Chi tiền bay khắp châu Âu chỉ để “theo dõi” một thủ môn có vẻ là đòi hỏi tương đối xa xỉ với các HLV bận rộn, nhưng Pep thì không nghĩ thế với trường hợp của Ederson. Ông đã luôn băn khoăn câu hỏi “Ederson từ đâu ra?” như chia sẻ với báo L’Equipe sau trận đấu giữa Bayern và Benfica tại Champions League 2015/16. 

Khi bản kế hoạch tìm hiểu Ederson được Pep và giám đốc bóng đá Txiki Begiristain trình lên, chủ tịch Khaldoon Al Mubarak còn thắc mắc: “Anh ta là ai?”. Pep quyết định bỏ tiền túi đi trinh sát thực địa các trận đấu của Benfica có sự hiện diện của Ederson trong khung gỗ. Và Pep cho thấy, ông đã đúng.

Tại một trận đấu quốc nội từ pha phất bóng dài của Ederson, bóng đến vị trí Raul Jimenez, và tiền đạo này sau hai nhịp khống chế đã làm tung lưới Vitoria Guimaraes. Tình huống đó tóm gọn đầy đủ phẩm chất chơi chân tuyệt vời của thủ môn người Brazil. 

Vào mùa Hè 2017, trong cuộc gặp bàn chuyện hợp đồng giữa hai người, Pep đã nhấn mạnh kỹ năng phát bóng là một trong những lý do chính ông quyết định mua Ederson. Nhưng với Pep, khả năng chuyền dài của Ederson sẽ phục vụ hiệu quả cho mục đích… kiểm soát và chuyền ngắn. 

“Chuyền dài để… chuyền ngắn, đó là những gì ông ấy nói với tôi trong ngày đầu tiên găp mặt”, thủ thành 25 tuổi tiết lộ trên tờ Mundo Deportivo. 

Xu hướng sử dụng các thủ môn chơi chân tốt và có khả năng tham gia xây dựng trận đấu của Pep không còn là bí mật. Nhưng trò chuyền bóng qua lại ở 1/3 sân nhà luôn tiềm ẩn những sai lầm không thể sửa chữa và nếu lặp đi lặp lại thói quen ấy mà không có phương án dự phòng, các đội bóng của Pep sẽ trở nên “một màu”. 

Xuất phát từ nhu cầu “đa dạng” lối chơi và cũng là tìm phương án “giải cứu” thủ môn khi bị đối phương pressing tầm cao, Pep đã nhìn thấy “lối thoát” ở Ederson. Trong những tình huống đối phương áp sát nhanh và tạo lợi thế quân số ở khu vực 16m50, thủ môn thường ra tín hiệu để đồng đội lui về nhận bóng. Đây là lúc cú “ra chân” của Ederson phát huy tối đa tác dụng. 

Đối phương dâng cao, nghĩa là để lộ sau lưng khoảng trống mênh mông. Lúc này, nhờ luật phát bóng không tính lỗi việt vị, các tiền đạo Man City sẽ chọn vị trí càng gần cầu môn đối phương càng tốt và cú phát bóng có độ chính xác và lực đá “hoàn hảo” của Ederson là pha kiến tạo rút ngắn quãng đường đi tìm bàn thắng. 

Đó chính là những gì đã diễn ra vào ngày 19/08 vừa qua, khi Man City hủy diệt Huddersfield 6-1. Đường chuyền dài 80m của Ederson là “mũi tên trúng hai đích”, làm sụp đổ mọi nỗ lực “bắt pressing” của Huddersfield, đồng thời đặt Aguero vào tư thế đối mặt.

Những cú phát động tấn công của Ederson có độ sát thương cao và tính ổn định được kiểm chứng. Trong trận ra mắt ĐT Brazil ở vòng loại World Cup 2018 găp Chile, Ederson chỉ mất 25 phút để có đường chuyền vượt tuyến 76m đặt Gabriel Jesus (đồng đội tại Man City) vào tư thế trống trải. 

Các đối thủ của Man City nhanh chóng nhìn ra sự khác biệt từ Ederson, và họ tìm kiếm cách khắc chế. Oái ăm thay, đây lại là lúc đối phương rơi vào mê cung mà “đường chuyền dài” của Ederson tạo ra. Họ đứng trước hai lựa chọn. Một, chia đội hình thành hai nửa, một nửa dồn lên 1/3 sân Man City gây áp lực, một nửa dồn về 1/3 sân nhà tạo thế một kèm một bắt chết các mũi nhọn tấn công như Aguero, Sane hay Sterling. Mục đích của cách bố trí này là vừa không cho Man City triển khai bóng từ sân nhà, vừa ngăn cản ý đồ chuyền dài của Ederson. 

Tottenham trong trận lượt đi Premier League mùa trước đã dùng cách này, nhưng rốt cuộc vẫn phải nhận thảm bại 1-4. Vấn đề nằm ở 1/3 khu vực giữa sân, trận địa yêu thích của Man City hoàn toàn bị bỏ trống vì trạng thái cân bằng giữa các tuyến của Tottenham đã bị phá vỡ. 

Một cú chích mũi giày nhẹ từ Ederson hoặc các hậu vệ sẽ đưa bóng tới vị trí của Silva và De Bruyne, những chuyên gia tổ chức và tất nhiên, họ nhận bóng trong tư thế không ai kèm và trước mặt là khoảng không rộng lớn. 

Như vậy, Pep đã vô hình tiêm nhiễm ý niệm “Ederson chuyền dài” vào suy nghĩ của đối phương, và đẩy họ vào tình trạng “tiến thoái lưỡng nan”. 

Lựa chọn cuối cùng, cũng là cách chơi phổ biến của các đội khi gặp Man City là duy trì cự ly đội hình, hạn chế gây sức ép quá nhiều quanh khu vực cấm địa của Man City. Tức là, họ chấp nhận để Man City chơi đúng theo khuôn mẫu Pep hướng tới: Triển khai bóng từ thủ môn. 

Lyon và M.U đã chấp nhận mạo hiểm với mong muốn “biết đâu đấy” sẽ cướp được bóng của Man City ngay trên phần sân đối phương. Mourinho thậm chí đã đẩy Nemanja Matic lên sát vòng 16m50 để gia tăng sức ép. Ở hai tình huống này, Bruno Genesio và Jose Mourinho đều nhận ra điều kiện cần để nhập cuộc bằng lối chơi pressing: Những hậu vệ nhanh, khỏe và ra quyết định chính xác, cụ thể là Ferland Mendy (hậu vệ trái) và Ashley Young (hậu vệ phải). 

Trong chiến thắng 2-1 oanh liệt ngay tại Etihad hôm 20/09, Lyon suýt phải trả giá vì dâng cao pressing. Phút thứ 8, chính từ đường chuyền thương hiệu của Ederson, Bernando Silva suýt chút nữa đã làm nên chuyện nếu không nhờ tốc độ truy cản khủng khiếp của Ferland Mendy.

Pep đã nhiều lần nhấn mạnh quả chuyền dài của Ederson sẽ là “chim mồi” giúp Man City… chơi bóng ngắn dễ dàng hơn, và đúng là ông đã làm vậy. Một quả chuyền dài của Ederson chỉ tạo ra một phương án tấn công trực tiếp cho Man City, nhưng cũng lại buộc đối thủ tính tới 3 lựa chọn phòng ngự. 

Điều đó lý giải tại sao Ederson chuyền dài xuất sắc, nhưng từ đầu mùa tại Premier League, số pha chuyền vượt tuyến trung bình mỗi trận của anh chỉ là 8, ít hơn hẳn thống kê của những người đồng nghiệp là David de Gea (19), Hugo Lloris (18), Petr Cech (15) và Kepa (10). Ederson sẽ chỉ chuyền dài nếu hai tiêu chí sau được đáp ứng: Anh ta không còn lựa chọn nào khác, hoặc đối phương đã rơi vào cái bẫy mà Man City bày ra.