Vì sao Gary Neville là HLV tệ nhất trong lịch sử?

Bẽ mặt gã học việc 

Việc bổ nhiệm Neville là một bất ngờ, vì cựu hậu vệ MU tiếp quản một trong những CLB lớn nhất La Liga dù không có kinh nghiệm quản lý cấp CLB, ngoài ra cũng ít kiến thức về bóng đá Tây Ban Nha và có rào cản ngôn ngữ.

Mọi người đều chấp nhận rằng cựu hậu vệ đội tuyển Anh nhận được công việc này vì mối quan hệ kinh doanh với chủ sở hữu Valencia, Peter Lim, người mà sự nổi tiếng tại Mestalla đã bắt đầu suy giảm chỉ một năm sau khi ông mua lại CLB.

Neville, người sau này thừa nhận đã chấp nhận lời đề nghị như một sự ưu ái đối với Lim sau khi ông này đầu tư vào các doanh nghiệp của Neville, bao gồm cả Salford City, đã giải nghệ chỉ 4 năm trước đó. Ông đang ở đỉnh cao sự nghiệp với tư cách là một bình luận viên nổi tiếng trên Sky Sports. Vì vậy, việc Neville được bổ nhiệm làm quản lý của một CLB hàng đầu châu Âu, đội từng 6 lần vô địch La Liga và 2 lần vào chung kết Champions League, giống như một thí nghiệm được dàn dựng bởi các nhà sản xuất truyền hình thực tế. Và kết quả là một cảnh tượng vừa hấp dẫn vừa thảm khốc.

Nhiều HLV trong quá khứ đã giành được công việc tại Valencia thông qua nhiều năm làm việc chăm chỉ trên đường piste. Vì vậy đối với Neville, đó là một công việc quá tốt để từ chối. Neville nói tại buổi ra mắt, với sự tham dự của hàng chục nhà báo Anh: "Nếu tôi từ chối công việc này, tôi có thể nói lời tạm biệt với uy tín của mình trong bóng đá vì đây là một CLB lớn và tôi rất vinh dự và tự hào có mặt ở đây. Ngồi trên truyền hình, nói về các HLV trong vài năm qua, đã đến lúc tôi phải tự đứng lên".

Giám đốc bóng đá của đội tuyển Anh khi đó, Dan Ashworth, đã khuyến khích Neville, nói với ông rằng đây là "bước đi hoàn hảo" để cuối cùng kế nhiệm Roy Hodgson làm HLV của Tam Sư, có lẽ ngay sau khi EURO 2016 kết thúc vào mùa hè năm sau.

Nhưng trước khi bắt đầu công việc, Neville đã bị cảnh báo bởi huyền thoại Santi Canizares, người nói: "Trở thành một nhà phân tích giỏi không giống như trở thành một HLV giỏi. Valencia không phải là một đội để thử nghiệm, đây không phải là nơi dành cho một HLV học việc. Đưa ra ý kiến là một chuyện, làm cho mọi thứ hoạt động trên sân lại là chuyện khác".

Canizares đã đúng! Valencia bị Lyon đánh bại 0-2 trong trận đấu đầu tiên dưới thời Neville, khiến họ bị loại ngay từ vòng bảng Champions League. Neville đã thể hiện sự thiếu kinh nghiệm khi chuyển từ sơ đồ 4-3-3 sang 4-2-4 để tìm kiếm bàn gỡ, nhưng tất cả những gì ông đạt được là nhường hoàn toàn tuyến giữa cho Lyon.

Neville cũng có một khởi đầu đầy bất an tại La Liga, chỉ giành được 2 điểm trong 3 trận đầu tiên. Trong trận đấu thứ 4, Valencia hòa 2-2 với Real Madrid, một kết quả khiến Los Blancos sa thải Rafa Benítez, nhưng điều đó không thể xoay chuyển tình thế khi Los Che trải qua hơn 2 tháng không thắng ở giải quốc nội.

Có một chút an ủi ở Copa del Rey, mặc dù hành trình ở cúp quốc gia của Valencia kết thúc trong thất bại thảm hại 0-7 trước Barcelona ở lượt đi bán kết tại Camp Nou. Đồng nghiệp của Neville, Jamie Carragher, đã xem trận đấu đó từ khu vực báo chí, cười vang với mỗi bàn thắng được ghi vào lưới, trong khi ở đường biên, Luis Enrique không chút thương xót, giữ Lionel Messi, Luis Suárez, và Neymar trên sân cho đến tiếng còi chung cuộc trước khi lờ đi nỗ lực bắt tay sau trận đấu của Neville.

Neville cảm thấy rằng HLV Barça khi đó đang "gửi một thông điệp rằng ông không thuộc về nơi này" trước khi phải đối mặt với một "đội hình hành quyết" gồm truyền thông Valencia, một số người trong số họ đã thúc giục Neville từ chức trong cuộc họp báo sau trận đấu.

Người hâm mộ cũng làm điều tương tự, hô vang "Gary hãy đi ngay"trên khán đài Mestalla. "Tôi mất tự tin", Neville sau này nhớ lại. "Đã đến lúc tôi thậm chí không muốn dẫn dắt các buổi tập; tôi để chúng lại cho các HLV của mình. Tôi cảm thấy xấu hổ khi thực hiện các buổi tập bằng tiếng Anh bập bẹ, nơi mọi thứ đều phải thông qua người phiên dịch".

Khoảnh khắc chốt hạ

Neville đã chấm dứt chuỗi 10 trận chờ đợi chiến thắng đầu tiên tại La Liga khi Valencia đánh bại Espanyol, và sau đó là chiến thắng ở Granada và màn hủy diệt với tổng tỷ số 10-0 trước Rapid Vienna tại Europa League. Mọi thứ bắt đầu có vẻ tốt hơn, và Neville cảm thấy lạc quan khi ông mời một nhóm nhà báo đi ăn trưa vào đầu tháng 3.

Nhưng đó chỉ là một bình minh giả tạo. Valencia thua 5/7 trận tiếp theo trên mọi đấu trường, bao gồm việc bị Athletic Bilbao loại khỏi châu Âu bằng luật bàn thắng sân khách. Giọt nước làm tràn ly đối với Lim là trận thua 0-2 trên sân nhà vào trước Celta Vigo, khiến Valencia chỉ còn cách khu vực xuống hạng 6 điểm. Trước đó, khi Neville tiếp quản, họ chỉ kém vị trí tham dự Champions League 5 điểm.

Trận thua Celta diễn ra một ngày sau lễ hội Fallas, khi người dân địa phương ở Valencia đốt các hình nộm, bao gồm một hình nộm có khuôn mặt Neville kèm theo tỷ số 0-7 trước Barcelona. Khi trận đấu kết thúc, những tiếng hô vang "Gary, đi ngay" trở nên đinh tai nhức óc. Và Neville nhanh chóng được Lim thông báo rằng ông đã mất việc, mặc dù thông báo chính thức không được đưa ra cho đến 10 ngày sau.

Neville có rất ít đồng minh trong khoảng thời gian ngắn ngủi ở Tây Ban Nha. "Tôi rời nhiều cuộc họp báo với cảm giác như mình đã bị đánh đập tàn bạo", ông nhớ lại. "Cũng không có đồng nghiệp nào xung quanh để giúp đỡ tôi".

HLV Ernesto Valverde của Bilbao đã thay đổi hệ thống của mình 3 lần trong một trận đấu và Neville không có câu trả lời: "Ông ấy điều khiển tôi như một con rối nhỏ. Tôi có thể cảm nhận điều đó trên đường biên. Đó là cảm giác của sự thiếu kinh nghiệm".

Sau đó là Diego Simeone, người mà Neville nói rằng đã "nhẹ nhàng bóp nghẹt tôi, gần như tra tấn tôi về mặt bóng đá trong 90 phút" khi Atletico Madrid dễ dàng giành chiến thắng tại Mestalla.

Neville đã chấp thuận việc Valencia thuê cựu trợ lý Liverpool, Pako Ayestaran để giúp ông truyền đạt ý tưởng của mình vào tháng 2 năm 2016 và khẳng định rằng khi ông ra đi, Ayestaran cũng sẽ rời đi. Thủ môn Diego Alves thậm chí đã không hiểu rõ tin tức khi Neville giải thích lần đầu, tin rằng HLV đang chủ động từ chức và bảo ông đừng làm thế. Cuối cùng, Neville ra đi vài tuần sau đó, được thay thế bởi Ayestaran.

“Vấn đề lớn nhất của Gary là không thể tự mình diễn đạt,” Ayestaran sau này nói. “Thông qua phiên dịch viên thì không giống: Bạn không thể truyền tải cùng một niềm đam mê, cùng một cảm xúc". Thật vậy, chương trình truyền hình Tây Ban Nha, El Día Después đã chế giễu những khó khăn trong giao tiếp của Neville gần như hàng tuần. Chẳng hạn như cuộc trao đổi hài hước của Neville với HLV José Sandoval của Granada, người đã buộc tội Neville "than phiền suốt trận đấu". Neville đã đáp trả: "Anh ta không than phiền, tôi không than phiền. Đồ chết tiệt".