Câu chuyện về người đưa bóng đá Bỉ lên đỉnh cao

Một số người cho rằng đó là EURO 2000, với Bỉ và Hà Lan là đồng chủ nhà. Đội tuyển Bỉ sau đó có lần tham dự World Cup thứ 6 liên tiếp năm 2002. Nhưng những ngày vinh quang của Enzo Scifo và Franky Vercauteren đã là quá khứ. Khi TNK hạ gục đội chủ nhà ở lượt thứ nhất vòng bảng EURO 2000, đó là nỗi hổ thẹn, nhưng không phải là bất ngờ.

Các cầu thủ trẻ giỏi nhất của Bỉ lũ lượt bỏ đi, sang Pháp và Hà Lan. Giải vô địch Bỉ Jupiler Pro League không còn là nơi để các cầu thủ trẻ tỏa sáng và trưởng thành. Trong văn phòng của LĐBĐ Bỉ (BFA) ở ngoại ô Brussels, Giám đốc kỹ thuật Michel Sablon đã chứng kiến tất cả. “Các CLB chuyên nghiệp của chúng tôi đang thất bại”, ông nói. “Và đội tuyển quốc gia quá yếu. Chúng tôi không cạnh tranh được với những nước lớn như TBN, Pháp. Từ năm 2002, chúng tôi bắt đầu theo dõi mô hình của Pháp và mỗi năm gặp gỡ họ hai lần, với Hà Lan cũng thế, và cả Đức nữa. Lúc đó chúng tôi chẳng là gì, các đội U17 và U19 của chúng tôi xếp hạng 23 và 28 trên thế giới. Hiện giờ thì họ đã ở trong tốp 10”.

Sự thay đổi diễn ra không chỉ sau một đêm
Sablon, thành viên ban huấn luyện tuyển Bỉ ở các vòng chung kết World Cup tại Mexico 1986, Italia 1990 và Mỹ 1994, đã phải làm việc cật lực để tiến hành cuộc cách mạng. “Chúng tôi viết sách hướng dẫn cho mọi thành phần của nền bóng đá”, Sablon nói. “Trước hết là tất cả CLB, thứ tới là đội tuyển quốc gia và thứ ba là HLV ở các trường học. Chúng tôi tới từng nơi và yêu cầu các CLB tổ chức theo cùng kiểu cho cấp độ U18. Chúng tôi nhờ họ đá với sơ đồ 4-3-3 với các tiền đạo cánh và 3 tiền vệ cùng hàng thủ thông thường 4 người. Mất 5-6 năm để thuyết phục và triển khai, vì các HLV ban đầu chỉ nghĩ tới chuyện làm sao để thắng trận”.


Ngay cả như thế, dạy dỗ Anderlecht và Standard Liege rằng họ phải đào tạo cầu thủ trẻ ra sao và chơi với đội hình thế nào đương nhiên là một việc đầy thách thức. Sablon cũng đã phải viện tới các học giả, nhờ họ quay phim và phân tích 1.500 trận đấu của các cấp độ trẻ. Kết luận của nghiên cứu là việc chiến thắng bằng mọi giá là không nên chút nào. BFA qua đó khuyến khích những trận đấu 5 người ở cấp trẻ, 7 người cho các em lớn hơn và không chơi ở sân lớn cho tới khi cầu thủ thực sự đủ trưởng thành.

Năm 2007, U17 Bỉ có mặt Eden Hazard và Christian Benteke vào bán kết giải vô địch châu Âu, lần đầu tiên trong lịch sử bóng đá nước này. Năm sau, lứa cầu thủ lớn hơn bao gồm  Marouane Fellaini và Vincent  Kompany có một kỳ Olympic ấn tượng. “Chính sách đã phát huy hiệu quả”, Sablon hồ hởi. “Những cầu thủ như Fellaini, Hazard, (Jan) Vertonghen và (Thomas) Vermaelen xuất sắc ở tuổi 17-18”.

Một thế mạnh khác là sự cởi mở hơn hẳn của Bỉ với người nhập cư, nhất là trong bóng đá, so với các nước châu Âu khác đòi hỏi ngặt nghèo về thủ tục lao động và định cư. Tại Brussels, những cầu thủ gốc Phi đã tỏa sáng rực rỡ. Benteke và Kompany đều có bố mẹ người Congo, trong khi Fellaini gốc gác Morocco. 16 cầu thủ Bỉ hiện đang chơi ở những đội lớn nhất tại Premier League. Kompany là đội trưởng Manchester City. Fellaini vừa chuyển tới M.U với giá 27 triệu bảng. Tottenham đã đưa về Vertonghen, Chadli và Dembele.

Đội hình khủng của Bỉ cho vòng loại World Cup 2014
Thủ môn: Koen Casteels (Hoffenheim), Thibaut Courtois (Atletico Madrid), Simon Mignolet (Liverpool).

Hậu vệ: Toby Alderweireld (Atletico Madrid), Laurent Ciman (Standard Liege), Guillaume Gillet (Anderlecht), Nicolas Lombaerts (Zenit St. Petersburg), Sebastien Pocognoli (Hanover 96), Daniel van Buyten (Bayern Munich), Jelle van Damme (Standard Liege), Jan Vertonghen (Tottenham Hotspur)

Tiền vệ: Nacer Chadli (Tottenham Hotspur), Steven Defour (Porto), Moussa Dembele (Tottenham Hotspur), Marouane Fellaini (Manchester United), Timmy Simons (Club Bruges), Axel Witsel (Zenit St. Petersburg)

Tiền đạo: Zakaria Bakkali (PSV Eindhoven), Christian Benteke (Aston Villa), Kevin de Bruyne, Eden Hazard, Romelu Lukaku (all Chelsea), Dries Mertens (Napoli), Kevin Mirallas (Everton).