Luận anh hùng: Messi văn võ song toàn

Viên Thiệu chuẩn bị cất quân phạt Tào, muốn cho danh chính ngôn thuận thì phải “tuyên bố lý do” cho thật thuyết phục, bèn sai Trần Lâm soạn bài hịch dài ngoằng, chặt chẽ đến từng câu chữ. Tào Tháo đang ốm mà xem xong bài hịch cũng phải bật dậy, toát mồ hôi hột, khỏi cả bệnh. Rồi Tháo gật gù đắc ý sau khi lấy lại bình tĩnh: văn hay thì phải đi đôi với võ giỏi. Văn Trần Lâm quá hay, nhưng võ Viên Thiệu lại quá kém, thì thành công thế nào được!

Trong truyện Bố Già, quân sư Tom Hagen tuy cũng giỏi giang, kín kẽ, nhưng rút cuộc cũng chỉ là loại quan văn thời bình, không dùng được khi đụng chuyện. Sonny thì rất dũng cảm, kể cũng được việc khi cần đánh lớn, nhưng đấy lại chỉ là hạng hữu dũng vô mưu. Cả hai “viên tướng” đắc lực dưới trướng Bố Già Vito Corleone đều có nhược điểm quá lớn, đến nỗi hỏng việc. Âu cũng là chuyện không gồm đủ văn võ vậy.

Trong cuộc sống cũng như trong môn bóng đá đỉnh cao, gồm đủ văn võ là chuyện khó khăn, không dễ mấy ai có được. Sau bao nhiêu điều ngợi khen thì rút cuộc đội tuyển Croatia với Luka Modric xuất sắc ở khu giữa sân cũng vẫn chỉ là đội bóng chặt chẽ về mặt đấu pháp, tổ chức. Tiền vệ giỏi có thể làm chủ khu vực giữa sân, điều mà giới chuyên môn thường cho là tối quan trọng trong bóng đá đỉnh cao. Làm chủ khu vực giữa sân thì có thể tiến đến hệ quả tốt đẹp là làm chủ thế trận, rồi sẽ có thêm những điều quan trọng khác nữa. Nhưng tóm lại, mọi sự tốt đẹp mà giới chuyên môn có thể liệt kê khi một đội bóng có tiền vệ giỏi đều không được quy thành… bàn thắng. Cái giỏi của Croatia nói chung hoặc Modric nói riêng chỉ là… giỏi văn. Họ không có tiền đạo sát thủ, không biết cách ghi bàn hàng loạt, không có một võ tướng (thậm chí chỉ là võ biền cũng được), để dùng trong hoàn cảnh cần “trải thảm”, như gã Sonny trong Bố Già, hoặc Lữ Bố trong Tam Quốc.

Argentina có đủ những điều mà Croatia không có – đấy là khác biệt quá lớn. Julian Alvarez chưa là gì cả, nếu xét giá trị tổng thể của một ngôi sao lớn. Nhưng anh giỏi ghi bàn, và có thể ghi nhiều bàn, trong hoàn cảnh thích hợp. Anh có thể ghi bàn theo cách dũng mãnh, hoặc khôn khéo, tùy tình huống cụ thể. Anh không làm cho những đường chuyền hay của đồng đội trở nên thừa thãi, kiểu như Viên Thiệu thừa thãi văn hay nhưng thiếu võ giỏi.

Một ngôi sao có thể cho là vĩ đại nhất lịch sử (tùy quan điểm, dĩ nhiên) đang dần định hình tại World Cup này. Không cần giới thiệu thêm, đấy chính là Lionel Messi, thủ lĩnh trong đội Argentina, văn võ song toàn. Nói đến Messi là phải nói đến khả năng ghi bàn, dù đấy thật ra chỉ là một trong rất nhiều khía cạnh xuất sắc của ngôi sao này (và xem ra là khía cạnh… thô thiển nhất). Messi còn là chân chuyền siêu hạng, là người quyết định pha tấn công sẽ diễn ra như thế nào, ai sẽ chuyền bóng và ai ghi bàn. Và Messi có đủ cả phẩm chất kỹ thuật lẫn khả năng sáng tạo để biến cái vốn quý “văn võ song toàn” của mình thành bàn thắng, thành chiến thắng cụ thể. Khó mà nhớ cho hết số trận mà Messi vừa ghi bàn, vừa kiến tạo thành công (không chỉ riêng tại World Cup này). Messi nói riêng hoặc Argentina nói chung thành công nhờ sự toàn diện ấy.