Thu gom và tái chế rác thải - chuyện từ 'Tây' sang 'Ta'

Đài Loan: “Không phân loại rác, không được vứt rác”

Mỗi ngày, những chiếc xe thu gom rác màu vàng phát những bản nhạc được yêu thích chạy quanh Đài Loan để gom rác. Khi nghe tiếng nhạc, người dân sẽ mang rác từ nhà ra đổ trực tiếp lên xe. Xe rác thường có dòng chữ “Không phân loại rác, không được vứt rác”.

Ở Đài Loan, mọi thứ rác đều phải phân thành 3 loại: rác tái chế, rác không tái chế và một xô thức ăn thừa hay còn gọi là rác nhà bếp. Khi xe rác đến, rác tái chế được giao tận tay nhân viên vệ sinh. Việc phân loại kỹ đến mức hộp cơm nếu còn dầu mỡ phải dùng nước rửa chén rửa sạch sau đó mới quăng vào túi rác. Rác không tái chế thì trực tiếp vứt lên xe. Xô thức ăn thừa sẽ được đổ vào thùng rác nhà bếp phía sau xe rác.

Trường hợp những người dân cố tình vi phạm, phân loại rác sai hoặc vứt rác bừa bãi sẽ bị xử phạt nghiêm khắc hoặc bị chỉ trích công khai trên các phương tiện truyền thông.

Nhờ sự quyết liệt của Chính phủ, tự giác của người dân và sự vào cuộc của các doanh nghiệp tham gia tái chế đã giúp Đài Loan từ 1 quốc gia bị xem là “thiên đường… rác” đã nhanh chóng trở thành một trong những nơi có tỷ lệ tái chế cao nhất thế giới.

Thụy Điển: quốc gia nhập khẩu rác

Trong khi nhiều quốc gia vẫn đang đau đầu xử lý các bãi rác thì Thụy Điển lại vướng phải nỗi lo không đủ... rác để duy trì các trung tâm đốt rác. Phần lớn người dân Thụy Điển đều có các thùng phân loại rác ngay tại nhà.

Mỗi hộ gia đình đều có từ 6,7 loại thùng rác trong nhà để phân loại rác. Tiếp theo đó, hệ thống tái chế xử lý rác hiệu quả đã giúp Thụy Điển trở thành nước đầu tiên trên thế giới tái chế được đến 99% lượng rác thải của mình.

Hệ thống xử lý rác thải phát triển và hoạt động hiệu quả đến mức, hàng năm, quốc gia thuộc Bắc Âu này còn được trả tiền để nhập khẩu ít nhất 2,3 triệu tấn rác từ các nước Châu Âu khác để tái chế. 55 % rác được đốt thành nhiệt, cung cấp điện và khi sưởi cho người dân, phần còn lại tái chế thành nguyên vật liệu mới hoặc thành phân bón...

Nhật Bản - Đổ rác cũng phải theo lịch

Một trong những nguyên nhân khiến Nhật Bản trở thành đất nước sạch sẽ có tiếng đến từ quy trình phân loại, thu gom rác chặt chẽ đến mức ngặt nghèo. Ở Nhật có tới 4 loại rác chính: cháy được, không cháy được, ngoại cỡ và rác “khác” (gồm chai, lọ thủy tinh, vỏ lon...)

Rác cháy được (rác nhà bếp, giấy, gỗ...) người dân bắt buộc phải bỏ vào trong túi buộc lại. Rác nhà bếp phải vắt sạch nước, bọc giấy báo rồi mới được phép cho vào túi rác. Gỗ, cành cây trong vườn phải cắt ngắn với kích cỡ nhỏ hơn 50 cm. Rác không cháy được (các vật dụng bằng nhựa, đồ sứ, kim loại...) phải được đựng trong túi nhựa trong suốt.

Các vỏ chai nhựa rỗng phải được tháo nắp, gỡ mác cho vào túi riêng; các chai nhựa PET phải được rửa sạch, giẫm bẹp trước khi cho vào túi. Mỗi loại rác khi muốn vứt đều phải cho vào túi theo màu sắc đã quy định. Nếu không tuân thủ, túi rác sẽ được trả về cho chủ nhân kèm theo một chiếc “vé xấu hổ” để nhắc nhở.

Bên cạnh đó người dân phải nhớ lịch trình thu rác, vì các loại rác sẽ được thu gom vào những ngày khác nhau. Có những loại rác được thu gom hàng tuần nhưng có những loại phải chờ một tháng hay một năm sau mới được loại bỏ khỏi nhà. 

Việt Nam - Sự chuyển biến khi lối sống xanh bắt đầu lan tỏa

So với các quốc gia đã kể trên, Việt Nam mới chỉ ở những bước đầu tiên đi tìm những giải pháp triệt để cho vấn đề phân loại, thu gom và tái chế rác. Cùng với nỗ lực của Chính phủ, các doanh nghiệp, khoảng vài năm trở lại đây, khi lối sống xanh dần trở nên phổ biến, phong trào phân loại, thu gom, tái chế rác đã có những chuyển biến tích cực. 

Điều đáng khích lệ, ý thức của giới trẻ về việc bảo vệ môi trường ngày càng cao, thể hiện qua việc hạn chế sử dụng các loại sản phẩm nhựa dùng một lần, những sản phẩm không thể tái chế để giảm lượng rác thải, đồng thời ủng hộ những sản phẩm được sản xuất với những nguyên liệu có lợi cho môi trường.

Mặc dù đi sau các quốc gia khác nhiều năm trong việc thu gom và tái chế rác thải, tuy nhiên, trong thời gian gần đây là nhận thức của người dân về các vấn đề bảo vệ môi trường ngày càng được nâng cao.

Đây là tín hiệu đáng mừng để chúng ta nỗ lực tìm ra những giải pháp hiệu quả hơn để giải quyết các vấn đề về liên quan đến việc thu gom, tái chế rác thải nhằm góp phần bảo vệ môi trường và tận dụng được nguồn nguyên liệu rác để tạo ra những sản phẩm giá trị hơn.

Vào ngày 14-15/12 tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục (Hà Nội), Tập đoàn Tetra Pak, nhà cung cấp giải pháp chế biến và đóng gói hàng đầu thế giới sẽ tổ chức chương trình “Ngày hội tái chế vỏ hộp giấy”.

Những người tham gia sẽ đổi hộp sữa đã qua sử dụng để đổi lấy cây xanh (100 vỏ hộp = 1 cây xanh). Đây là hoạt động thiết thực để vận động mọi người chung tay vào hành trình tái chế rác thải nhằm hướng tới một lối sống xanh bền vững.