Chuyện bầu bí, sinh nở cản trở sự nghiệp của giới cầu thủ nữ

Hải An
14:55 ngày 19-10-2020
Nếu Alex Morgan thi đấu trận ra mắt Tottenham Hotspurs, gặp  Arsenal vào Chủ nhật tuần vừa qua, đấy sẽ là một cầu thủ - sản phụ, mới sinh con được 5 tháng và vẫn ở giai đoạn cho con bú bằng sữa mẹ. 

Alex Morgan đã có mặt trên khán đài trong trận Spurs thua Man United 0-1 vào thứ Bảy tuần trước nữa, đẩy một một xe nôi chở cô con gái Charlie xinh xắn. Bà mẹ 31 tuổi này vốn là cựu cầu thủ nổi tiếng của giải WSL (giải bóng đá nhà nghề nữ Mỹ), người có thành tích chỉ kém đương kim Quả Bóng Vàng Megan Rapinoe, nữ danh thủ đã từng vô địch 2 kỳ World Cup và 1 kỳ Thế Vận Hội. 

Morgan, quay lưng lại với máy ảnh, không biết những bức ảnh đang được chụp, nhưng với tư cách là bản hợp đồng cao cấp nhất của kỷ nguyên WSL, cầu thủ 31 tuổi này đã quen với công chúng. Nếu không phải vì đại dịch đã làm gián đoạn giải VĐQG Mỹ, sản phụ này đã không đến Bắc London để tìm kiếm cơ hội thi đấu ở Lục địa Già kể sau khi lâm bồn.

Tuy nhiên, đến giờ Morgan vẫn chưa được ra sân thi đấu phút nào nhưng đã phải hút rất nhiều sữa giữa các buổi tập để cho con bú bình. Cô đã phải đối diện với vô vàn khó khăn như bất cứ nữ cầu thủ nào chấp nhận vừa cho con bú vừa chạy hùng hục và sút bóng. 

Bà mẹ bỉm sữa Morgan hiện đang sống trong một căn hộ với con gái và mẹ chồng. Chồng cô, Servando Carrasco là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp cho CLB Fort Lauderdale trở lại Mỹ. Thế giới đã nóng ruột chờ đợi sự trở lại của Morgan, người vừa ký hợp đồng với Spurs vào ngày 19/9. 

Thậm chí, trước khi COVID-19 xảy ra và đóng băng trái bóng, Morgan còn muốn trở lại sân cỏ sớm hơn để được có suất trong ĐT Mỹ dự Thế Vận Hội 2020, sự kiện xảy ra ngày dự sinh của Charlie đúng 3 tháng.

Trong thế giới thể thao, những “bà mẹ cầm vú” ra sàn đấu như thế không hiếm. Serena Williams đã trở lại sân quần vợt chỉ 6 tháng sau khi hạ sinh cô con gái Alexis; Jessica Ennis-Hill, Paula Radcliffe và đặc biệt là Jo Pavey, nữ VĐV điền kinh đã tham dự Olympic lần thứ năm trong sự nghiệp khi đã 42 tuổi và có 2 con.

Nhưng không có nhiều điều tương tự trong thế giới bóng đá nữ bởi cản trở đối với các bà mẹ chơi bóng nhiều hơn nhiều. Đối với Morgan, việc cô trở lại sân cỏ từ viện sản bị nghi ngờ và soi mói. Họ không tin cô còn có thể chơi thứ bóng đá đỉnh cao tiền sản.

Chân sút Hellen Ward của ĐT xứ Wales vẫn thi đấu đỉnh cao dù đã 2 lần sinh nở

“Có rất nhiều thay đổi xảy ra trước và sau khi mang thai đối với chị em, tất nhiên có người thay đổi nhiều, người thay đổi ít và có người không bị tác động. Điều quan trọng là chúng ta không nên so sánh họ trước sau thai kỳ hay bất cứ với ai khác. Thai kỳ của mỗi người rất khác nhau và hậu quả cũng khác nhau”, tiến sĩ Kirsty Elliott-Sale, PGS sinh lý học nữ tại Đại học Nottingham Trent phân tích.

“Mọi thứ thay đổi khá nhiều trong thai kỳ mang thai và việc trở lại chức năng bình thường của mọi phụ nữ là không giống nhau. Một số trở lại bình thường nhanh chóng nhưng những người khác bị ảnh hưởng lâu hơn. Nói chung, chúng tôi không muốn đưa các VĐV trở lại với môn thể thao đỉnh cao khi họ bị suy giảm khả năng hoặc tăng nguy cơ chấn thương”.

Sự phát triển của thai nhi và việc bụng bầu biến mất sau đó làm thay đổi trọng tâm của một nữ cầu thủ bởi họ bị kích thích toàn bộ hệ thống cơ - xương, buộc họ phải di chuyển theo kiểu khác và giữ thăng bằng theo kiểu khác. Khi tử cung mở rộng, nó thường chèn ép các cơ quan khác, dẫn đến thay đổi dung tích phổi. 

Ở những bộ phận khác, những thay đổi đối với hormone sinh sản - sự gia tăng của estrogen và progesterone - có thể làm tăng độ lỏng lẻo của khớp và dây chằng, đây là một yếu tố nguy cơ chính gây ra chấn thương ACL quái ác với giới VĐV thể thao. 

Thai kỳ cũng đem lại những thay đổi về tim mạch, thể tích máu, huyết áp và nhịp tim. Sau khi sinh, sản phụ có thể phải mất vài tuần hoặc vài tháng để trở lại bình thường. Thêm vào đó, sức ép ở vùng xương chậu khi mang thai có thể dẫn đến hiện tượng són tiểu và són phân, do đó, nhiều cầu thủ nữ phải đóng bỉm, đóng khố để che giấu mọi sự rò rỉ.

Tiến sĩ Marlize De Vivo, một chuyên gia phục hồi chức năng thể thao, đồng thời là giám đốc của Nhóm nghiên cứu hoạt động thể chất hậu sản, cho biết: “Làm tổn thương sàn chậu có thể để lại hậu quả lâu dài cho các sản phụ. Rối loạn chức năng sàn chậu, chẳng hạn như bị rò bàng quang, vốn thường gặp ở sản phụ sau sinh. 

Tuy nhiên, do các nữ cầu thủ phải duy trì thói quen tập luyện vất vả trong và sau thai kỳ, đồng nghĩa với việc họ có thể bị rối loạn chức năng sàn chậu thường xuyên hơn. Đây chính là một trở ngại rất lớn đối với các nữ cầu thủ chuyên nghiệp và giới VĐV nữ”. 

Chế độ dinh dưỡng cũng là một vấn đề khác. Các nữ VĐV đều phải tuân thủ chế độ dinh dưỡng thể thao ngặt nghèo nhưng khi họ mang thai, những thứ này đều phải thay đổi. Ngay cả khi có con, việc phải thức dậy vài lần trong đêm để cho bú cũng sẽ làm sản phụ đói. 

Thực sự có thể rất khó để một nữ cầu thủ quay trở lại chế độ dinh dưỡng trước khi mang thai vì họ cảm thấy mệt mỏi và mất nhiều thời gian hơn. Rõ ràng, khi muốn trở lại tập luyện và thi đấu, họ phải tuân thủ chế độ dinh dưỡng cũ, thứ đang khiến họ mệt mỏi trong hoạt động nuôi con hàng ngày.

Phụ nữ đang cho con bú thường có bầu ngực to và nặng hơn và cũng thường “ướt mèm” do căng sữa, rỉ sữa. Nếu một nữ cầu thủ đang ở giai đoạn nuôi con kiểu này sẽ phải chạy nhiều, va chạm nhiều chắc chắn sẽ bị tổn thương, đặc biệt với động tác dùng ngực để khống chế bóng. 

Bóng đá Xứ Wales không chỉ có Gareth Bale mà còn có cả Helen Ward - tiền đạo của CLB Watford. Tay săn bàn hàng đầu 34 này là mẹ của 2 đứa con: Emily sinh vào tháng 9/2014 và Charlie sinh tháng 9/2017. Đáng nể là sau cả 2 lần vượt cạn, Ward tiếp tục thi đấu ở cấp độ quốc tế. 

Thủ môn Chamberlain lại chấp nhận từ bỏ sự nghiệp để có thể chăm con

Giống như Morgan, cô ấy luôn muốn quay lại thi đấu đỉnh cao ngay sau khi sinh nở. Nhưng phải ở lần đẻ thứ hai, Ward mới có được sự tư vấn và chăm sóc của các chuyên gia thể thao hậu sản. Vấn đề lớn nhất của Ward là bị tách cơ bụng, chứng mà dân gian gọi là xổ bụng sau sinh. 

Đây là tình trạng thường thấy ở những sản phụ trên 35 tuổi, lại sinh con to. Thông thường, các khối cơ ở giữa bụng sẽ trở lại bình thường sau 8 tuần. 

Ward kể: “Tôi đã bắt đầu thử chạy nhưng tôi thấy bụng mình như thùng nước lèo, không có tí cơ nào. Khi nằm ngửa rồi ngồi dậy, tôi cảm thấy vùng rốn trống không, có thể nhét cả vài ngón tay vào. Lúc nào tôi cũng di chuyển thận trọng như sợ dạ dày văng đi đâu mất”. 

Những tháng sau khi sinh Emily thoải mái hơn vì những thay đổi trong lịch bóng đá nữ đã khiến Ward có quãng thời gian thư nhàn. Nhưng khi sinh Charlie, cô lại phải cùng ĐT Xứ Wales bắt đầu của chiến dịch vòng loại World Cup. Ward đã ngừng tập luyện 4 tuần trước khi sinh và lên kế hoạch cho việc quay lại tập luyện là 6 tuần sau ngày dự sinh.

Ward giải thích: “Điều này đem lại cho tôi một cơ hội để xem mình có thể cố gắng tới đâu. Về mặt tinh thần, tôi muốn làm mọi việc như hồi chưa dính thai nhưng về mặt thể lực, mọi thứ đều phải chậm đi. Điều này khiến tôi nghĩ làm thế nào để lấy lại những gì đã có”. 

Tuy nhiên, lời khuyên của cô dành cho những bà mẹ mới trở lại với thể thao là hãy đối xử tử tế với bản thân. “Chỉ có bạn mới biết những gì bạn đã trải qua. Hãy cố gắng nhưng đừng cố trở lại như cầu thủ trước đây chỉ vì mong muốn của mọi người. Hãy yêu thương và tử tế với bản thân mình”.

HLV của đội nữ Man United là Casey Stoney đã nhận cuộc gọi FaceTime của Chamberlain để nghe thông báo về việc nữ thủ môn này có thai. Chamberlain đã bị đứt dây chằng mắt cá hai ngày trước khi mùa giải kết thúc. Chấn thương này khiến cô được nghỉ ngơi và che giấu được việc dính thai, cho đến tuần thứ 12. 

Là một thủ môn sẽ rất khác với những vị trí khác. Thai phụ - thủ môn luôn bị các quả bóng bay vào người. Và đến tuần thứ 12 của thai kỳ, việc bay nhảy bắt bóng có thể làm vỡ xương chậu của Chamberlain, hoặc dính những chấn thương tương tự. Cô lập tức được rút khỏi những hoạt động tập luyện và thi đấu nặng.

Việc cân bằng giữa bóng đá và con cái là vấn đề lớn của các nữ cầu thủ

Cho đến 20 tuần, Chamberlain được tham gia một số bài tập chuyền bóng với các biến thể nhỏ - ví dụ như trái bóng sẽ được ném chứ không phải đá - từ từ giảm dần các buổi chạy và đạp xe. Cô sẽ bơi lội, tập yoga và tập pilate dưới sự theo dõi của các HLV. 

Đến tam cá nguyệt thứ ba, hầu như Chamberlain không thể thực hiện các bài tập đơn giản, bụng to lên, xương chậu thay đổi, da bị rạn nứt rõ rệt. Trong vài tuần cuối, Chamberlain tập trung vào các bài tập về cơ sàn chậu, chuyển động hông và trọng lượng cơ thể.

Vào cái đêm bị vỡ ối, cô vẫn có mặt trên MUTV chỉ vài giờ trước đó để phân tích trước trận đấu. Bốn giờ sau khi Chamberlain về nhà, nước ối vỡ ra và cô ấy phải nhập viện. Cô đã bị kích thích mở tử cung được 1 cm, sau đó, Chamberlain được đưa đến phòng sinh. 

“Rất đau đớn. Tôi đã có các cơn co thắt kéo dài 45 giây cứ mỗi 3 phút rưỡi trong năm giờ liên tục. Khi họ kiểm tra lại, tử cung vẫn chỉ mở 1 cm. Tại thời điểm này, tôi đã kiệt sức và sau đó hơi mất tinh thần”. 28 giờ đồng hồ trôi qua, đúng 8 giờ sáng hôm sau, Emilia Francesca Moore chào đời.

Hai mẹ con phải nằm viện trong một tuần vì Emilia bị nhiễm trùng. Đó có lẽ là tuần tốt nhất và tồi tệ nhất trong cuộc đời cô, bởi vì cô vừa sinh một bé gái xinh đẹp nhưng phải đối diện với những khả năng xấu nhất có thể xảy ra. Cô đã phải khâu vài mũi.

“Phải mất vài tuần để cơ thể tôi cảm thấy cơ thể như bình thường hơn một chút. Nhưng tôi không muốn đặt ra cho mình bất kỳ mục tiêu cụ thể nào vì chúng hoàn toàn nằm ngoài tầm kiểm soát của tôi. Là một cầu thủ, tôi không ngừng đặt ra cho mình những mục tiêu. Ngoại trừ lần này bởi vì tôi không biết cơ thể mình sẽ như thế nào và sẽ phản ứng như thế nào”, Chamberlain kể lại. 

Một tháng sau, Chamberlain đã ra ngoài để đi dạo. Khi cô thử chạy, lập tức cô thấy cảm giác nặng nề như bị thừa cân. Dẫu sao, việc trở lại phòng tập của Chamberlain diễn ra suôn sẻ. Cô không gặp vấn đề gì với sàn chậu của mình. Đến tháng 5/2020, cô đã có thể chạy 100 km và đi bộ 150 km. Đến tháng 7, cô trở lại tập tạ và bắt đầu tập luyện với HLV thủ môn Lee Kendall.

Tuy nhiên, ngay sau đó, những ưu tiên của cô bắt đầu thay đổi: Chamberlain rời CLB Man United vào tháng 7/2020 và ngày càng khó cân bằng giữa việc làm mẹ với chơi bóng đá toàn thời gian. Và Chamberlain tuyên bố giải nghệ vào tháng 9/2020.

“Bóng đá chuyên nghiệp không phải là một công việc thông thường để có thể kết hợp với việc nuôi con. Chăm sóc trẻ sơ sinh em là một công việc thực sự rất khó để đảm bảo con tôi nhận được những gì cần thiết. Tôi đã không nghĩ rằng nó sẽ khó khăn như thế. 

Tôi rất muốn tiếp tục chơi bóng, nhưng sau đó, tôi nghĩ rằng không nên. Dù đã khóc rất nhiều nhưng quyết định này đem đến sự nhẹ nhõm và tôi biết đó là điều đúng đắn cho tất cả. Nó khiến tôi cảm thấy thoải mái hơn, không phải căng thẳng trong việc quản lý lịch tập luyện, thi đấu với lịch cho con bú. Với tôi, con cái là ưu tiên số một”, Chamberlain chia sẻ.

Cần tôn vinh và tạo cơ chế hỗ trợ cho những bà mẹ bỉm sữa đá bóng như Alex Morgan

Sự lựa chọn của Chamberlain cũng hợp lý như bất kỳ người mẹ nào khác. Dữ liệu của năm 2018 từ FIFPRO - Hiệp hội cầu thủ toàn cầu - cho thấy rằng các sản phụ chỉ chiếm 1% số cầu thủ ở WSL và chỉ có 3% các CLB hàng đầu trên toàn thế giới có cung cấp cơ sở vật chất cho các cầu thủ đã và đang làm mẹ.

Như thế mới thấy, việc các nữ cầu thủ có thể mang thai và tiếp tục thi đấu sau khi sinh nở mới khó khăn như thế nào nào không và không ai cũng được đối xử tốt như Ward hay Chamberlain, đặc biệt là Ward, người vẫn tiếp tục thi đấu ở bóng đá đỉnh cao.

Thậm chí còn các rào cản chính sách đối với cầu thủ sản phụ. Nike chỉ gỡ bỏ việc cắt giảm hợp đồng cho các nữ VĐV mang thai vào năm 2019 và điều này thường không khuyến khích VĐV sinh con trong giai đoạn sự nghiệp thể thao. Họ phải chấp nhận chia tay thể thao hoặc sinh con khi đã lớn tuổi. 

Tiến sĩ Marlize De Vivo cho biết: “Việc phải chia tay sân cỏ hay môn thể thao có thể đồng nghĩa với việc đánh mất nghề nghiệp, danh tiếng và thu nhập. Thế nên, nhiều nữ cầu thủ mong muốn được trở lại ngay sau khi sinh, tuy nhiên, họ đã bị làm khó trong nhu cầu này”.

Việc Alex Morgan vẫn đang ngồi trên khán đài và xem các trận đấu và điều đó thật tuyệt vì điều đó vẫn có nghĩa là cô vẫn là một phần của đội bóng và quan sát những gì đội đang làm. Trở lại không nhất thiết có nghĩa là Morgan phải thi đấu được đầy đủ 90 phút ngay, đó còn là về chức danh và mạng lưới hỗ trợ. 

Mặc dù chúng ta phải thừa nhận rằng mỗi nữ cầu thủ sẽ có một hành trình khác nhau nhưng điều quan trọng là chúng ta cần nhìn thấy những người mẹ trong môi trường thể thao. Chúng ta phải thay đổi quan niệm hễ một sinh linh chào đời là một sự nghiệp thể thao bị cắt đứt. 

Điều quan trọng là các cô gái trẻ và những phụ nữ khác phải được trao quyền lựa chọn và sự cổ vũ bởi những gì họ đã thấy ở những gì nữ cầu thủ hay nữ VĐV khác đã làm trong suốt quá trình làm mẹ. Chúng ta phải tạo ra những hình mẫu tích cực để có thể nói chuyện cởi mở hơn về những vấn đề này.

XEM THÊM

Courtois gạ 'đá sân nhỏ' với nữ game thủ

Ngỡ ngàng với vẻ đẹp hút hồn của bạn gái James Rodriguez

SỰ KIỆN NÓNG TRONG NGÀY

Sử dụng tiếng Việt có dấu. Ký tự còn lại 500.

* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn

TT
Đội bóng
Trận
+/-
Điểm
1
28
+46
64
2
28
+39
64
3
27
+34
60
4
29
+18
56
5
28
+17
53
6
28
0
47
7
29
-4
44
8
28
+6
42
9
28
-2
41
10
28
+11
40
11
27
+2
39
12
29
-1
38
13
28
-11
35
14
28
-16
27
15
28
-12
26
16
29
-18
22
17
28
-10
21
18
29
-16
21
19
29
-34
17
20
28
-49
15

Thông tin Toà soạn

Tạp chí Điện tử Bóng Đá

Tổng biên tập:
Nguyễn Tùng Điển
Phó Tổng biên tập:
Thạc Thị Thanh Thảo Nguyễn Hà Thanh Nguyễn Trung Kiên Vũ Khắc Sơn

Địa chỉ liên hệ

Tầng 6 tòa nhà Licogi 13
Số 164 đường Khuất Duy Tiến, quận Thanh Xuân, Hà Nội

Tel: (84.24) 3554 1188 - (84.24) 3554 1199
Fax: (84.24) 3553 9898
Email: toasoan@bongdaplus.vn | vanphong@bongdaplus.vn
 

Liên hệ Quảng cáo

Hotline: 0903 203 412
Email: quangcao@bongdaplus.vn

x