20 năm kể từ ngày "luật Bosman" ra đời: Phán quyết làm thay đổi lịch sử bóng đá
Ngày 15/12 tới đây, thế giới bóng đá sẽ kỉ niệm tròn 20 năm ngày phán quyết về vụ kiện giữa Jean-Marc Bosman và CLB RFC Liege được đưa ra, mà từ đấy, cả bộ mặt làng bóng đá đã thay đổi.
Năm 1990, khi đó đang thi đấu cho Liege và chuẩn bị hết hạn hợp đồng. Bosman đã định sang Pháp thi đấu cho Dunkirk khi hợp đồng mãn hạn. Tuy nhiên, do Liege đòi CLB của Pháp một khoản tiền chuyển nhượng lên đến 500.000 bảng, thương vụ bị đổ bể còn Bosman bị Liege giảm 75% lương, xuống 500 bảng/tháng. Chính vì vậy anh quyết định đi kiện. 5 năm ròng rã, Bosman rong ruổi đòi lại công lý cho bản thân. Và cuối cùng anh cũng được toại nguyện.
Ngày 15/12/1995, tòa án châu Âu đã tuyên bố tiền vệ người Bỉ, Bosman chiến thắng trong vụ kiện với CLB chủ quản của anh. Không có cơ sở pháp lý nào để UEFA công nhận quyền sở hữu cầu thủ đã hết hợp đồng của các CLB.
Jean-Marc Bosman
Cũng từ đó, cơ quan này đồng thời xóa bỏ quy định hạn chế cầu thủ của các nước EU tại các giải VĐQG khắp Lục địa già. Quy định giới hạn số cầu thủ nước ngoài trong mỗi bóng thuộc Liên minh châu Âu là vi phạm quyền tự do di chuyển để lao động.
Rõ ràng, với phán quyết này, rất nhiều cầu thủ ở các nước như Cộng hòa Séc, Bồ Đào Nha, Hy Lạp, Romania, Bulgaria… đã có một tương lai rạng rỡ khi cánh cửa vào các câu lạc bộ hàng đầu châu Âu đã mở toang.
THAY ĐỔI CẢ CHÂU ÂU
1 năm trước khi luật Bosman ra đời, Alex Ferguson phải đưa vào sân thủ môn Gary Walsh thay vì Peter Schmeichel, với lí do đã hết suất dành cho cầu thủ ngoại. Kết quả là M.U nhận trận thua 0-4 trước Barcelona tại Champions League. Hơn 4 năm sau, Sir Alex cùng học trò lên ngôi tại Champions League với... 5 cầu thủ ngoại quốc.
Trong 20 năm trở lại đây, chỉ có 2 lần, trận chung kết Champions League có sự góp mặt của một CLB không thuộc 4 quốc gia Anh, Italia, Đức và Tây Ban Nha. Đó là Porto, Monaco (cùng năm 2004) và Ajax (1996). Nếu nhìn lại 10 năm trước đó, Steaua Bucharest, Porto, PSV Eindhoven, Red Star Belgrade và Ajax có thể dễ dàng xưng bá trời Âu thì bây giờ, nếu nói về khả năng những CLB ấy vô địch Champions League, có thể bạn sẽ bị cho là không... bình thường.
Với những ngôi sao ngoại quốc như Schmeichel và Dwight Yorke đã giúp M.U đoạt Champions League 1998/99
Chừng ấy ví dụ là quá đủ để thấy rằng, luật Bosman đã thay đổi khuôn mặt bóng đá Châu Âu thế nào.
Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng, chính vì Bosman mà sự chênh lệch giữa các nền bóng đá bây giờ là quá lớn. Lấy ví dụ một CLB như RFC Liege, đội bóng cũ của Bosman, trước kia chả kém cạnh gì Chelsea. Nhưng giờ đây, ngân sách của đội bóng nước Anh phải lớn gấp trăm lần Liege. Tiền nhiều, các CLB lớn lại càng dễ hút máu những đội bóng nhỏ để cạnh tranh ngôi cao. Và thế là họ càng giàu hơn, càng đào sâu thêm hố ngăn khoảng cách với các đội thấp bé.
"Cứ nhìn vào các đội bóng tại giải Ngoại hạng Anh mà xem, nhờ có tôi mà bây giờ họ có thể thu hút nhân tài khắp nơi. Họ vô cùng giàu có và kiếm rất nhiều tiền", trích lời của Bosman.
Sau phiên tòa lịch sử năm nào, các cầu thủ đã không còn là những người bị động trong việc đàm phán hợp đồng. Họ được thương lượng hợp đồng mới với các câu lạc bộ khác nếu hợp đồng hiện tại của họ hết hạn. Cũng nhờ phán quyết này, cầu thủ ngày nay có thể yêu cầu mức lương tương xứng với giá trị của họ trên thị trường mở, tạo ra thời kỳ của "cầu thủ triệu phú". Nếu không, khi hợp đồng hết hạn, đội bóng chủ quản sẽ không thu được một xu phí chuyển nhượng.
Chả nói đâu xa, cứ thử nhìn David De Gea mà xem. Mùa hè vừa qua, De Gea nằng nặc đòi chuyển sang Real Madrid khi mà hợp đồng anh chỉ còn thời hạn có một năm. Mặc dù vụ chuyển nhượng đổ bể vì thái độ cứng rắn của M.U nhưng nói gì thì nói, để tiếp tục có được sự phục vụ của thủ thành này cùng với chữ kí của anh trong bản hợp đồng gia hạn, M.U đã phải trả De Gea một mức lương cực khủng so với mặt bằng các thủ môn: 200.000 bảng/tuần.
"Tuy nhiên, khi ấy, tôi đã mong bộ luật sẽ giúp thế giới bóng đá phát triển tốt hơn, nhưng quả thực, nó lại tạo nên sự phân chia quá lớn về đẳng cấp. Có khoảng 25 CLB lớn trên thế giới, họ sẽ ngày càng mạnh hơn nhờ những khoản tiền khổng lồ từ Champions League". cựu cầu thủ người Bỉ trầm ngâm.
NGƯỜI HÙNG BỊ LÃNG QUÊN
Ở tuổi 51, cầu thủ đã làm cả làng bóng đá thế giới chao đảo bây giờ đã có một gia đình với 3 đứa con.
Vụ kiện đình đám năm nào khiến Bosman gần như tán gia bại sản. Tổng cộng ông nhận được khoảng 800.000 euro từ vụ kiện: tiền bồi thường, tiền từ một số ít trận đấu từ thiện cùng một công việc tại FIFPro ( Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp) nhưng chừng đó hãy còn quá ít sau những cay đắng mà Bosman phải trải qua trong quá trình kiện tụng.
"Người hùng" Bosman hiện tại
Ông mất tất cả, sự nghiệp, người vợ đầu tiên, để giúp cầu thủ có nhiều quyền lợi hơn và cay đắng hơn cả, ông thậm chí còn chìm vào cuộc khủng hoảng tinh thần.
“Truyền thông Bỉ không buông tha tôi. Họ làm mọi cách để chống lại tôi. Vì thế, tôi bị trầm cảm và sa đà vào rượu chè. Có thời gian, tôi chỉ ở nhà và uống đủ các loại bia rượu. Bây giờ thì tôi đã cai được rượu nhưng đầu óc thì chả còn bình thường nữa”, Bosman đau đớn thừa nhận.
Dù là "lá cờ đầu" trong việc đòi quyền lợi cho cầu thủ nhưng giờ đây, khi nhắc đến Bosman, hầu như mọi người chả biết ông là ai. Thiệt thòi đủ đường, người đàn ông 51 tuổi vẫn tự hào về những gì mình đạt được. "Khi nhìn lại, tôi vui vì mình đã chiến thắng (vụ kiện), mặc dù nó không mang lại tiền bạc cho bản thân tôi".
Đồng thời, Bosman cũng hài hước cho rằng, những Ronaldo, Beckham, hay Lewandowski nên đến nói lời cảm ơn. Giờ đây, các cầu thủ mới là những người có lợi thế trong việc đàm phán mức lương, nhất là khi họ sắp mãn hạn hợp đồng.
"Họ kiếm được cả trăm nghìn bảng /tuần và có cơ hội được đá cho các đội bóng mạnh nhất thế giới. Tôi vẫn đang chờ họ đến nói lời cảm ơn đấy".
Nguồn Bongdaplus
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn