Ngày ‘Bóng đá tổng lực’ tròn 50 tuổi: Huyền thoại Ajax và Thánh Johan

Lý Nam
14:44 ngày 04-06-2021
Ngày 2/6/1971, Ajax giành chiếc cúp C1 đầu tiên trong lịch sử, khởi đầu cho chuỗi vô địch châu Âu 3 năm liên tiếp. Rinus Michels đã tạo dựng nên một huyền thoại cho bóng đá hiện đại và đánh dấu buổi bình minh của kỷ nguyên Johan Cruyff.

Tròn 50 năm kể từ ngày Ajax Amsterdam vô địch cúp châu Âu lần đầu tiên với chiến thắng 2-0 trước Panathinaikos (khi đó được dẫn dắt bởi Ferenc Puskas) tại sân Wembley. Đó là cột mốc đánh dấu thành công ban đầu của thứ bóng đá đã khiến thế giới về sau phải ngả mũ mỗi khi nhắc lại, Bóng đá tổng lực. Ba năm liên tiếp 1971, 1972 và 1973, bóng đá thế giới vô phương ngăn cản sự thống trị của Ajax, một CLB vận hành Bóng đá tổng lực đến mức hoàn mỹ với khối óc Rinus Michels.

Michels vốn là một cựu cầu thủ Ajax, tiếp quản CLB từ năm 1965. Năm 1969, ông dẫn dắt CLB Hà Lan đến trận chung kết cúp châu Âu đầu tiên, và với một đội ngũ dù tài năng nhưng còn quá trẻ, thầy trò Michels đã thua thê thảm 1-4 trước thế lực kỳ cựu AC Milan.

Trong bóng đá tổng lực, sơ đồ 4-3-3 được áp dụng và vận hành bằng cách hoán đổi linh hoạt vị trí giữa các cầu thủ, vốn có thể chơi tốt ở mọi vai trò chứ không bị đóng khung vào một vị trí cố định

Năm tiếp theo, đối thủ của Ajax tại giải quốc nội, Feyenoord trở thành đội bóng Hà Lan đầu tiên vô địch cúp châu Âu. Trong một mùa giải điên rồ, Feyenoord đã loại Milan trên hành trình tiến tới ngôi vương. Ba năm tiếp theo, châu Âu vẫn nằm dưới gót giày người Hà Lan, chỉ có điều cái tên Feyenoord đã được thay thế bằng Ajax.

Năm 1946, khi còn là cầu thủ, Michels từng nói một câu nổi tiếng, vẫn còn được nhắc tới rộng rãi đến ngày nay:

Tấn công là cách phòng ngự tốt nhất - Rinus Michels

Trong sơ đồ 4-3-3 của ông, các cầu thủ hoán đổi vị trí linh hoạt và mỗi cá nhân đều có thể chơi tốt ở bất kỳ vai trò nào. Bất kỳ ai cũng biết cách phòng ngự và tấn công. Bóng đá tổng lực lên đỉnh vinh quang nhờ nền tảng đó.

Để vận hành thứ Bóng đá tổng lực của mình, Michels uốn nắn các học trò trẻ ở Ajax bao gồm Cruyff, Johan Neeskens, Johnny Rep, Ruud Krol, Aaron Swartz, Piet Keizer... một cách vô cùng cẩn thận, để chắc chắn rằng họ thấm nhuần được tư tưởng đột phá của ông.

Những học thuyết của Michels được thể hiện một cách trọn vẹn bởi đôi chân của Cruyff, người mà trong những năm tháng sau này luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của lối chơi tập thể: “Cầu thủ nên có khả năng chơi ở mọi vị trí trên sân. Tất cả đều phải lắng nghe những buổi họp chiến thuật. Không được vì mình là tiền vệ cánh trái mà ngáp ngủ khi nghe thầy giảng giải về vai trò của hậu vệ phải”.

Sau chức vô địch cúp C1 châu Âu năm 1971, Michels rời Ajax để đến Barcelona. Stephan Kovacs là HLV trưởng đưa đội bóng Hà Lan tiếp tục giữ vị thế bá chủ châu Âu các năm 1972 và 1973, nhưng đó là hệ quả của nền tảng do Michels xây dựng. Cũng với bộ khung là các ngôi sao Ajax và với Cruyff là trái tim, Hà Lan đã cùng bóng đá tổng lực tiến vào chung kết World Cup 1974.

Nếu như ngày 26/10/1863 được xem là ngày khai sinh của bóng đá, khi Liên đoàn bóng đá đầu tiên được thành lập ở Freemason's Tabern, một quán rượu nhỏ ở London, thì ngày 2/6/1971 có thể được xem là lễ sinh nhật không chính thức của kỷ nguyên bóng đá hiện đại.

Rinus Michel: HLV vĩ đại nhất thế kỷ 20

HLV Rinus Michels

Marinus Jacobus Hendricus Michels hay Rinus Michels sinh ra ở Amsterdam ngày 9/2/1928. Ông dành hầu như toàn bộ sự nghiệp cầu thủ trong màu áo Ajax, nơi ông thi đấu từ năm 1945 đến năm 1958, nhưng cái tên Michels chỉ thực sự trở nên lừng lẫy trong vai trò điều khiển sa bàn.

Ông dẫn dắt Ajax từ năm 1965 đến 1971, giành 4 chức vô địch quốc gia, 3 cúp quốc gia và 1 cúp C1; từ 1971 đến 1974, Michels cùng Barca giành 1 La Liga, 1 Cúp Nhà vua và 1 Cúp Hội chợ. Ngoài ra, ông tiếp tục truyền bá những kiến thức của mình sang Cologne, Leverkusen và ĐT Hà Lan, mà đỉnh cao trong đó là trận chung kết World Cup 1974 và chức vô địch EURO 1988.

Ông được FIFA trao tặng danh hiệu HLV xuất sắc nhất thế kỷ 20 vào năm 1991. Năm 2007, ông được tạp chí The Times bầu chọn là HLV bóng đá xuất sắc nhất hậu chiến tranh thế giới.

Michels qua đời tại Aalst (Bỉ) vào ngày 3/3/2005.

Johan Cruyff: Cầu thủ xuất sắc nhất lịch sử bóng đá châu Âu

Cruyff thành công cả trên tư cách cầu thủ lẫn HLV

Hendrik Johannes Cruyff hay Johan Cruyff  sinh ra ở Amsterdam vào ngày 25/4/1947. Năm lên 10 tuổi, mẹ của Cruyff, một nhân viên lao công ở Ajax, đã thuyết phục các thầy giáo ở học viện nhận ông.

Trong sự nghiệp cầu thủ lẫy lừng sau đó, Cruyff trải qua 12 mùa bóng cùng Ajax, 5 mùa ở Barca, 2 mùa ở Washington Diplomats và 1 mùa ở Los Angeles Aztecs, Levante (Hạng Hai TBN) và Feyenoord, nơi ông chấm dứt sự nghiệp quần đùi áo số.

Cruyff được xem là cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử bóng đá châu Âu, với vô số danh hiệu lớn nhỏ, đỉnh điểm là 3 Quả bóng Vàng (1971, 1973 và 1974). Ông tiếp tục thành công trên ghế HLV khi tiếp nối huyền thoại Bóng đá tổng lực tại Barca, với 4 chức vô địch La Liga liên tiếp, 1 Cúp Nhà vua, 1 Cúp C1 châu Âu và 1 Siêu cúp châu Âu.

Johan Cruyff tạ thế ở Barcelona vào ngày 24/3/2016.

Sử dụng tiếng Việt có dấu. Ký tự còn lại 500.

* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn

TT
Đội bóng
Trận
+/-
Điểm
1
32
+44
73
2
32
+49
71
3
32
+41
71
4
33
+19
63
5
32
+16
60
6
32
+17
50
7
32
-1
50
8
33
-6
48
9
31
+9
47
10
32
+2
44
11
32
-5
43
12
33
-2
42
13
32
-10
42
14
33
-11
32
15
32
-18
31
16
33
-16
26
17
33
-24
25
18
32
-16
23
19
33
-35
20
20
32
-53
17

Thông tin Toà soạn

Tạp chí Điện tử Bóng Đá

Tổng biên tập:
Nguyễn Tùng Điển
Phó Tổng biên tập:
Thạc Thị Thanh Thảo Nguyễn Hà Thanh Nguyễn Trung Kiên Vũ Khắc Sơn

Địa chỉ liên hệ

Tầng 6 tòa nhà Licogi 13
Số 164 đường Khuất Duy Tiến, quận Thanh Xuân, Hà Nội

Tel: (84.24) 3554 1188 - (84.24) 3554 1199
Fax: (84.24) 3553 9898
Email: toasoan@bongdaplus.vn | vanphong@bongdaplus.vn
 

Liên hệ Quảng cáo

Hotline: 0903 203 412
Email: quangcao@bongdaplus.vn

x