầu tiên đó, ngày nay bóng đá đã trở thành một ngành kinh doanh toàn cầu giúp người ta có thể kiếm được rất nhiều tiền bạc. Nhưng liệu những khoản đầu tư bạc tỉ có làm hỏng môn thể thao Vua?
Nhàn cư vi bất thiện. Và bóng đá là cách hoàn hảo nhất để khiến giới lao động chân tay ở Anh phải bận rộn vào cuối tuần. Sau buổi sáng làm việc ở mỏ, chiều thứ Bảy họ sẽ xem bóng đá tới 6 giờ, rồi về nhà ăn tối hoặc đến quán rượu nói về bóng đá, thay vì đi quậy phá. Bóng đá vì thế trở thành thú vui giết thời gian cực kỳ hiệu quả.
Các trận đấu bóng bắt đầu diễn ra ở các công viên. Cả một quốc gia đều trở nên si mê bóng đá. Chính quyền đương nhiên là rất hài lòng với sáng kiến của McGregor về Football League.
Bóng đá hiện đại là gì?
Khi được hỏi: “Bạn có thích bóng đá hiện đại hay không?”, thì câu trả lời khôn ngoan là: “Hãy định nghĩa bóng đá hiện đại đã”. Định nghĩa bóng đá hiện đại năm 2013 có lẽ là: ăn vạ, các tỉ phú mua lại CLB, lương trên trời và luật lệ rất thoải mái.
Thật vậy, bóng đã hiện đại là mọi thứ. Những thay đổi luật lệ vào giữa thế kỷ 20 dẫn tới việc các ngôi sao Nam Mỹ tràn ngập những giải đấu hàng đầu châu Âu. Những khác biệt giữa giải bóng đá chuyên nghiệp đầu tiên ở Anh của 12 đội và ngày nay là rất khó tin, thậm chí là không thể so sánh được. Chúng ta giờ đã thấy môn thể thao của giới lao động trở thành một cỗ máy kiếm tiền quy mô toàn cầu.
Những người đầu tiên bỏ tiền ra cho bóng đá chuyên nghiệp là những anh hàng thịt, thợ hớt tóc và thợ mỏ, còn giờ là tỉ phú và triệu phú. Bóng đá từ bán thời gian giờ thành toàn thời gian. Mức lương toàn cao gấp 5, rồi gấp 10 lần những gì mà các anh thợ mỏ, thợ mộc kiếm được. Rồi 5 lần thành 100 lần, 1.000 lần và 5.000 lần.
Đó có lẽ chính là bóng đá hiện đại.
Tình trạng hiện giờ
Đầu năm nay, danh sách những người giàu nhất thế giới bóng đá của trang goal.com ước tính tài sản của David Beckham giá trị tổng cộng 175 triệu bảng. Sky News tiết lộ rằng tổng tài sản của 50 người trong danh sách đó, từ Beckham xuống tới Alessandro Nesta (có 16 triệu bảng) lên tới 1,7 tỉ bảng. Con số này lớn hơn toàn bộ GDP của Liberia.
Các cầu thủ như Lionel Messi, Cristiano Ronaldo và Radamel Falcao đều kiếm được hơn 200.000 bảng mỗi tuần. Một cầu thủ có thể thu hút hàng triệu người theo dõi trên các trang mạng xã hội. Họ còn là những người trình diễn ở tầm cỡ thế giới, với hàng tỉ người xem mỗi kỳ World Cup.
Những người không cần giỏi công nghệ lắm cũng có thể theo dõi các trận đấu ở bất cứ đâu. Bạn có thể sắp xếp một ngày xem bóng đá, lựa chọn giải vô địch Nga, La Liga, Premier League, Serie A hay Eredivisie nếu muốn. Bạn có thể xem 5 trận 1 ngày, ở căn nhà thoải mái của mình.
Toàn cầu hóa bóng đá đã giúp các đội bóng xây dựng mạng lưới CĐV rất xa xôi. Nếu đi nghỉ ở Ai Cập ngày nay, có khả năng lớn bạn sẽ gặp ai đó mặc áo đấu của Ronaldo trên đường. Bóng đá ngày nay vươn tới mọi ngõ ngách và rất nhiều quốc gia chơi không hay môn thể thao này, nhưng lại cực kỳ hâm mộ (như ở châu Á). Tóm lại, bóng đá ở khắp mọi nơi.
Sự mỉa mai của bóng hiện đại
Mỗi tiến bộ trong thể thao đều nhắm vào việc tạo ra một thương hiệu lớn hơn, gây nhiều háo hức hơn và ảnh hưởng hơn trên thế giới.
Dù đó là việc thay đổi luật việt vị để có nhiều bàn thắng hơn, hay quyết định đáng ngờ là trao World Cup 2022 cho Qatar, tất cả đều nhằm khiến bóng đá ngày càng mở rộng tầm ảnh hưởng. Tất cả nêu ra câu hỏi: Liệu chúng ta có thấy hạnh phúc với bóng đá hiện giờ?
Những quyết định lớn, như về bản quyền truyền hình, mua bán và sát nhập, tất cả đều không vì CĐV. Các trận đấu có thể bị dời lịch theo yêu cầu của Sky Sports. Các CLB phải tuân thủ, bất chấp việc những CĐV của họ đã đặt khách sạn, mua vé, đăng ký máy bay và cả đi những chặng đường dài.
Sự phản kháng là dễ hiểu. Ngày 24/10/2012, khi Ajax đánh bại Manchester City 3-1 ở Champions League, các CĐV tại Amsterdam Arena đã giăng một tấm băng-rôn lớn phản đối bóng đá hiện đại và đội hình ra sân của Ajax hôm đó (chỉ có giá 3,5 triệu bảng). Trong khi đó, đội hình xuất phát của Man City có giá tới 185 triệu bảng, với Carlos Tevez giá 25 triệu bảng và Mario Balotelli 22 triệu bảng vào sân từ ghế dự bị. Ajax có thể thành công ở giải vô địch Hà Lan mà thậm chí không chi tiền.
Khoảng cách giàu nghèo trong bóng đá ở châu Âu giờ rất lớn. Man City và Man United không có gì để than vãn, nhưng những đội như Bolton (1 trong số 12 nhà sáng lập Football League) đang gặp rất nhiều khó khăn để thu hẹp khoảng cách.
Tương tự như thế là Aston Villa, một trong những đội khai sinh ra bóng đá chuyên nghiệp nhưng chỉ vô địch Cúp C1 1 lần duy nhất 31 năm về trước ở Rotterdam (thành tích này không biết bao giờ mới lặp lại). Bolton cũng vậy, tất cả những gì họ hy vọng chỉ là chiến đấu chống rớt hạng.
Bóng đá giờ không còn là một môn thể thao hay một trò chơi nữa. Thay vào đó, nó đã trở thành một ngành kinh doanh, một thương hiệu, một sân khấu trình diễn toàn cầu.
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn