Với nhiều fan Arsenal, đó không chỉ là thất bại đầu tiên sau gần hai năm, mà còn là bằng chứng cho một "âm mưu" do LĐBĐ (FA) hoặc trọng tài Mike Riley dẫn đầu, nhằm ngăn đội bóng của Arsene Wenger đạt cột mốc 50 trận bất bại. Tuy nhiên, khi nhìn lại một cách công bằng và phân tích kỹ lưỡng các tình huống, câu chuyện có vẻ ít "đen tối" hơn nhiều.
Trọng tài, sai lầm và những lăng kính méo mó
Fan Arsenal từ lâu đã quen với cảm giác đội bóng của họ thường bị xử ép. Họ chỉ ra những tình huống như HLV Wenger bị phạt vì những hành vi nhỏ, hay các pha bóng gây tranh cãi thường nghiêng về phía đối thủ. Dù vậy, sai lầm của trọng tài là điều phổ biến với mọi đội bóng - có lúc lợi, có lúc thiệt - và chỉ khi xem lại, người ta mới xác định được pha bóng nào là "quyết định lớn".
"Trận đấu thứ 50" nhanh chóng trở thành biểu tượng cho niềm tin vào âm mưu ấy. Wayne Rooney được cho là đã ăn vạ để mang về quả phạt đền giúp MU mở tỷ số, và trọng tài Mike Riley bị cáo buộc là "bảo kê" cho MU. Tuy nhiên, việc cho rằng Riley cố tình giúp Quỷ đỏ thắng là một suy diễn thiếu cơ sở. Những thống kê và phân tích chi tiết cho thấy Riley mắc nhiều sai sót - có cả sai sót chống lại Arsenal và cả chống lại MU - song không hề có bằng chứng cho sự thiên vị có chủ đích.
Ví dụ, tình huống Rio Ferdinand phạm lỗi với Freddie Ljungberg lẽ ra có thể bị thổi phạt và nhận thẻ đỏ. Riley đứng cách 25 mét, nhìn từ phía sau và có thể bị khuất tầm. Với tốc độ di chuyển cao và vị trí quan sát khó, ông đã chọn cách "cho qua" thay vì rút thẻ sớm ở phút 18 - điều mà nhiều trọng tài khác cũng sẽ làm trong hoàn cảnh tương tự. Đó là quyết định sai, nhưng không nhất thiết là gian lận.
Sự thật được phơi bày
Một trong những luận điểm phổ biến nhất trong thuyết âm mưu là việc MU "chặt chém" Jose Antonio Reyes đến mức khiến anh này bị thay ra. Thực tế cho thấy Reyes chỉ bị phạm lỗi 7 lần - bằng với số lần Gabriel Heinze phía MU bị cầu thủ Arsenal phạm lỗi. Gary và Phil Neville thực tế chỉ phạm lỗi tổng cộng 5 lần với Reyes, hai trong số đó bị phạt thẻ. Phil Neville sau này nói rằng "chúng tôi đá cho Reyes tơi tả", song con số thống kê không ủng hộ tuyên bố ấy.
Pha phạm lỗi thô bạo nhất của trận đấu lại đến từ Ruud van Nistelrooy, người đã giẫm vào ống chân của Ashley Cole. Trọng tài Riley không nhìn thấy pha bóng do bị khuất tầm, và sau đó FA đã xem lại băng hình, cấm Van Nistelrooy thi đấu 3 trận - bằng chứng rõ rằng không có bàn tay nào đứng sau bảo vệ MU.
Còn Ashley Cole? Anh cũng phạm lỗi nhiều lần, trong đó có cú đá thô bạo vào Rooney và hoàn toàn xứng đáng bị thẻ vàng. Không có quyết định nào của Riley trong các pha này gây tranh cãi khi xét lại từ các góc quay chậm.
Đúng là Rooney đã ngã giả vờ và kiếm được quả phạt đền mở tỷ số - điều khiến CĐV Arsenal phẫn nộ suốt nhiều năm. Nhưng ở thời điểm đó, với góc nhìn hạn chế của trọng tài, pha ngã ấy trông khá thật. Riley mắc sai lầm, nhưng lỗi nằm ở người ăn vạ hơn là ở ông. Và nếu Riley thật sự muốn "giúp" MU, ông đã có thể thổi thêm quả phạt đền thứ hai khi Cristiano Ronaldo bị Cole phạm lỗi rõ ràng trong vòng cấm.
Thống kê cho thấy trận này có tổng cộng 43 pha phạm lỗi - cao hơn mức trung bình Premier League thời đó (30), nhưng số lượng chia đều giữa hai đội: 23 cho Arsenal, 20 cho MU. Không có cầu thủ nào bị chấn thương nặng, không gãy chân, không máu đổ. Nếu đây là "trận đấu bẩn" hay "dàn xếp", con số này khó mà phản ánh một kịch bản cố tình.
Arsenal thua vì MU mạnh hơn, không vì âm mưu
Khi gạt bỏ cảm xúc và soi kỹ lại, có thể thấy: Riley mắc nhiều sai sót, nhưng không theo hướng thiên vị nhất quán. Arsenal đơn giản đã thua vì MU chơi với quyết tâm cực lớn. Ryan Giggs sau này kể lại rằng Sir Alex đã khích lệ cả đội: "Chúng ta là MU, không thể để họ là đội tạo nên kỷ lục đó". Đó là tinh thần của một trận đại chiến, không phải một kế hoạch ngầm.
Arsenal khi ấy sở hữu dàn sao Henry, Bergkamp, Vieira, một trong những tập thể mạnh nhất lịch sử CLB. Tuy nhiên MU cũng có Ronaldo, Giggs, Scholes, Rooney, Ferdinand. Cả hai đội đều xuất sắc, và trong một trận đấu căng thẳng như vậy, sai lầm trọng tài là điều khó tránh.
Về khía cạnh pháp lý, việc dàn xếp hay cố tình thiên vị ở Anh là cực kỳ nghiêm trọng, có thể khiến trọng tài mất nghề hoặc bị truy tố hình sự. Không có lý do gì để tin Mike Riley hay FA sẵn sàng đánh đổi danh dự chỉ để ngăn một đội bóng đạt kỷ lục.
20 năm sau, "trận đấu thứ 50" vẫn là vết thương trong lòng nhiều CĐV Arsenal. Nhưng nếu bỏ qua cảm xúc và nhìn lại bằng lý trí, không có âm mưu nào cả, chỉ có một đội MU hừng hực khí thế, một Arsenal mỏi mệt và một trọng tài con người như bao người khác: có thể sai, nhưng không hề dối trá.
Arsenal đã thua vì MU chơi hay hơn và biết vượt giới hạn đúng lúc. Chuỗi bất bại 49 trận vẫn là di sản vĩ đại, và nó không cần thêm huyền thoại âm mưu nào để trở nên đáng nhớ hơn.