Mikel Arteta sẽ hữu dụng tại Arsenal?

Nếu Mikel Arteta cần bất kỳ sự giúp đỡ nào để đánh giá đầy đủ quy mô của công việc sẽ phải đối mặt ở Arsenal, thì trận thua Man City 0-3 ngay tại sân nhà hôm Chủ nhật vừa qua sẽ thật hữu ích. Tại Emirates, mọi sai sót của Arsenal đã được đặt ra để Arteta nhìn thấu đáo tình hình của CLB cũ.

Ngồi trong khoang huấn luyện của Man City cùng với sếp Pep Guardiola, Arteta chắc đã chứng kiến sự lỏng lẻo khó tin ở hàng tiền vệ Arsenal, trong khi hàng thủ bị toang hoàn toàn trước sức tấn công của Kevin de Bruyne và đồng đội, dẫn tới những bàn thua như biếu cho đội khách.

Anh cũng sẽ thấy những cái cúi đầu và đôi vai nhún vai của một nhóm cầu thủ chủ nhà không có sự tự tin. Anh sẽ nghe thấy tiếng la ó tức giận của NHM dồn vào Mesut Ozil trong hiệp hai và phát hiện ra những khán đài trống hoác do khán giả thất vọng bỏ về khi trận đấu chưa kết thúc.

Thậm chí, anh có thể tự hỏi liệu đây có phải là một sai lầm khi tiếp quản một tập thể mất sức chiến đấu như thế?

Hiện nay, Arsenal ở gần khu vực xuống hạng hơn là các vị trí được đi Champions League mùa sau. Chính ông sếp Pep Guardiola cũng thừa nhận: "Chúng tôi đã chiến thắng quá dễ dàng, mặc dù trước đó cũng đã nhận định Arsenal là một đối thủ xương xẩu như Man United hồi tuần trước".

Pháo thủ đã để thủng lưới sau 17 trận ở mùa này nhiều hơn bất cứ mùa giải nào trước đó. Đây là lần đầu tiên họ có sự khác biệt về chỉ số bàn thắng/bại vào thời điểm này. Họ chưa bao giờ thắng ít như thế và điểm số hiện tại chỉ cao hơn mùa giải 1994/95 vào cùng thời điểm. Khi đó, Arsenal xếp ở vị trí thứ 12.

Đây sẽ là những thách thức quá lớn đối với bất kỳ HLV nào – chứ không nói đến một người mới bập bẹ vào lĩnh vực huấn luyện như Arteta. Nhưng đó là một bằng chứng cho thấy Arsenal đánh giá cao Arteta đến mức nào và họ sẵn sàng đặt tương lai vào tay của người cũ. Nếu chấp nhận thử thách, điểm ưu đầu tiên mà chúng ta phải khen ngợi Arteta chính là lòng dũng cảm và sự tự tin vào bản thân.

Arteta chắc chắn sẽ cần sự tự tin đó. Anh đã nói về cam kết của mình với thứ bóng đá "biểu cảm" và "giải trí" trong quá khứ, nhưng nếu muốn thành công ở Arsenal, Arteta phải ưu tiên thúc cải tổ hàng phòng ngự và tiền vệ. Điều này hóa ra không dễ dàng chút nào với những nhân tố mà Arsenal hiện đang có.

"Mỗi khi tôi xem họ thi đấu, hễ cứ có bóng để có thể phát động tấn công thì cầu thủ Arsenal lại để làm mất bóng một cách lãng xẹt. Họ mất bóng khi  đáng ra phải giữ tốt để gây sức ép. Họ chẳng biết làm cái quái gì với trái bóng", cựu danh thủ Jamie Carragher bình luận trên Sky Sport hôm Chủ nhật.

Carragher nói thêm rằng, các hậu vệ của Arsenal không đạt mức độ yêu cầu tối thiểu nhất và những gì đang diễn ra gần đây chính là bằng chứng. Giữa hàng thủ và hàng tiền vệ của Arsenal không có sự liên lạc chặt chẽ, để có thể hỗ trợ nhau trong khâu phòng ngự và tấn công. Nhưng đó chưa phải vấn đề duy nhất.

Tại Man City, Arteta có sự phục vụ hoàn hảo của Fernandinho, một bậc thầy trong nghệ thuật bảo vệ hàng phòng ngự. Tuy nhiên, tại Arsenal, anh sẽ kế thừa một nhóm cầu thủ vừa thiếu vừa yếu kinh nghiệm. Granit Xhaka thiếu tốc độ và tính cơ động cần thiết. Lucas Torreira, 23 tuổi, và Matteo Guendouzi, 20 tuổi, vẫn còn vô cùng non nớt.

Arteta phải khơi dậy được nhận thức về vị trí và kỷ luật chiến thuật của những cầu thủ trẻ đó và thay đổi thái độ đối với việc phòng thủ. Nhưng liệu mục đích đó có thể được thực hiện nhanh chóng? Bởi vì cho dù được BLĐ Arsenal cam kết việc bổ nhiệm này sẽ phục vụ một kế hoạch dài hạn, nhưng thực tế cho thấy, để đạt được điều đó, Arteta phải tạo được dấu ấn tức thì.

Phiên chuyển nhượng tháng 1 tới sẽ tạo cơ hội cho Arteta bắt đầu tái thiết đội bóng theo yêu cầu và mong muốn của mình. Nhưng chính sự mất cân đối trong đội hình hiện tại sẽ đẩy Arteta vào bài toán khó: Cần mua ai trước, cần củng cố vị trí nào trước, và vì mục đích gì trước?

Những người có quyền quyết định ở CLB có thể được tin tưởng để giải quyết vấn đề một cách chính xác không? Các kế hoạch hiện có để cung cấp cho Arteta cơ hội tốt nhất có thể thành công? Và các chủ sở hữu của CLB có sẵn sàng đảm bảo mức chi tiêu như Hè 2019 cho dù phải đối mặt với thực tế có thể Arsenal sẽ không được đi Champions League mùa thứ tư liên tiếp?

Bởi vì đã có nhiều vấn đề hóc búa đối với Arsenal, ở cả tuyến đầu lẫn tuyến cuối. HLV tạm thời Freddie Ljungberg chỉ mất vài trận để xác định rằng Pierre-Emerick Aubameyang và Alexandre Lacazette không thể được sử dụng song hành. Chính vì thế ông đã để Lacazette ngồi ngoài ở trận thua Man City, nhằm "tăng cường phòng thủ". Và còn cả dấu hỏi về việc làm sao sử dụng Pepe 72 triệu bảng lẫn Oezil tốt nhất nữa?

Tình trạng hợp đồng của Aubameyang và Lacazette cũng làm phức tạp thêm, bởi cả hai đều bước vào những năm cuối của hợp đồng. Mùa Hè 2020, họ sẽ trở thành cầu thủ tự do. Sức ghi bàn của cặp tiền đạo này cũng tạm chấp nhận được với 69 bàn thắng kể từ đầu mùa giải 2018/19 đến nay. Song đây cũng là mức sụt giảm đáng kể. 

Đánh giá lại khả năng tấn công của Arsenal cũng sẽ là một công việc khác trong danh sách việc cần làm dài dằng dặc của Arteta. Đội hình này có thể thiếu các nhân tố lãnh đạo, nhưng lại có một lượng lớn cầu thủ trẻ giàu tiềm năng, trong đó đáng chú ý nhất là Joe Willock, Bukayo Saka và Emile Smith Rowe, Gabriel Martinelli, hay William Saliba.

Sự xuất hiện của Arteta cũng sẽ tạo ra bầu không khí thân thiện với những CĐV trung thành của Arsenal, những người vẫn còn mến yêu cựu thủ quân của đội bóng. Họ sẽ được truyền cảm hứng bởi sự hiểu biết của anh về CLB và cổ vũ anh ấy thành công.

Mikel Arteta có thể sẽ bị rối rắm vì sự lộn xộn trong thông điệp phát triển và chiến thuật sau nhiệm kỳ của Unai Emery. Hiện Arsenal không tỏ ra phù hợp với lối chơi nào và Arteta sẽ phải "dò mìn" trong một thời gian dài mới hy vọng vạch ra được con đường phù hợp, cho cả ý tưởng của mình và đội bóng. 

Những ý tưởng đó đã được hình thành trong hơn 3 năm làm việc với một trong những HLV vĩ đại nhất trong lịch sử bóng đá. Ý tưởng rằng Arteta có thể giúp Arsenal thi đấu như Man City hôm Chủ nhật vừa qua là một triển vọng đầy tính châm biếm. Nhưng biết làm thế nào được!