Trở thành HLV Barcelona là một thách thức lớn đối với bất kỳ ai, nhưng không ai có sự chuẩn bị tốt hơn Xavi để chinh phục thử thách lớn lao đó. Bổ nhiệm các cựu huyền thoại trở thành HLV đã trở thành một xu hướng trong bóng đá hiện đại, đặc biệt là tại các CLB lớn ở châu Âu, nhưng trong thời gian gần đây, cách làm đó đang cho thấy kết quả không mấy khả quan.
Ole Gunnar Solskjaer tiếp tục gặp khó khăn tại Man United, Andrea Pirlo chỉ trải qua một mùa giải đáng thất vọng tại Juventus vào năm ngoái, và sự trở lại của Frank Lampard với Chelsea đã không kết thúc như mong đợi của cả hai bên.
Barcelona cũng đã mắc sai lầm khi họ trọng dụng Ronald Koeman vào mùa Hè năm 2020, người được các Cules nhớ nhất với bàn thắng của ông khi còn là cầu thủ, giúp Barca giành được Cúp C1 châu Âu năm 1992.
Vì lẽ đó, không có gì là đáng ngạc nhiên khi nhiều người tỏ ra nghi ngờ về quyết định thay thế Koeman bằng Xavi của Barcelona. Dù là nhạc trưởng huyền thoại trong thế hệ vàng năm xưa, nhưng Xavi chỉ có hơn 2 năm kinh nghiệm huấn luyện cho Al Sadd ở Qatar.
Nhưng sự hoài nghi đó gần như chắc chắn sẽ không trở thành hiện thực, bởi Xavi không được mời về CLB cũ chỉ bởi vì anh là một cựu danh thủ của Camp Nou. Ông trở lại Barcelona để đảm nhiệm công việc huấn luyện, sau 6 năm rưỡi kể từ trận đấu cuối cùng tại Nou Camp với tư cách cầu thủ, với những ý tưởng rõ ràng về những gì anh muốn thực hiện.
Không có HLV nào ở thời điểm hiện tại có thể suy nghĩ sâu sắc hơn Xavi về những gì ông sẽ làm sau khi có được công việc mơ ước tại Barcelona. “Mọi người có thể nói rằng tôi không có sự chuẩn bị kĩ càng, nhưng tôi không nghĩ vậy. Thành thật mà nói, tôi cảm thấy đã sẵn sàng để dẫn dắt Barca. Tôi am hiểu CLB cũng như mọi thứ xung quanh nó”, Xavi nói vào tháng 6/2020.
Rất ít cầu thủ được nhắc đến với tư cách là “HLV tương lai” của CLB nhiều lần như Xavi tại Barcelona. Phong cách chơi bóng của ông trong suốt 17 năm ở đội một là một kiệt tác trong việc tổ chức lối chơi tấn công và điều khiển cả những đồng đội xung quanh với khả năng chuyền bóng phi thường của mình.
Từng giành 8 chức vô địch La Liga và 4 danh hiệu Champions League, ngay từ khi còn thi đấu, Xavi cũng thường xuyên thể hiện suy nghĩ về chiến thuật và phong cách độc đáo của CLB, cũng như quan điểm chung về bóng đá. Ông cũng tự định vị mình là người kế thừa triết lý của các tiền bối như Johan Cruyff và Pep Guardiola.
Điều này đã tạo mối thiện cảm với Cules và nhiều người cho rằng Xavi đã biết những gì mình sẽ làm ngay ở giai đoạn cuối tại Barca, khi phải làm quen nhiều hơn với vai trò dự bị. Xavi cũng có quan điểm khác biệt với các HLV - Luis Enrique ở Barcelona và Vicente del Bosque ở ĐT Tây Ban Nha - khi ông cảm thấy 2 người này đã đưa đội bóng đi lạc khỏi những nguyên tắc quan trọng để thành công.
Ngay cả quyết định chuyển đến Qatar vào năm 2015, khi Xavi chấp nhận không thể ngay lập tức dẫn dắt Barca, cũng nằm trong kế hoạch tổng thể. Trong 4 năm chơi ở Qatar Stars League, ông đã tham gia huấn luyện lứa trẻ hơn của CLB, song song với việc hoàn thành các khóa học huấn luyện cho đến khi nhận được giấy phép UEFA Pro vào tháng 6 năm 2019.
Mùa hè năm đó, Xavi treo giày và tiếp quản đội dự bị của Al Sadd. Ông đã nhận được lời đề nghị từ các CLB Tây Ban Nha và châu Âu nhưng đều từ chối. Ông chỉ tập trung vào một công việc trong tương lai.
Ngay cả việc trở lại tiếp quản đội trẻ Barcelona B, như Guardiola đã làm trước khi chuyển sang đội một, cũng không nằm trong kế hoạch. Xavi công khai cho biết ông cảm thấy mình chuẩn bị tốt hơn khi làm việc với các chuyên gia ở giải đấu hàng đầu ở Qatar, cùng với kinh nghiệm ở Champions League châu Á.
“Tôi không thể ngay lập tức lái một chiếc Ferrari hay một chiến hạm. Tôi phải bắt đầu với một chiếc thuyền nhỏ, một chiếc xe nhỏ để thử nghiệm bản thân và tích lũy kinh nghiệm. Ý tưởng của tôi là bắt đầu sự nghiệp HLV ở Qatar, nơi không có quá nhiều áp lực, để chứng tỏ bản thân và trau dồi thêm, sau đó mục tiêu là trở lại châu Âu đặc biệt là Barcelona”.
Việc Xavi dẫn dắt Al Sadd giành tới 7 danh hiệu không phải là một bất ngờ lớn - cho đến nay họ vẫn là CLB mạnh nhất về tài chính ở Qatar. Tuy nhiên, Xavi vẫn gây ấn tượng với các HLV giàu kinh nghiệm khác theo dõi đội bóng này, trong đó có cựu HLV ĐT Iceland là Heimir Hallgrimsson, hiện đang ở Al-Arabi và huyền thoại Bora Milutinovic, người đang sống tại Qatar.
Trở lại Barcelona, đội bóng đã gắn bó suốt sự nghiệp cầu thủ luôn là đích đến tồn tại trong tâm trí của Xavi. Kể từ năm 2019, Xavi đã hợp tác chặt chẽ với Victor Font, doanh nhân tài chính đã chuẩn bị trong nhiều năm để tranh cử chức chủ tịch Barcelona.
Khi chiến dịch thực sự bắt đầu vào mùa thu năm ngoái, sau khi Josep Maria Bartomeu từ chức trong sự ô nhục, họ tiếp tục hợp tác chặt chẽ với nhau. Chính Font đã nói trong chiến dịch tranh cử ghế chủ tịch CLB rằng: “Tôi nói chuyện với Xavi nhiều hơn nói với vợ mình”.
Một nguồn tin khác cho biết: “Chính Xavi là người đã lên kế hoạch cho toàn bộ dự án thể thao của Font”. Nếu Font trở thành chủ tịch Barcelona, kế hoạch này có thể thực hiện ngay trong ngày đầu tiên của nhiệm kỳ- với hơn 20 người khác đã được sắp xếp để đảm nhiệm các vị trí khác nhau trong CLB, làm việc với đội một, hệ thống trẻ hoặc bộ phận y tế.
Kế hoạch chuyển nhượng cũng đã được hoạch định chi tiết - Eric Garcia sẽ được ký hợp đồng, nhưng không phải Memphis Depay. Những cầu thủ trẻ như Gavi và Nico cũng sẽ được ra mắt như bây giờ, nhưng trong một sơ đồ chiến thuật giống với những gì họ đã nhuyễn nhừ ở đội trẻ.
Kế hoạch đó đã gặp trở ngại khi các socio (thành viên có quyền bầu cử chức chủ tịch) bầu chọn Joan Laporta vào tháng Ba. Khi Laporta đi tìm kiếm sự thay thế Koeman vào mùa hè 2020, ông đã công khai loại bỏ Xavi, cho rằng ứng viên này còn quá non kinh nghiệm. Nhưng người ta hiểu, ông ta muốn dằn mặt Xavi vì đã ủng hộ Font một cách công khai.
Những người khác tham gia vào dự án của Font, hiện đang hợp tác chặt chẽ với Xavi để lên kế hoạch khắc phục các vấn đề của Barcelona, cũng đã được Laporta thu nhận lại như Jordi Cruyff và Albert Capellas. Với Xavi giờ là trung tâm của kế hoạch tương lai của CLB, Cruyff và Capellas sẽ nắm khâu chuyển nhượng và phát triển đội trẻ.
Điều này được hiểu rằng đội một của Xavi sẽ chủ yếu gồm những người đã gắn bó với ông bấy lâu nay và còn thi đấu tại Barca. Các trợ lý sẽ gồm anh trai Oscar Hernandez và Sergio Alegre, HLV thể thao là Ivan Torres, chuyên gia vật lý trị liệu Carlos Nogueira và 3 nhà phân tích gồm David Prats, Sergio Garcia và Toni Lobo.
Đội ngũ chặt chẽ này đã được tập hợp lại với nhau để quay lại tiếp quản Barcelona. Người duy nhất thuộc hệ thống của Koeman vẫn được dùng là HLV thủ môn Jose Ramon de la Fuente, người đã làm việc với các thủ môn đội một của Barcelona kể từ khi Xavi còn ở đó.
Sẽ khó có ứng cử viên nào khác đủ can đảm tiếp quản công việc ở Nou Camp ở thời điểm này, trong bối cảnh lực lượng “tre già, măng chưa mọc”. Barca đang giậm chân ở khu vực giữa BXH và bất kỳ ai dám làm HLV của Barca cũng sẽ phải lường đến khả năng bị sa thải.
Cũng chắc chắn rằng, sau khi trảm Koeman cách đây 2 tuần, Laporta và BLĐ đã không thể làm được gì ngoài việc dốc toàn lực để có được Xavi. Không ai khả dĩ hơn nhân vật này để ngồi vào chiếc ghế cực nóng tại Camp Nou.
“Nếu đó là Xavi, các Cules sẽ nhiệt liệt hoan hô. Ông ấy có bản lý lịch hoàn hảo để trở thành HLV Barcelona. Xavi đã trưởng thành tại CLB, nắm rõ phong cách của Barcelona và tôn thờ triết lý của Barcelona, đồng thời là một nhà phân tích và chiến thuật tuyệt vời. Xavi cũng có tình yêu lớn và đam mê với Barcelona”, một thành viên BLĐ nhận xét.
Đây rõ ràng là mục tiêu nhằm tái sinh DNA Barcelona và ý tưởng “Mes que un club” vốn rất quan trọng đối với gia đình Barcelona, điều mà nhiều người biết rõ Xavi cảm thấy CLB đã buông bỏ hơn một thập kỷ qua. Lối chơi dựa trên cảm xúc và những giá trị vô hình như vậy là điều mà những HLV như Koeman, Pirlo, Solskjaer và Lampard đương nhiên sẽ không thể hiểu được.
Ngay cả trong nội bộ Barcelona, người ta cũng nhận ra rằng những kỳ vọng dành cho Xavi sẽ rất lớn. Xavi sẽ phải chịu áp lực về kết quả ngay lập tức và sự thay đổi trong phong cách chơi với rất ít thời gian chuẩn bị.
Sơ yếu lý lịch và sức hút của Xavi đồng nghĩa với việc lần đầu tiên cựu danh thủ này ngồi trên băng ghế huấn luyện ở trận đấu với đối thủ cùng thành phố Espanyol vào ngày 20/11 tới sẽ nhận được sự chú ý cực kỳ lớn lao của toàn bộ Cules và NHM thế giới.
Những chiến tích trong quá khứ và cá tính của Xavi cũng sẽ giúp làm dịu những lời chỉ trích từ khán đài Nou Camp và báo chí Catalan, nhưng chúng sẽ không giúp đội bóng ghi bất kỳ bàn thắng nào hoặc giành được bất kỳ điểm số nào trong mùa giải này.
Barcelona đang ở thời điểm quan trọng - họ cần phải vươn lên từ vị trí giữa bảng hiện tại ở La Liga (9) và đánh bại Benfica trong trận đấu tại vòng bảng Champions League vào ngày 23/11 tới sẽ là sự khẳng định cho dấu hiệu lạc quan ở đấu trường châu Âu.
Thuyền trưởng mới của Barcelona cần phải khẳng định khả năng thật nhanh bằng cách giành chiến thắng trong các trận đấu trước mắt đồng thời đưa đội chơi thứ bóng đá đẹp mắt, cuốn hút hơn. Đó là một thách thức rất lớn đối với bất kỳ ai, nhưng không ai chuẩn bị tốt hơn Xavi.