Gặp gỡ Pino, trọng tài Italia mê Việt Nam, yêu Bác Hồ

Nhưng càng thân thiết với Pino, người mà tôi đang nhắc tới, tôi càng tin rằng tình yêu dành cho Việt Nam của ông không chỉ là một thoáng bốc đồng tuổi trẻ. 

Tất cả bắt đầu từ bóng đá. Tự nhận là một fan cuồng của bóng đá Italia, tôi chẳng bao giờ ngần ngại thể hiện tình yêu ấy. Nhưng trong lần đầu tiên gặp Pino, tên thật là Giuseppe Peretti, tôi đã bị hắt cả gáo nước lạnh vào mặt. “Tôi thấy cô hay đăng ảnh bóng đá Ý. Cô thì biết gì về bóng đá nước này chứ?”, ông nói, với một vẻ lạnh lùng đáng ghét. Sau một giây choáng váng, với bản tính ương ngạnh, tôi tất nhiên không dễ dàng đầu hàng. “Ông thì sao? Ông không biết cuốn nem, không biết nấu phở, vậy mà dám mở cả nhà hàng Việt Nam giữa Rome này. Ông thì biết gì về Việt Nam?”.

Đó là một nước đi sai lầm. Pino không chỉ “biết” về Việt Nam. Ông hiểu, và có một tình yêu sâu sắc với đất nước của tôi. Vốn là một đảng viên kỳ cựu của Đảng Cộng sản Italia, trong con mắt Pino, lãnh tụ Hồ Chí Minh còn hơn cả một thần tượng. Trong nhà ông có tượng và rất nhiều ảnh Bác. “Cô không hiểu được đâu”, ông trả lời, với vẻ trầm ngâm của một người đang được bơi lại trong dòng sông ký ức. “Trước khi mở nhà hàng, tôi đã đọc không biết bao nhiêu sách báo về Việt Nam. Với tôi, Việt Nam là một dân tộc đặc biệt. Ngàn năm Bắc thuộc mà vẫn giữ được bản sắc. Gần trăm năm Pháp thuộc mà vẫn không mất nước. Ngay cả người Mỹ cũng không khuất phục được. Cô có biết tôi đã xuống đường bao nhiêu lần để phản đối chiến tranh Việt Nam không? Đừng bao giờ hỏi tôi những câu hỏi như thế!”.

Với lòng yêu Việt Nam tha thiết, Pino luôn mang trong lòng khát khao được một lần tới đất nước hình chữ S. Và rồi ông cũng có cơ hội làm điều đó, cách đây gần 25 năm, với điểm đến là địa đạo Củ Chi. Liệu một Việt Nam không chiến tranh có khiến ông thất vọng? Pino không trả lời, chỉ nói một cách nhẹ nhàng: “Từ đó tới nay, tôi còn đến thăm Việt Nam thêm 7 lần nữa, và chưa bao giờ phải thất vọng. Và tôi sẽ trở lại, bất cứ khi nào có cơ hội”.

Những lần trở lại Việt Nam gần đây, Pino còn đi vì công việc. 10 năm trước, ông đã mở một nhà hàng Việt Nam. Và ý tưởng để ông làm điều đó xuất phát từ một lần được dùng... nước mắm. “Cuộc đời thật kỳ lạ”, ông hồi tưởng, “Tôi vốn không thích ăn cá. Hồi nhỏ, mỗi khi nhà tôi nấu món cá, mẹ thường báo trước để tôi khỏi về vào bữa cơm. Vậy mà chỉ sau một lần ăn thử món nem chấm trong một nhà hàng Việt ở Hong Kong, tôi lập tức phải lòng món “nước sốt cá muối” đó. Tôi thậm chí còn không tin nổi là thứ nước đó được làm từ cá, cho tới khi bồi bàn mang cả chai nước mắm ra cho tôi xem”.

Ngay lúc ấy, Pino đã quyết định sẽ mở một nhà hàng Việt Nam, và chia sẻ điều đó với vợ mình. Bà không nói gì cả, rồi một ngày dẫn ông tới một nhà hàng và nói: “Anh yêu, nhà hàng Việt của anh đã xong rồi kia kìa”. “Cô ấy âm thầm mở nhà hàng này mà không nói với tôi một câu nào”, Pino nói. Từ khi nhà hàng khai trước tới nay đã hơn 10 năm, và trong thời gian ấy, Pino cùng vợ đã sang Việt Nam tới 6 lần. Họ đi từ Bắc vào Nam để học hỏi cách nấu những món ăn thuần Việt. Những món ăn đường phố khiến ông mê mẩn. Ông thích phở, gỏi cuốn, bún chả, bún nem, bánh cuốn và cả... kẹo gừng.

Khi tôi ngỏ ý, ông mời tôi về thăm nhà, một căn nhà nhỏ xinh xắn ở ngoại ô. Đúng như lời Pino kể, trong một góc tường phòng khách, ông lưu giữ rất nhiều kỷ vật tưởng nhớ tới những ngày sôi nổi tham gia các hoạt động phản đối chiến tranh Việt Nam năm xưa. Ngoài ra là rất nhiều bức ảnh được chụp ở Việt Nam.

Cũng trong góc nhỏ hoài niệm đó còn có một chiếc còi, và một vài bài báo được đóng khung viết về ông khi còn là trọng tài ở các giải bóng đá trẻ ở Rome.

Khi tôi tỏ ra ngạc nhiên trước những kỷ vật bóng đá của ông, Pino cười lớn: “Nói tới thanh niên Ý sao mà không nói tới bóng đá được; với chúng tôi, bóng đá là sự sống. Ở Rome này, cuối tuần mà ở nhà thì cũng chẳng có ai chơi, vì tất cả mọi người đều đi xem bóng đá rồi.”

“Bây giờ thì cô đã hiểu vì sao tôi đủ tư cách nói về cả bóng đá lẫn Việt Nam rồi chứ?”, Pino hỏi khi tiễn tôi ra cửa. Chắc chắn rồi Pino, còn hơn cả đủ...