“Tae” nghĩa là “cước” (dùng bàn chân), “kwon” là “quyền”, “Do” ở đây là “võ đạo”. Nhưng ở nước ta, nhiều người đã quen với cái tên Thái Cực Đạo, vốn chẳng liên quan gì đến các chi tiết vừa nêu. Vì sao? Nguồn gốc có thể là vì lá cờ Hàn Quốc có in hình thái cực, và dĩ nhiên vì đây là môn võ của Hàn Quốc. Nhưng Choi Hong Hi phải lưu vong ở Canada và mất ở Bắc Triều Tiên vào năm 2002 - chứ đâu phải ở Hàn Quốc. Đây là một trong rất nhiều chi tiết cho thấy, ít ai thật sự biết về Choi Hong Hi - chứ khoan nói chuyện hiểu rõ nhân vật này.
Từ chi tiết tưởng là nhỏ nhoi, căn bản nhất, cũng đã hàm chứa bí ẩn rồi. Đấy chính là định mệnh dẫn đến một cuộc đời đầy tranh cãi, bí ẩn? Mọi nguồn từ liệu đều ghi rằng Choi Hong Hi sinh ngày 9/11/1918. Kỳ thực, đấy là ngày “âm lịch”, quy ra dương lịch là ngày 22/12. Nhưng khi sang Canada sinh sống, ông Choi vẫn dùng ngày 9/11 dương lịch làm sinh nhật.
Choi Hong Hi đã có thể… bị xử tử, từ trước khi mọi ý tưởng phát triển Taekwondo được thai nghén. Ông thuộc về quân đội Nhật Bản, trong giai đoạn nước này chiếm đóng ở Triều Tiên, nhưng lại bí mật tham gia một tổ chức giải phóng Triều Tiên và bị giam giữ. Có nguồn nói ông chỉ phải ngồi tù vài năm, cũng có nguồn nói ông đã bị tuyên án tử đúng lúc chiến tranh thế giới kết thúc và được thả.Sau chiến tranh, Choi là một sĩ quan quân đội của Nam Triều Tiên. Ông đã phát triển võ cổ truyền của Hàn Quốc, kết hợp cả với môn karate của Nhật, rồi sáng lập ra môn võ Taekwondo. Bây giờ, ông lại đưa Taekwondo vào huấn luyện trong quân đội.
Ông viết sách về Taekwondo và thành lập Liên đoàn Taekwondo Quốc tế (ITF). “Tướng Choi” (năm 1946, ông mới là thiếu úy. Năm 1951, ông đã là chuẩn tướng) vang danh mãi trong sự nghiệp quân sự, chính trị, võ thuật. Người Mỹ biết đến Taekwondo cũng là nhờ có nhân vật này.Nhưng vì bất đồng về chính trị, Choi Hong Hi sang Canada theo một dạng “lưu vong”. Ông dời cả trụ sở ITF sang Canada, rồi Vienna (Áo).
Triều Tiên không muốn “tướng Choi” phát triển Taekwondo ở Bắc Hàn (nơi sinh, cũng là nơi ông trở về để mất ở quê hương khi bị bạo bệnh)? Không dễ biết sự thật, một khi người ta đã đi vào con đường chính trị. Liên đoàn Taekwondo thế giới (WTF) mới là tổ chức chính thức quản lý môn võ Taekwondo thế giới hiện nay. Tổ chức này được Hàn Quốc thành lập, như một… đối thủ của ITF, khi ông Choi Hong Hi bất đồng và lưu vong.
Nhưng dù là ITF hay WTF, ủng hộ hay bất đồng, ai cũng thừa nhận Choi Hong Hi chính là người sáng lập ra môn võ Taekwondo nổi tiếng.
* Đăng nhập hoặc Đăng ký tài khoản để
bình luận và chia sẻ nhanh hơn