Granit Xhaka, người chia bài, kẻ bày cỗ ở Leverkusen

Tầm quan trọng của Xhaka lại một lần nữa được thể hiện rõ trong trận đấu của Leverkusen trên sân của Qarabag ở Europa League tối thứ Năm tuần trước. Đó là trận đấu mà HLV Xabi Alonso đã quyết định cho trụ cột của mình nghỉ ngơi. Và hệ quả là Leverkusen bị dẫn tới 2 bàn trước giờ nghỉ. Sang hiệp 2, ông Alonso phải sửa sai bằng cách tung Xhaka vào sân ở phút 58, và chỉ trong vòng nửa giờ đồng hồ, tiền vệ người Thụy Sỹ đã giúp đội bóng Đức thiết lập lại trật tự và có được trận hòa 2-2, tạo lợi thế cho trận lượt về trên sân nhà.

• Nhận định Leverkusen vs Qarabag, 03h00 ngày 15/3

Xhaka đơn giản là không thể thay thế. Ở Bundesliga mùa này, cầu thủ 31 tuổi đã đá chính cả 25 trận cho tới nay, và thường anh sẽ chỉ bị thay ra trong những trường hợp đội bóng đã chắc thắng. So với thời còn ở Arsenal, Xhaka trong màu áo Leverkusen dường như còn là một phiên bản xuất sắc hơn, có tầm ảnh hưởng to lớn hơn. Vậy cụ thể thì tiền vệ người Thụy Sỹ có thể mang lại điều gì cho Leverkusen. Bài viết này sẽ phân tích một số trong những điểm mạnh của Xhaka, và lý do tại sao anh lại được xem là "Xabi Alonso 2.0".

Không biết làm gì, chuyền cho Xhaka

Trong trường hợp một cầu thủ Leverkusen không biết làm gì với trái bóng, anh ta luôn có một lựa chọn đơn giản: "quăng" nó cho Xhaka. Mỗi khi đội nhà có bóng, cầu thủ người Thụy Sỹ luôn không ngừng quan sát, không ngừng di chuyển để đặt mình vào những vị trí mà đồng đội có thể dễ tìm thấy mình nhất. Ngay cả khi đó là một không gian chật hẹp và đầy áp lực cho chính bản thân anh. 

Nói một cách trực quan thì Xhaka luôn cố gắng đặt mình ở trung tâm của một tam giác pressing của đối thủ, sao cho khi nhận bóng, anh có thể thu hút được nhiều cầu thủ đối phương nhất có thể. Điều đó cũng có nghĩa là ở đâu đó sẽ có những đồng đội của anh được tự do. Không có gì ngạc nhiên khi bóng qua chân Xhaka nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác ở Bundesliga. Anh đã có tổng cộng 2.893 pha chạm bóng trong 25 trận đấu (tức hơn 100 lần mỗi trận), nhiều hơn tới 600 lần so với người xếp thứ hai Waldemar Anton (2.252) của Stuttgart.

Nhưng nhận bóng nhiều chỉ là một nửa câu chuyện. Nhận được bóng mà không biết làm gì tiếp theo, hay để mất, thì cũng bằng thừa. Rất may là Xhaka rất biết làm gì với trái bóng. Một lần nữa, anh lại dẫn đầu Bundesliga về số đường chuyền - 2.547 so với 1.945 của người xếp thứ hai Nico Schlotterbeck (Dortmund). Tỉ lệ chuyền bóng chính xác của Xhaka cũng lên tới 93%, chỉ thấp hơn một số trung vệ, những người chơi thấp hơn và ít khi phải nhận bóng trong thế xoay lưng hoặc dưới áp lực thường trực như Xhaka ở giữa sân. 

Cỗ máy chuyền bóng

Xhaka thích thú với những thách thức. Không chỉ không chịu chọn những vị trí an toàn để nhận bóng, anh còn không thích những đường chuyền "an toàn". An toàn ở đây phải hiểu là dễ thực hiện, dễ thành công, nhưng không mang lại nhiều giá trị về lối chơi. Thực tế, cựu tiền vệ của Arsenal hiện cũng đang dẫn đầu ở chỉ số được gọi là hiệu suất chuyền bóng. Thành tích của anh tới lúc này là +83, nghĩa là anh tìm thấy đồng đội nhiều hơn 83 lần so với kỳ vọng, xét tới độ khó của các đường chuyền.

Sở dĩ Xhaka có thể làm được như thế là nhờ bộ kỹ năng chuyền bóng gần như hoàn hảo. Anh có thể thực hiện được đủ kiểu đường chuyền. Ngắn và đơn giản. Xuyên tuyến gọn ghẽ. Chuyền dài chéo sân. Chọc khe sắc lẹm. Hay bấm bóng qua đầu hàng thủ đối phương. Kỹ năng nào Xhaka cũng làm chủ. Việc Xhaka tới giờ vẫn chưa có pha kiến tạo nào ở Bundesliga là một điều khó tin. Nhưng với việc cầu thủ này đã có tới 36 đường chuyền dẫn tới dứt điểm, đó chắc chắn không phải là lỗi của anh.

Chuyên gia đánh chặn

Xhaka không chỉ xuất sắc khi có bóng. Khả năng chọn vị trí, phán đoán và đưa ra quyết định nhanh cũng như chính xác của anh còn giúp cho Leverkusen trở nên chắc chắn và ổn định hơn khi không có bóng, nhờ kiểm soát tốt những tình huống chuyển trạng thái. Ngay khi đội nhà mất bóng, Xhaka thường là người đầu tiên hành động, áp sát cầu thủ đối phương hoặc phong tỏa lộ chuyền bóng có khả năng sát thương cao nhất, làm chậm hoặc thậm chí là phá vỡ ý đồ phản công của đối thủ.

Cũng vì tin tưởng vào khả năng đánh chặn của Xhaka, HLV Alonso có thể tự tin sắp xếp khối phòng ngự sớm chỉ có 4 người, thường theo cấu trúc 2-2, thay vì 5 người theo cấu trúc 3-2 hoặc 2-3 như phần lớn các đội bóng khác. Điều đó cho phép người đá cặp với Xhaka ở hàng tiền vệ là Palacios có thể thoải mái dâng cao hỗ trợ tấn công thường xuyên hơn. Cho tới giờ thì Xhaka vẫn đang hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, khi thường xuyên giành chiến thắng trong những cuộc tranh chấp quyết định.

Cách chơi của Xhaka không khỏi khiến người ta liên tưởng lại một tiền vệ trung tâm cũng có khả năng điều tiết và đánh chặn cực tốt từng là trung tâm trong lối chơi của nhiều ông lớn như Liverpool, Real Madrid, Bayern Munich… Phải, bạn không đoán nhầm đâu, người đó chính là Xabi Alonso, HLV hiện tại của Leverkusen. Có tới hai "Alonso", làm gì mà Leverkusen lại không bay cao…